شکاف جدید غرب در تحریم‌ها

فارس: منابع خبری، چندی پیش از افزایش چشمگیر واردات نفت ترکیه از ایران در ماه مارس خبر داده و اعلام کردند ترکیه با رشد 7/2 برابری واردات نفت از ایران وعده‌های پیشین خود به واشنگتن را به دست فراموشی سپرد. شبکه خبری راشاتودی، این خبر را به عنوان «شکاف در تحریم‌های غرب» علیه ایران عنوان کرد و نوشت ترکیه با افزایش واردات نفت خود از ایران، خطر خشم کشورهای غربی را که پیش از این هم از منزوی کردن ایران از بازارهای بین‌المللی مأیوس شده بودند به جان خرید. این شبکه خبری همچین در همین راستا با آقای «کریس بامبری»، فعال سیاسی انگلیس، تحلیلگر مسلائل سیاسی، عضو اسبق کمیته مرکزی «حزب کارگران سوسیالیست انگلیس» و یکی از اعضای اصلی «حزب سوسیالیست بین‌المللی» به گفتگو پرداخت و نظر وی را در همین خصوص جویا شد. این تحلیلگر انگلیسی یکی از دلایل عمده افزایش روابط تجاری نفتی بین ایران و ترکیه را کاهش سلطه آمریکا و کشورهای اروپایی بر آنکارا در مقایسه با 20 سال گذشته دانست و خاطر نشان کرد در خلال دوران جنگ سرد ترکیه یکی از هم‌پیمانان نزدیک آمریکا علیه شوری سابق بود، اما با اتمام جنگ سرد این روابط نزدیک به سرعت دگرگون شد و تمایل ترکیه برای گردن نهادن به فرامین آمریکا کاهش یافت. وی همچنین پذیرفته نشدن ترکیه از سوی اتحادیه اروپا، تغییرات داخلی در رده حاکمیت ترکیه و پویش های اقتصاد ترکیه را از جمله دیگر دلایل عدم اقبال ترکیه از فشارهای غرب برای کاهش مبادلات نفتی با ایران عنوان کرد. به اعتقاد آقای «بامبری»، ترکیه با توجیه رواج نژادپرستی در این کشور از جمع کشورهای عضو اتحادیه اروپا کنار گذاشته شد که این امر از جمله عوامل دخیل برای این بود که ترکیه به درخواست‌های اتحادیه اروپا در قبال ایران وقعی ننهد. عدم سلطه نیروهای نظامی در عرصه سیاست ترکیه از جمله عوامل دیگری است که از منظر وی مهم تلقی می‌شود. از سوی دیگر اقتصاد ترکیه نیز به سرعت در حال گسترش است و این کشور به سرعت به بازیگر مهمی در منطقه تبدیل می‌شود، که این ترکیه را به سمت جستجوی منافع خود و نه منافع سایرین سوق می‌دهد. این فعال انگلیسی به تنش های ایجاد شده بین ایران و ترکیه بر سر مسائلی مانند اختلاف نظر در خصوص سوریه و سامانه دفاع موشکی اشاره کرد، اما در ادامه خاطرنشان کرد علی‌رغم اینها دو کشور انگیزه‌های زیادی برای انجام مبادلات تجاری با یکدیگر دارند. آقای «بامبری» می‌گوید: «به عبارتی ساده، اکنون دیگر اینطور نیست که لندن، واشنگتن، پاریس یا برلین سکّان هدایت ترکیه را به دست داشته باشد. آنها (ترکیه) اکنون دارند در جهت منافع خودشان و با روش خودشان عمل می کنند.» وی می‌افزاید: «به نظر من، اینکه ما می‌بینیم ترکیه در ماه مارس تا این اندازه خرید نفت از ایران را افزایش داده است نشان می‌دهد که آنها دیگر عروسک خیمه‌شب‌بازی آمریکا یا اتحادیه اروپا نیستند که درخواست‌های آنها را در بوق و کرنا کنند.» آقای «بامبری» در پاسخ به این پرسش که آیا ترکیه خواهد توانست با شروع تحریم نفتی آمریکا علیه ایران، واردات نفت خود از این کشور را قطع کند، گفت: «من پیش‌بینی می‌کنم ترکیه به این درخواست پاسخ منفی بدهد.» وی در ادامه افزود، ایران یکی از تأمین‌کنندگان اصلی نیازهای نفتی ترکیه است و اگر آنکارا بخواهد نفت ایران را نخرد باید برای خرید نفت به عراق وابسته باشد و این چیزی است که ترکیه در حال حاضر تمایلی به آن ندارد. آقای «بامبری» خاطرنشان کرد با توجه به اینکه بسیاری از کشورها سطح ائتلاف خود با آمریکا را کاهش داده‌اند پیش بینی او این است که کشورهای زیادی از تحریم آمریکا علیه ایران حمایت نکنند. وی گفت: «من فکر نمی‌کنم کشور هند که ارتباط‌های مهمی با ایران دارد و تا کنون هم تحریم‌ها را اعمال نکرده است عجولانه تصمیم بگیرد و تحریم‌ها را اجرا کند. چین که قطعاً تحریم‌ها را اجرا نمی‌کند و روسیه هم که این کار را انجام نمی‌دهد. به نظرم کشورهای دیگری مثل اندونزی که اقتصاد رو به رشدی دارند نیز تحریم‌ها را اجرا نخواهند کرد.» بامبری در پایان این گفتگو تأکید کرد در تحریم‌های غرب علیه ایران «حفره بزرگی» وجود دارد و آن این است که این تحریم‌ها موفقیتی در رسیدن به هدفشان کسب نخواهند کرد: یعنی آمریکا و انگلیس نخواهند توانست اقتصاد ایران را ورشکسته کرده و ایران را تضعیف کنند.