بررسی آخرین وضعیت سیاسی عراق

مهر: با وجود تاکید مرجعیت عالی دینی عراق بر برگزاری کنفرانس ملی برای حل مشکلات سیاسی، برخی گروهها با ادامه مواضع سئوال برانگیز و تنش آفرین نشان داده اند تمایلی به حل بحران از راه قانونی ندارند و درصدد دستیابی به خواسته های خود از راه فشار و تهدید و اتهام زنی هستند. دیدار سئوال برانگیز سفیر آمریکا در عراق با مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق که یکی از طرفهایی است که سبب تشدید بحران سیاسی کنونی عراق شده است، نگاهها را بار دیگر به دخالتهای آمریکا در این کشور جلب کرد. مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق و جیمز جفری سفیر آمریکا در بغداد با یکدیگر دیدار کردند . بارزانی و جفری اعلام کردند به هرگونه انتخاباتی که ملت عراق بر اساس قانون اساسی برگزار کند، احترام خواهند گذشت. طرفین گفتند تمام بحرانها از طریق استناد به قانون اساسی عراق و مشارکت میان گروههای سیاسی قابل حل است. بر اساس بیانیه ریاست منطقه کردستان عراق، بارزانی و هیئت آمریکایی به ریاست جفری، روند سیاسی عراق و بحرانهایی را که این کشور با آن روبرو است، بررسی و تاکید کردند تمام بحرانها از راه رجوع به قانون اساسی و مشارکت حقیقی و توافقنامه ها می تواند حل شود. این بیانیه افزود طرفین پایبندی خود را به روند دموکراتیک عراق و احترام به گونه انتخابات در چارچوب قانون اساسی اعلام کردند. بر اساس این بیانیه، بارزانی، سفیر آمریکا را در جریان جزئیات نشستهای دوجانبه، سه جانبه و پنجگانه ای که اخیرا در اربیل برگزار شد(از جمله دیدار مقتدی صدر) قرار داد . بارزانی با تکرار اتهامات خود علیه نوری المالکی بدون اشاره صریح به وی اعلام کرد دیکتاتوری وحدت عراق را در وضعیت خطرناک قرار می دهد. این بیانیه افزود : جفری بر پایبندی آمریکا به تعهدات خود در قبال منطقه کردستان و توسعه روابط با آن تاکید کرد. از سوی دیگر رابرت کاسلن مسئول دفتر هماهنگ کننده امنیتی آمریکا در عراق اعلام کرد برای برگزاری نشست مشترک به فرماندهی نیروهای مشترکی از ارتش عراق، آمریکا و نیروهای پیشمرگ مستقر در مناطق مورد اختلاف برای بررسی تحولات اوضاع در این مناطق تلاش می کند. تاکید ائتلاف ملی بر اهمیت کنفرانس ملی و طفره رفتن برخی گروهها از آن ائتلاف ملی به رهبری ابراهیم الجعفری روز جمعه چهارم می بر اهمیت برگزاری کنفرانس ملی در خلال هفته جاری تاکید کرده و از همه گروههای سیاسی خواست در این نشست شرکت کنند، این در حالی است که فهرست العراقیه به رهبری ایاد علاوی گفته است تا زمانی که مفاد توافقنامه اربیل بدون هرگونه پیش شرطی اجرا نشود، در این کنفرانس شرکت نخواهد کرد. العراقیه در تلاش برای به شکست کشاندن روند سیاسی با تکرار اتهامات خود علیه نخست وزیر منتخب عراق اعلام کرده است تجربه اش با نوری المالکی، در زمینه تعهدات و وعده ها ناامید کننده بوده است. نوری المالکی سوم می، از فهرست العراقیه و تمام شرکای موجود در روند سیاسی عراق دعوت کرده بود در کنفرانس ملی برای حل بحران سیاسی کنونی عراق شرکت کنند. وی تاکید کرده بود بحران کنونی تنها از طریق نشست ملی با حضور همه گروهها می تواند حل شود. ماجرای نامه مقتدی صدر برای الجعفری اما در یک تحولی که نشان دهنده سطح اختلافات در عراق است، عدی عواد از نمایندگان جریان صدر روز جمعه گفت مقتدی صدر، نامه ای را برای ابراهیم الجعفری رئیس ائتلاف ملی فرستاده است. از سوی دیگر جعفرالموسوی از نمایندگان ائتلاف ملی عراق روز شنبه اعلام کرد نامه مقتدی صدر به جعفری دربرگیرنده بند سلب اعتماد از دولت نوری المالکی در صورت اجرا نشدن توافقنامه اربیل است. این سخنان با واکنش ائتلاف دولت قانون به رهبری مالکی روبرو شد و حسن السنید از نمایندگان این ائتلاف تاکید کرد تلاشها برای سلب اعتماد از نوری المالکی نخست وزیر، یک اهرم فشار بی نتیجه است و بهترین راه برای حل مشکل سیاسی عراق، انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام است. نامه رهبر جریان صدر یک هفته پس از نشست وی با جلال طالبانی رئیس جمهوری عراق، اسامه النجیفی رئیس پارلمان، ایاد علاوی رئیس فهرست العراقیه و مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق در اربیل در 28 آوریل گذشته ارسال شده است که برخی ناظران و تحلیلگران، آن را تلاشی برای سلب اعتماد از دولت نوری المالکی دانسته اند که جریان صدر یکی از گروههای تشکیل دهنده ائتلاف ملی از جمله گروههایی است که با این دولت ائتلاف کرده است. موضع ائتلاف دولت قانون به رهبری مالکی از سوی دیگر عزت الشابندر از رهبران ائتلاف دولت قانون اعلام کرد نامه رهبر جریان صدر به رئیس ائتلاف ملی، دربرگیرنده تهدید به سلب اعتماد از دولت در صورت اجرا نشدن توافقات اربیل است. وی با ابراز شگفتی از زمان ارسال این نامه در شرایط کنونی، این نامه را شکلی از اشکال تهدید توصیف کرده است. الشابندر تاکید کرد ائتلاف دولت قانون خواستار اجرای توافقنامه های اربیل است، اما نه بر اساس خواسته های آنها(گروههای مخالف)، اگر کسی خواهان سلب اعتماد از مالکی است، این مسئله به تهدید نیاز ندارد، بلکه باید به پارلمان برود و نیروهای پارلمانی خود را جمع کند و به شیوه دموکراتیک و قانونی اعتماد خود را پس بگیرد و مشکل ایجاد نکند. وی خاطر نشان کرد این نامه ها تنها سبب نگرانی و تنش در جامعه عراق می شود، رهبران باید نامه هایی را که برای یکدیگر می فرستند، علنی نکنند، آنها می توانند با یکدیگر ارتباط و تفاهم اشته باشند. الشابندر در خصوص اظهارات حسن السنید یکی دیگر از اعضای ائتلاف دولت قانون اظهار داشت : اظهارات السنید مبنی بر اینکه بهترین راه برای حل مشکل سیاسی، انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام است، نظر شخصی اش است نه نظر ائتلاف ملی و دولت قانون این در حالی است که حیدرالملا سخنگوی رسمی فهرست العراقیه جمعه مدعی شده بود که مالکی برخی طرفها در داخل ائتلاف ملی را به تلاش برای از بین بردن انسجام و همبستگی ائتلاف متهم کرده بود. از سوی دیگر عبد ذیاب العجیلی از رهبران العراقیه به انتقاد از مواضع جریان صدر در خصوص ائتلافهای سیاسی اش پرداخت و اعلام کرد جریان صدر تلاش خود برای ائتلاف با برخی فراکسیونها را اعلام و سپس عقب نشینی می کند. وی گفت : تنها نقطه مشترک میان جریان صدر و دیگر گروهها، مسئله تمدید نشدن ریاست نوری المالکی برای سومین بار است. بحران سیاسی عراق از زمان روند خطرناکی به خود گرفت که طارق الهاشمی معاون رئیس جمهوری عراق پس از اعتراف برخی محافظانش به دست داشتن در اقدامات تروریستی به شمال عراق گریخت و تحت حمایت آشکار مسعود بارزانی و دیگر رهبران کردستان عراق قرار گرفت و آنها از تحویل معاون فراری به دستگاه قضایی نه تنها خودداری نکردند، بلکه همه امکانات سیاسی و رسانه ای را در اختیارش قرار دادند تا به جوسازی و اتهام زنی علیه دولت و دستگاه قضایی عراق دست بزند. الهاشمی پس از آن با حمایتهای ویژه رهبران کردستان عراق به برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان و قطر رفت و هم اکنون در ترکیه میهمان مقامات بلندپایه این کشور است که بار دیگر اظهارات تنش آمیز و اتهامات خود را علیه دولت منتخب عراق تکرار کرد و دخالت خارجی در امور داخلی عراق را خواستار شد. از سوی دیگر مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق نوری المالکی را به آنچه "دیکتاتوری" و "منزوی کردن دیگر گروهها" توصیف کرده، متهم می کرده است و حتی در موضعی تحریک آمیز و جنجالی، اخیرا تهدید کرده بود طرح استقلال کردستان در یک همه پرسی در سپتامبر آینده در صورتی که بحران سیاسی حل نشود، ارائه خواهد کرد. از سوی دیگر اختلافات میان فراکسیونهای سیاسی از اختلاف العراقیه و دولت قانون به اختلاف ائتلاف کردستان و دولت قانون تبدیل شده است، زیرا بارزانی در جریان سفر اخیرش به آمریکا، بار دیگر به دولت مرکزی در بغداد تاخت و آن را به طفره رفتن از عمل به وعده ها و تعهداتش متهم کرد. اما دیدار سئوال برانگیز سفیر آمریکا در عراق با مسعود بارزانی که آتش اختلافات را با میزبانی از طارق الهاشمی و خودداری از تحویل وی به دستگاه قضایی عراق شعله ورتر کرده است و اظهارات تحریک آمیز آنها در خصوص برگزاری انتخابات نشان می دهد آمریکا هم به نوعی درگیر این بحران سیاسی است و به اختلافات میان گروههای سیاسی عراق دامن می زند تا بتواند با بی ثبات کردن اوضاع عراق، ادامه دخالتهای خود در عراق را توجیه کند. در این زمینه نماینده مرجعیت عالی دینی عراق از سیاستمداران خواسته است هرچه زودتر کنفرانس ملی را برای حل اختلافات سیاسی برگزار کنند. شیخ عبدالمهدی کربلایی نماینده آیت الله سیستانی روز جمعه بر ضرورت تسریع در برگزاری کنفرانس ملی و دوری از اظهارنظرهای تنش آفرینی که بحران سیاسی کنونی را تشدید می کند، تاکید کرد و کاهش سطح خدمات رسانی و فعالیت وزارتخانه ها را به اختلافات سیاسی نسبت داد. به هر حال تنها راه حل بحران سیاسی کنونی عراق همانطور که هم نماینده مرجعیت عالی دینی عراق و هم نوری المالکی و ابراهیم الجعفری تاکید کرده اند، برگزاری کنفرانس ملی با حضور تمام رهبران سیاسی عراق است تا مشکلات به دور از گونه مواضع تنش آمیز و تحریک آمیز مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس قانون اساسی و توافقات روزنه ای برای حل آن پیدا شود، در این میان نباید از مانع تراشی برخی طرفهای داخلی، منطقه ای و فرامنطقه ای در برابر برگزاری کنفرانس ملی غافل شد، طرفهایی که ثبات سیاسی عراق را به زیان منافع خود می دانند و در این زمینه از برخی گروههای سیاسی درعراق بهره برداری می کنند.