رويدادي كه تا 105سال ديگر تكرار نمي‌شود

ایسنا: در روزهاي پنجم و ششم ژوئن سال جاري (16 و 17 خرداد)، ميليون‌ها انسان در سراسر جهان مي‌توانند در رويدادي كه احتمالا ديگر در طول عمرشان اتفاق نخواهد افتاد، به مشاهده عبور سياره ناهيد از برابر خورشيد بنشينند. اين گذر حدود شش ساعت به طول خواهد انجاميد و در طول آن، ناهيد (زهره) مانند يك نقطه ريز سياه در سطح خورشيد ديده خواهد شد. اين رويداد در نوبت بعدي در سال 2117 اتفاق خواهد افتاد. جي پاساچوف، ستاره شناس كالج ويليام در مقاله‌اي در مجله جهان فيزيك به بررسي علم پشت اين گذر ناهيد و ارائه تاريخچه آن پرداخته است. گذر سياره ناهيد تنها در موقعيت‌هاي بسيار نادر اتفاق افتاده كه در آن زمين و ناهيد در يك خط با خورشيد قرار مي‌گيرند. در زمانهاي ديگر اين سياره از زير يا بالاي خورشيد مي گذرد چرا كه دو مدار در يك زاویه خفیف نسبت به يكديگر قرار مي‌گيرند. اين گذرها به صورت جفت كه با فاصله هشت سال از هم جدا شده‌اند، رخ داده و فاصله ميان اين گذرها معمولا بين 105.5 تا 121 سال متغيير است. گذر پيشين در سال 2004 رخ داده بود. دانشمندان با استفاده از نظريات پايه نيكولاس کوپرنیک در سال 1543 توانستند به پيش‌بيني و ثبت گذرهاي دو سياره ناهيد و عطارد در قرنهاي بعدي بپردازند. يوهانس كپلر با موفقيت گذر دو سياره را از برابر خورشيد در سال 1631 پيش‌بيني كرد اما اولين گذر قابل مشاهده سياره ناهيد در سال 1639 اتفاق افتاد كه توسط ارميا هوروكس، ستاره‌شناس انگليسي كشف شد. بعدها در سال 1716، ادموند هالي از گذر سياره ناهيد براي پيش‌بيني فاصله دقيق ميان زمين و خورشيد استفاده كرد كه به «واحد نجومي» معروف است. در نتيجه در سالهاي 1761 و 1769 صدها هيات اعزامي براي مشاهده اين گذرها به سراسر جهان فرستاده شدند. پاساچوف انتظار دارد كه اين گذر بتواند نظريه تيم وي را در مورد پديده «اثر قطره سياه» تائيد كند. طبق اين فرضيه در لحظات ابتدايي عبور ناهيد و هنگامي كه اين سياره در ابتداي صفحه خورشيدي قرار مي گيرد، نور خورشيد در اطراف ناهيد خمیده و توسط جو متمركز سياره بازگشت داده می شود كه باعث كشيده‌تر شدن ظاهر سياره خواهد شد. اين محققان به مشاهده جو ناهيد در زماني كه نيمي از آن روي ديسك خورشيدي قرار گرفته، خواهند پرداخت. آنها بر اين باورند كه رصد اين گذرها مي‌تواند به ستاره‌شناساني كه به بررسي سيارات فراخورشيدي در اطراف ستاره‌هاي ديگر مي‌پردازند، كمك كند.