توصيه‌هاي نوروزي براي ديابتي‌ها
درست است كه خانه تكاني رسمي قديمي براي نظافت خانه است، اما رعايت توصيه‌هاي متخصصان و اهل فن هم از آن دست مسائلي است كه نبايد فراموش شود؛ اين توصيه‌ها بخصوص براي گروه‌هاي خاصي مانند بيماران ديابتي اهميت بيشتري پيدا مي‌كند.
جام جم آنلاين: اين روزها درباره خانه‌تكاني و رعايت نكات ايمني مربوط به آن زياد مي‌شنويم يا مطالبي را در اين زمينه مي‌خوانيم. اما متاسفانه هنوز خيلي از افراد بدرستي نمي‌دانند چطور بايد روزهاي آخر سال را سپري كنند تا مشكلي برايشان ايجاد نشود و با سلامت و نشاط سال جديد را آغاز كنند. درست است كه خانه تكاني رسمي قديمي براي نظافت خانه است، اما رعايت توصيه‌هاي متخصصان و اهل فن هم از آن دست مسائلي است كه نبايد فراموش شود؛ اين توصيه‌ها بخصوص براي گروه‌هاي خاصي مانند بيماران ديابتي اهميت بيشتري پيدا مي‌كند. پس براي اين‌كه با سلامت كامل به استقبال سال جديد برويد و روزهاي تعطيل را بخوبي و خوشي بگذرانيد، بهتر است نكاتي را بدانيد و به آنهاعمل كنيد؛ مواردي ساده ولي مهم كه براي حفظ سلامت شما ضروري است. رييس انجمن ديابت ايران در گفت‌وگو با «جام‌جم» در اين‌باره توضيح مي‌دهد: در روزهاي پاياني سال طبق يك رسم قديمي، همه خانواده‌ها مشغول كار نظافت و تميز كردن خانه مي‌شوند. در اين ميان مشخص است كه بيماران مبتلا به ديابت به دليل افزايش ميزان فعاليت‌شان بايد دقت بيشتري داشته باشند و با آگاهي از شرايط و وضعيت جسمي خود، احتمال بروز مشكل را به حداقل برسانند. دكتر اسدالله رجب با اشاره به افرادي كه قند خونشان از كنترل مناسبي برخوردار نيست، مي‌گويد: با توجه به اين‌كه فعاليت جسمي شديد و بيش از حدي كه در روزهاي پاياني سال شاهد آن هستيم، مي‌تواند مشكلاتي را براي اين افراد ايجاد كند و قند خون آنها را از كنترل خارج سازد، توصيه مي‌كنيم ديابتي‌ها حتماً قبل از شروع كارها با مراجعه به پزشك نسبت به كنترل قند خونشان اقدام كنند و پس از مشورت با او در اين مورد تصميم بگيرند. به گفته وي، فعاليت جسمي شديد و گاه غيرمعقولي كه اين روزها انجام مي‌شود، به طور حتم مي‌تواند فرد ديابتي را با مشكلاتي جدي روبه‌رو سازد بنابراين قند خون اين افراد بايد كنترل شود و زماني كه به مقدار كمتر از 200 رسيد، آنها هم مي‌توانند مانند ساير ديابتي‌هايي كه از كنترل مطلوبي برخوردارند، فعاليت جسمي داشته باشند. دكتر رجب با اشاره به ديابتي‌هايي كه قند خونشان بخوبي تحت كنترل است، يادآور مي‌شود: نظم بايد در زندگي همه افراد وجود داشته باشد و اين مورد بخصوص براي بيماران ديابتي اهميت بيشتري پيدا مي‌كند. اين افراد بايد توجه كنند اگر كارها براساس نظم و برنامه پيش نرود، فعاليت جسمي ممكن است مشكلاتي را برايشان ايجاد كند. وي با بيان اين نكته كه اگر ديابتي‌ها نظم و اصول مهم در ارتباط با اين بيماري را فراموش كنند، با عوارض زودرس ديابت روبه‌رو خواهند شد، توضيح مي‌دهد: عوارض زودرس ديابت مي‌تواند به صورت هيپوگليسمي يا كاهش قند خون كه بر اثر فعاليت شديد اتفاق مي‌افتد، نمايان شود. اين فعاليت‌ها همچنين مي‌تواند موجب افزايش قند خون نيز بشود؛ چون گاهي بيمار هنگام افت قند خون، با مصرف مواد قندي مي‌خواهد مشكل را جبران كند كه در چنين شرايطي اگر اطلاعات كافي نداشته باشد و براساس برنامه اقدام نكند، ممكن است دچار افزايش قند خون شود. دكتر رجب با اشاره به بيماراني كه قند خونشان بدون استفاده از دارو كنترل مي‌شود، مي‌گويد: فعاليت جسمي براي اين گروه از بيماران مي‌تواند بسيار مفيد باشد، اما فراموش نكنيد قبل از شروع فعاليت، ميان انجام كارها و پس از پايان آن حتماً ميزان قند خون خود را كنترل كنيد. رييس انجمن ديابت مي‌افزايد: افرادي كه ديابت ندارند يا بيماراني كه بدون دارو، قندشان كنترل مي‌شود، بايد توجه كنند كه هنگام فعاليت، انسولين كمتري وارد جريان خون شده و در نتيجه فرد بشدت دچار افت قند خون نخواهد شد. در مقابل، بيماراني كه با تزريق انسولين يا با استفاده از داروهاي پايين‌آورنده قند خون بخصوص داروهايي مانند «گلبين كلاميد» قند خونشان كنترل مي‌شود، بايد توجه داشته باشند اين مواد جايگزين انسولين شده و به همين دليل چنين سيستمي در بدن وجود ندارد كه بر اثر فعاليت، انسولين كمتري ترشح شود بنابراين مشخص است كه اين بيماران در صورتي كه بدون برنامه پيش روند، با مشكلاتي جدي روبه‌رو خواهند شد. پذيرايي از بيماران ديابتي با توجه به اين‌كه ديابت يكي از بيماري‌هايي است كه تغذيه صحيح نقش مهمي در آن ايفا مي‌كند، بهتر است بدانيم چگونه بايد از يك بيمار ديابتي پذيرايي كنيم يا اگر در خانواده ما بيماري وجود دارد، چه نكاتي را بايد در نظر داشته باشيم تا علاوه بر ايجاد حسي خوب در روزهاي عيد، مشكلي نيز براي او ايجاد نشود. دكتر رجب درباره تغذيه بيماران ديابتي توضيح مي‌دهد: بيماراني كه آموزش ديده‌اند، بخوبي مي‌توانند تغذيه مناسب را انتخاب كرده و براساس آن غذايشان را ميل كنند، اما به خانواده ديابتي‌هايي كه در اين زمينه آموزش نديده‌اند يا قند خونشان بخوبي تحت كنترل نيست، توصيه مي‌كنيم در اين روزها از تهيه شيريني‌جات خودداري كنند. به گفته وي، ممكن است برخي افراد دانش و آگاهي كافي در اين زمينه نداشته باشند و در نتيجه نتوانند رفتارشان را تغيير دهند و براحتي ميل به خوردن شيريني‌جات را كنترل كنند. علاوه بر اين، بچه‌هايي كه به ديابت مبتلا هستند نيز نمي‌توانند از خوردن شيريني‌جات بگذرند و به همين دليل به مراقبت بزرگ‌ترها نياز دارند. با توجه به اين موارد، دكتر رجب تاكيد مي‌كند: خانواده‌ها بايد دقت داشته باشند در روزهاي عيد، از خريد شيريني‌جات خودداري كنند و در صورتي كه به هر دليلي موفق به انجام اين كار نمي‌شوند مقدار بسيار كمي شيريني تهيه شود تا حجم زيادي از آن در خانه نماند. دكتر رجب با اشاره به اين‌كه اغلب در روزهاي عيد، مواد غذايي بيشتري مصرف مي‌شود و تحرك و فعاليت جسمي نيز كاهش مي‌يابد، مي‌گويد: اين عوامل مي‌تواند موجب افزايش قند خون شود و به همين دليل لازم است در اين روزها به نكات مربوط به تغذيه صحيح، توجه بيشتري داشته باشيد. به گفته وي اگر ميزان قند خون فرد ديابتي در حد معمول، طبيعي و تحت كنترل نباشد، او مجاز به مصرف شيريني‌جات (در تمام انواع طبيعي و غيرطبيعي آن) نيست بنابراين مصرف هرگونه ماده قندي كه با گذاشتن آن داخل دهان، طعم شيرينش احساس مي‌شود، براي ديابتي‌هايي كه قند خونشان بالاي 180 ميلي‌گرم درصد است، ممنوع بوده و بايد كنار گذاشته شود. همچنين خوب است بيماران ديابتي كه در اين روزها قصد سفر دارند، با دقت بيشتري لوازم سفر را جمع‌آوري كرده و همراه خود ببرند؛ ديابتي‌هايي كه براي سفر برنامه‌ريزي مي‌كنند حتماً بايد وسايل مورد نياز از جمله انسولين يا داروي مصرفي، دستگاه قند خون همراه باطري، لانست نمونه‌گيري خون، موادقندي سريع‌الجذب و هر چيزي كه فكر مي‌كنند ضروري است همراه برده و در دسترس قرار دهند. علاوه بر اين، بيماران در صورت رانندگي بايد در زمان حركت مراقب باشند كه قند خون آنها از ۹۰ميلي‌گرم درصد كمتر نباشد.