به هیچ یك از خویشاوندانت زمین واگذار نكن
حضرت علی (ع) در نامه 53 نهج البلاغه به مالك اشتر نوشت: ریشه خواص و نزدیكاني را كه خودخواه و چپاولگرند، بخشكان و به هیچكدام از اطرافیان و خویشاوندانت زمین را واگذار مكن.
ایرنا: همانا زمامداران را خواص و نزدیكاني است كه خودخواه و چپاولگرند و در معاملات انصاف ندارند، ریشه ستمكاریشان را با بریدن اسباب آن، بخشكان و به هیچكدام از اطرافیان و خویشاوندانت زمین را واگذار مكن و بگونه اي با آنان رفتار كن كه قراردادي به سودشان منعقد نگردد كه به مردم زیان رساند، مانند آبیاري مزارع، یا زراعت مشترك كه هزینه هاي آن را بر دیگران تحمیل كنند، در آن صورت سودش براي آنان و عیب و ننگش در دنیا و آخرت براي تو است. حق را مال هر كس كه باشد، نزدیك یا دور، بپرداز و در این كار شكیبا باش و این شكیبایي را به حساب خدا بگذار و اگرچه اجراي حق مشكلاتي براي نزدیكانت فراهم آورد ولی تحمل سنگیني آن را به یاد قیامت بر خود هموار ساز. هرگاه رعیت بر تو بدگمان گردد، افشاگري نموده، عذر خویش را آشكارا در میان بگذار و با این كار از بدگماني نجاتشان ده كه این كار، ریاضتي براي خودسازي تو و مهرباني كردن نسبت به رعیت است و این پوزش خواهي تو آنان را به حق وامي دارد. * روش برخورد با دشمن هرگز پیشنهاد صلح از طرف دشمن را كه خشنودي خدا در آن است رد مكن كه آسایش رزمندگان و آرامش فكري تو و امنیت كشور در صلح تامین مي گردد. اما زنهار! زنهار! از دشمن خود پس از آشتي كردن، زیرا گاهي دشمن نزدیك مي شود تا غافلگیر كند. پس دوراندیش باش و خوشبیني خود را متهم كن. حال اگر پیماني بین تو و دشمن منعقد گردید یا در پناه خود، او را امان دادي، به عهد خویش وفادار باش و آنچه برعهده گرفتي امانت دار باش و جان خود را سپر پیمان خود گردان. زیرا هیچ یك از واجبات الهي همانند وفاي به عهد نیست كه همه مردم جهان با تمام اختلافاتي كه در افكار و تمایلات دارند، در آن اتفاق نظر داشته باشند. تا آنجا كه مشركین زمان جاهلیت به عهد و پیماني كه با مسلمانان داشتند وفادار بودند، زیرا كه آینده ناگوار پیمان شكني را آزمودند. پس هرگز پیمان شكن مباش و در عهد خود خیانت مكن و دشمن را فریب مده. زیرا كسي جز نادان بدكار، بر خدا گستاخي روا نمي دارد. خداوند عهد و پیماني كه با نام او شكل مي گیرد با رحمت خود مایه آسایش بندگان، و پناهگاه امني براي پناه آورندگان قرار داده است تا همگان به حریم امن آن روي بیاورند. پس فساد، خیانت، فریب، در عهد و پیمان راه ندارد. مبادا قراردادي را امضا كني كه در آن براي دغلكاري و فریب راه هایي وجود دارد، و پس از محكم كاري و دقت در قرارداد نامه، دست از بهانه جویي بردار، مبادا مشكلات پیماني كه بر عهده ات قرار گرفته و خدا آن را بر گردنت نهاده، تو را به پیمان شكني وادارد. زیرا شكیبایي تو در مشكلات پیمان ها كه امید پیروزي در آینده را به همراه دارد، بهتر از پیمان شكني است كه از كیفر آن مي ترسي و در دنیا و آخرت نمي تواني پاسخ گوي پیمان شكني باشي.