وام 20 میلیونی ؛ شارژ بی تأثیر در بازار مسکن!
بانک مرکزی اواخر سال گذشته پیشنهاد افزایش وام خرید مسکن از 18 به 27 میلیون تومان را مطرح کرد اما شورای پول و اعتبار رقم 20 میلیون را به تصویب رساند.
آفریگادلیل مخالفت شورای پول و اعتبار با وام 27 میلیون تومانی و به عبارتی افزایش 5/1 برابری وام خرید واکنش های منفی مسؤولان بخش مسکن در دولت بود که معتقد بودند افزایش این وام در نهایت به ضرر خریداران است و فقط قیمتها را ملتهب خواهد کرد در حالی که قدرت خرید را افزایش نمی دهد.بانک مرکزی اما بر این باور است که تسهیلات خرید مسکن حداقل باید متناسب با قیمت روز ملک افزایش یابد، چون افزایش 2 میلیون تومانی وام خرید در قدرت خرید متقاضیان کاملاً بی تأثیر است. وام مسکن 6 سال در انتظار افزایش نگاهی به روند افزایش قیمت مسکن در کشور نشان می دهد که سال 89 سال انفجار بزرگ در این بازار بود چون به اذعان کارشناسان در این سال قیمت مسکن بیش از 80 درصد رشد کرد. لازم به ذکر است که تسهیلات خرید مسکن در سال 84 از 12 میلیون به 18 میلیون تومان افزایش یافت ولی از آن تاریخ تاکنون هیچ افزایشی به خود ندیده است.به طور مشخص در سال جاری و با اینکه ابلاغ بخشنامه پرداخت وام 20 میلیونی به شعب بانک مسکن تا مرداد ماه به طول انجامید و پرداخت وام در عمل تا شهریورماه متوقف بود، اما کارشناسان معتقدند بازار مسکن ماهانه 10 درصد رشد داشته و از این پس همچون مسکن از ظرفیت افزایش قیمت برخوردار است شیب قیمت ها صعودی خواهد بود. نمایی از قیمتها براساس پرس و جوی خبرنگار ما از بنگاههای معاملات ملکی سطح شهر تهران، هم اکنون قیمت هر مترمربع آپارتمان نوساز در این شهر از 5/1 میلیون تومان شروع می شود و به طور میانگین هر مترمربع آپارتمان 2 تا سه میلیون تومان قیمت دارد.در همین حال آپارتمانهای 10 تا 15 ساله نیز حداقل یک میلیون و 200 هزار تومان به ازای هر مترمربع قیمت دارند و این مبلغ در مناطق متوسط و رو به بالای شهر تا 2 میلیون تومان هم می رسد.در مناطق شرقی تهران مانند تهران پارس قیمت هر مترمربع آپارتمان تا مرداد ماه یک میلیون و پانصد هزار تومان بوده ولی از شهریور ماه این رقم به یک میلیون و 700 هزار تومان افزایش یافته است. در غرب تهران و در محدوده بزرگراه اشرفی اصفهانی نیز قیمت هر مترمربع آپارتمان تا مرداد ماه 2 میلیون تا 2 میلیون و 100 هزار تومان بود ولی این رقم در شهریور ماه به دو میلیون و 300 هزار تومان رسیده است. نگاهی سرانگشتی به این اعداد این سؤال را به ذهن متبادر می سازد که آیا وام های 20 میلیون تومانی خرید مسکن بویژه در کلانشهرها خاصیت خود را از دست داده است؟ تزریق تورم به اعتقاد کارشناس مسکن، افزایش 2 میلیون تومانی وام مسکن در سال جاری بر بازار اثر گذاشته و نقدینگی جدیدی را به بازار وارد کرده است در حالی که با وجود قیمت بالای مسکن، کمک زیادی به متقاضیان نخواهد کرد.عبدالرضا فرید نایینی ادامه می دهد: در شرایطی که با انباشت نقدینگی در سطح کشور مواجهیم و تولید ناخالص ملی پایین است، به طور قطع تزریق چنین وام هایی اثر تورمی خواهد داشت.او خاطرنشان می سازد: مقیاس و حجم کلی پرداخت وام مسکن در اقتصاد بسیار تعیین کننده است و باید در چارچوب اقتصادی تقاضا و آثار تورم دیده شود، پرداخت این وام باعث افزایش تقاضا برای خرید می شود که رونق نسبی را در بازار پدید می آورد اما نکته ای که مطرح است اینکه عرضه کافی در مقابل تقاضای ایجاد شده وجود ندارد. یک راهکار مفید یک کارشناس دیگر نیز به خبرنگار ما می گوید: میزان وام خرید مسکن باید معنادار باشد، یعنی 70 تا 80 درصد قیمت یک آپارتمان را شامل شود اما در کشور ما اولاً بانک ها چنین اعتباری در اختیار ندارند و ثانیاً تزریق این پول به جامعه موجب دلالی و سفته بازی در بازار مسکن می شود.احمدرضا سرحدی اضافه می کند: به عقیده من بجای پرداخت وامهای 20 میلیونی که اکنون بی کاربرد و غیرمفید شده، بهتر است سازندگان و انبوه سازان مسکن را تقویت کنیم تا عرضه زیاد شود.او بهترین راهکار برای خانه دار شدن متقاضیان و بویژه نیازمندان جامعه را افزایش عرضه در قالب حمایت از ساخت مسکن می داند و معتقد است وام های 20 میلیونی در صورتی که صرف ساخت مسکن شوند تأثیر به مراتب عمیق تر و اصولی تری خواهند داشت.به عقیده او طرح مسکن مهر برای شهرهای کوچک و زیر 25 هزار نفر مناسب و پاسخگو بوده ولی در کلانشهرها با استقبال چندانی مواجه نشده است، لذا تقاضای اقشار کم درآمد جامعه برای مسکن در کلانشهرها همچنان باقی مانده است و سیر صعودی قیمتها را رقم خواهد زد.او دولت را به احیای بافتهای فرسوده و ارائه تسهیلات برای ساخت و ساز در این بخش ها دعوت می کند که هم مشکل کمبود زمین را در کلانشهرها مرتفع می سازد و هم زمینه افزایش نقدینگی در جامعه را از بین می برد. ختم کلام اکنون واقعیت این است که با وجود دیدگاه وزیر راه و شهرسازی مبنی بر اینکه شوک قیمتی به این زودی بازار مسکن را نمی لرزاند اما روند رو به رشد قیمت ها در این بخش غیرقابل انکار است.مسأله ای که باید در این بین لحاظ شود، اینکه تقاضا در بازار مسکن بیش از عرضه است و پروژه مسکن مهر هم نتوانسته این عطش را بطور کامل سیراب سازد، از سویی دیگر مردم بخاطر نبود بازارهای مؤثر برای سرمایه گذاری، مسکن را بهترین سرمایه می دانند حال آنکه این کالا باید مصرفی باشد تا زمینه سوداگری و افزایش تقاضا در آن ایجاد نشود.نهایتاً اینکه در کنار افزایش قدرت خرید مردم در بازار مسکن بهتر است منابع و تسهیلات حداکثری برای ساخت مسکن بسیج شود.