وعده‌های ارزی رئيس‌كل و نعل وارونه بازار
گشت و گذاري در خيابان فردوسي بيانگر هياهو در صرافي‌ها براي خريد ارز است اما نكته جالب در اين بين نبود مشتري واقعي و وجود چهره‌هاي تكراري در مغازه‌ها است.
فارس: اين روزها قيمت دلار و البته وجود اين ارز در بازار به نوعي به مهم‌ترين و خبر‌ساز‌ترين سوژه دستگاه‌هاي اجرايي و مرتبط و البته رسانه‌ها تبديل شده است. اين نكته از آنجا حائز اهميت مي‌شود كه سكان‌دار بانك مركزي در اين شرايط به دفعات به برنامه‌هاي تكراري و البته بي‌تاثير اين بانك براي كنترل بازار ارز مي‌پردازد. محمود بهمني مرد خبرساز بانك مركزي كه در هفته‌هاي اخير انتقادات بسياري به وي از سوي كارشناسان و فعالان بازار وارد شده در اين شرايط همچنان پرقوت و با جسارت تمام به مديريت بازار ارز مي‌پردازد اما به نظر مي‌رسد رئيس كل بانك مركزي توجهي به نقش صراف‌ها در كنترل بازار ندارد. اين روزها صرافي‌ها به مكاني براي خريد ارز مسافرتي و فروش آن با قيمت آزاد در بازار تبديل شده‌اند. مويد اين نكته تنها نگاهي گذرا به عملكرد اين صراف‌ها در ساعات عرضه ارز است. *بانك مركزي: تمام صرافي‌ها ارز مي‌فروشند؛ مشكل ارزي در بازار نداريم عدم فروش ارز به خصوص دلار توسط برخي از صرافي‌ها نكته‌اي است كه به طور حتم اگر بازرس بانك مركزي سري به خيابان فردوسي زده باشد متوجه آن شده اما با اين وجود يك مقام مسئول در بانك مركزي كه وي مسئوليت نظارت بر صرافي‌ها را عهده‌دار است در اين باره به خبرنگار فارس مي‌گويد: تمام صرافي‌ها موظف به فروش ارز به خصوص دلار هستند. وي ادامه مي‌دهد هيچ مشكلي براي كنترل بازار ارز نداريم و اين امر بيشتر به خاطر همكاري صرافي‌ها با بانك مركزي است. وي با بيان اينكه تمام صرافي‌هاي داراي مجوز از بانك مركزي ارز براي فروش دارند، افزود: اگر صرافي خاصي سراغ داريد كه تخلفي در اين باره انجام مي‌دهد نام آنرا به اين واحد اعلام كنيد.. وي تأكيد كرد: صرافاني كه اين روزها ارز براي فروش داشته باشند اما از فروش آن خودداري كنند خيلي زود ضرر مي‌كنند چراكه بانك مركزي نرخ ارز را كاهش خواهد داد. اين مقام مسئول در حالي به طرح اين مسايل مي‌پردازد كه مشاهدات عيني خبرنگار فارس از صرافي‌هاي معتبر و به نام خيابان فردوسي بيانگر عدم فروش ارز از سوي اين صرافان است. اما به هر حال مقام ناظر و صرافي‌هاي بانك مركزي معتقد است تمام صرافان ارزهاي دريافتي خود را با قيمت رسمي به مردم مي‌فروشند چرا كه در غير اين صورت متضرر خواهند شد. وي به برخورد بانك مركزي با صرافي‌هاي متخلف اشاره و تصريح مي‌كند: در كميته نظارت بر صرافي‌ها به همين موضوعات رسيدگي شده و به برخي از صرافي‌ها نيز تذكراتي داده شده است. *وقتي صراف‌ها، دلال مي‌شوند اين صحبت‌ها از سوي مقامات بانك مركزي درحالي عنوان مي‌شود كه يكي از دلالان خيابان فردوسي درباره وضعيت بازار به خبرنگار فارس مي‌گويد: بسياري از صرافي‌ها ارز مسافرتي دارند اما آنها را نمي‌فروشند. وي ادامه مي‌دهد: دلالان اين خيابان و مكان‌هاي ديگر بازار دلار را از مردم مي‌خرند و با قيمتي بالاتر به مردم مي‌فروشند. وي به برخي از تخلفات در صرافي‌ها اشاره و تصريح مي‌كند: بسياري از صرافان با پاسپورت خود و بستگان نزديكشان دلار مسافرتي را بر مي‌دارند. وي ادامه مي‌دهد: به دليل اينكه خريد و فروش دلار در بيرون آزاد است بازرسان بانك مركزي با دلالان كاري ندارند اما توجه چنداني هم به صرافان ندارند. وي مي‌گويد: در حالي كه خريد و فروش ارز در صرافي ممنوع است اما اين موضوع بارها در طي روز در اين مغازه‌ها اتفاق مي‌افتد. اين دلال تاكيد كرد: عده‌اي از صرافان نيز كه ارز مسافرتي براي فروش دارند خيلي كم اقدام به فروش آنها به افراد عادي مي‌كنند. وي ادامه داد: برخي از اين صرافي‌ها دلارها را جمع مي‌كنند تا در زمان گراني آنها را بفروشند. * چانه‌زني مردم با دلالان براي خريد دلار آزاد در قسمتي از خيابان فردوسي عده‌اي مشاهده مي‌شوند كه به شدت در حال بحث با دلالان هستند. كمي كه به صحبت هاي اين افراد گوش مي‌دهيم متوجه مي‌شويم كه آنها خريدار دلار هستند اما از آنجايي كه مدركي براي خريد ارز مسافرتي ندارند متوسل به دلالان خيابان فردوسي شده‌اند. عده‌اي بر سر قيمت با دلالان حاشيه‌نشين اين خيابان بحث مي‌كنند و در تلاش براي رسيدن به رقمي مطلوب براي خريد دلار هستند. يكي از آنها در اين خصوص به خبرنگار فارس گفت: مي‌خواهم دلار بخرم و به دليل اينكه به شدت نياز به دلار دارم وقت نكرده‌ام مداركم را براي خريد بياورم. وي ادامه مي‌دهد: اگر مدرك داشتم از صرافي ارز مسافرتي مي‌خريدم اما كمي كه در خيابان پرس و جو كردم متوجه شدم صراف‌ها خيلي كم ارز مسافرتي براي فروش دارند. *توصيه‌هاي دلالان و فروشندگاني كه از ضررهايشان مي‌گويند عده‌اي هم در تلاش براي فروش دلارهاي خود با قيمت آزاد هستند؛ امروز قيمت فروش دلار در بازار آزاد ۱۱۸۰ تومان و خريد آن ۱۱۷۵ تومان است كه البته اين نرخ‌ها چند ريال با يكديگر تفاوت داشتند. اما زماني كه افراد براي فروش دلارهاي خود به سراغ دلالان مي‌روند توصيه‌هاي برخي از اين افراد نيز قابل توجه است. يكي از آنها (دلالان) به فروشنده دلار مي‌گويد: فعلا اگر عجله نداري دلار‌هايت را نفروش؛ كمي صبر كني قيمت‌ها از اين هم بالاتر مي‌رود. وي ادامه مي‌دهد: ديروز در برخي از ساعت‌ها قيمت دلار آزاد به ۱۲۰۰ تومان هم رسيد؛ به همين خاطر توصيه مي‌كنم صبر كني. فردي كه براي فروش دلارهاي خود در حال صحبت با يكي از دلالان خيابان فردوسي بود به خبرنگار فارس، گفت: فقط به دليل شدت نياز به ريال داشتم دلارهايم را فروختم. وي ادامه داد: زماني كه دلار ۱۲۱۰ تومان بود از همين جا با نرخ آزاد خريدم و الان با قيمت ۱۱۷۰ تومان به همين افراد فروختم. وي اضافه كرد: به دليل اينكه نيازمند بودم مجبور شدم ۴۰ هزار تومان از اين اختلاف قيمت ضرر كنم. * خريد دلار در گراني و فروش در ارزاني قيمت‌ها يكي از دلالان خيابان فردوسي درباره وضعيت خريد و فروش دلار طي اين روزها به خبرنگار فارس چنين گفت: وضعيت خوب است اما بستگي به نرخ‌ها دارد. وي اضافه مي‌كند: اين چند روز خريد و فروش ارزها به خصوص دلار به عبارتي نوعي ركود را تجربه كرد. وي در ادامه به نوسانات قيمتي ارز اشاره و تصريح مي‌كند: وقتي دلار گران مي‌شود مردم تمايلي به فروش ندارند اما به محض اينكه قيمت‌ها پايين مي‌آيد اكثر آنها براي فروش دلار به بازار مي‌‌آيند. اين دلال ادامه مي‌دهد: در عين حال هر زمان كه قيمت دلار گران مي‌شود تقاضا براي خريد از سوي مردم نيز افزايش مي‌يابد. وي مي‌گويد: اين موردي است كه بارها در بازار تجربه شده است. *عدم عرضه ارز از سوي صرافان قيمت‌ها را بالا مي‌برد يكي از دلالان درباره قيمت‌هاي خريد و فروش امروز دلار به خبرنگار فارس، گفت: امروز دلار با قيمت ۱۱۸۰ تومان و ۱۱۷۷ تومان خريد و فروش مي‌شد كه اين قيمت‌ها نسبت به ديروز خيلي پايين‌تر آمده است. وي با تاكيد بر اينكه هيچ نظارتي بر عملكرد صرافي‌ها نيست، گفت: خيلي از اين صرافي‌ها ارز كم وارد بازار مي‌كنند و همين نكته باعث مي‌شود قيمت‌ها افزايش پيدا كند. وي با اشاره به اينكه اكثر صرافي‌ها ارزهاي مسافرتي را خودشان برمي‌دارند افزود: كپي، خروجي و بليت تنها مدارك مورد نياز براي خريد ارز مسافرتي است كه همين نكته موجب شده برخي دلالان و صرافان اقدام به سوءاستفاده نمايند. وي ادامه داد: اكثر اين افراد مدارك مذكور را جعل مي‌كنند و دلارهاي رسمي را از صرافي‌ها خريداري و با قيمت آزاد در بازار مي‌فروشند. به گفته اين فروشنده حاشيه‌نشين دلار در خيابان فردوسي هر خروجي بايد ۵۰ هزار تومان پرداخت كند تا خروج آن ثبت شود ولي اگر كمي مسئولان در اين مورد تامل كنند متوجه تخلفات خواهند شد. *و اما بخوانيد درآمدهاي روزانه صرافان را... فرد ديگري كه كنار اين فروشنده مشغول خريد و فروش دلار با نرخ آزاد بود به خبرنگار فارس، گفت: صرافي‌ها روزانه ۱۸ الي ۲۰ ميليون تومان از اين مسير درآمد به دست مي‌آورند. وي اضافه كرد: وقتي كه خود صراف داخل مغازه اقدام به چاپ بليت مي‌كند به راحتي سهم ارز مسافرتي ۲ هزار دلار را براي خود به هر تعداد كه بخواهد برمي‌دارد. وي با اشاره به عرضه روزانه ۲ ميليون دلار ارز توسط بانك مركزي افزود: با اين حساب چيزي وارد بازار نمي‌شود چرا كه همين صراف‌ها همه ارزهاي مسافرتي را با روش تقلب براي خود برمي‌دارند. اين فعال بازار آزاد ارز ادامه داد: بانك مركزي دلار را به صراف مي‌دهد ولي نظارتي به عملكرد آنها ندارد. *خدمات كامپيوتري هم از وضعيت بازار سود بُرد يكي ديگر از دلالان به فعاليت‌هاي صرافان براي كپي مدارك اشاره و تصريح مي‌كند اگر گذري به يكي از خدمات كامپيوتري اين منطقه داشته باشيد به صحت اين نكته پي‌خواهي برد. وي ادامه مي‌دهد عده‌اي از دلالان كه با صرافي‌ها آشنا هستند در قبال ارائه بليت و مدرك تقلبي ارز مسافرتي دريافت مي‌كنند. اين فروشنده دلار ادامه مي‌دهد: ديروز به خاطر اينكه به چند صراف ارز پرداخت نشد قيمت دلار طي ساعت مشخصي بالا رفت. وي تاكيد كرد: اگر چند ثانيه دلار دير به بازار عرضه شود بلافاصله قيمت‌ها بالا مي‌رود. *تأثير صحبت‌هاي بهمني در بازار ارز صحبت‌هاي آقاي رئيس كل بانك مركزي و برنامه‌هاي اين بانك براي كنترل بازار علاوه بر واكنش كارشناسان و فعالان اقتصادي به نقل محافل دلالان نيز تبديل شده است. اين افراد نيز اين روزها به طيف منتقدين بانك مركزي پيوسته‌اند و سياست‌هاي عرضه و نظارت اين بانك را مورد انتقاد قرار مي‌دهند. يكي از اين افراد در اين خصوص به خبرنگار فارس، گفت: وقتي رئيس كل بانك مركزي صحبت مي‌كند قيمت‌ها تا ساعت ۱۱ پايين مي‌آيد ولي بعد از آن مجددا سير صعودي آغاز مي‌شود. وي ادامه داد: تقريبا تمام بازار متوجه شده‌اند كه اين قبيل سخنان تاثيري براي كنترل بازار ندارد. *برنامه‌اي كه اجراي آن با اما و اگر همراه شد از برنامه‌هايي كه قرار بود براي كنترل بازار اجرا شود فروش ارز مسافرتي در باجه‌هاي فرودگاه بود اما عملي شدن اين برنامه‌ها جاي سوال دارد چرا كه وضعيت بازار خلاف اين امر را نشان مي‌دهد. يكي از فعالان بازار ارز در همين موضوع اشاره و تصريح كرد: اگر گيت‌هاي فرودگاهي فعال مي‌شدند ديگر جعل و كپي مدارك در بازار مشاهده نمي‌شد. وي ادامه داد: البته مسافران خارجي نيازي به ۲ هزار دلار ارز مسافرتي ندارند و همين موضوع باعث مي‌شود كه عده‌اي سودجو دنبال اين ارزها با جعل مدارك باشند. اين صراف ادامه مي‌دهد ارز مسافرتي از ساعت ۲ به صرافي‌ها پرداخت مي‌شود ولي اكثرا به بيشتر از ۵ نفر ارز پرداخت نمي‌كنند و مابقي را به آشنايان خود مي‌دهند. وي ادامه داد: در هفته اخير وقتي اين سخنان از سوي يكي از دلال‌ها به تلويزيون عنوان شد واكنش صرافي‌ها را به دنبال داشت به نحوي كه آنها اين فرد را به شدت مجروح كردند. *تكاپوي دلال و صراف براي كپي مدارك خبرنگار فارس براي كسب اطلاع بيشتر علاوه بر مشاهده وضعيت خريد و فروش در صرافي‌ها سري هم به يكي از مراكز خدمات كامپيوتري در اين خيابان زد. تنها يك نگاه گذرا نشان مي‌دهد كه چطور و به چه نحوي دلال‌ها و البته تعداد زيادي از صرافان در تلاش براي جعل و كپي مدارك براي خريد ارز مسافرتي هستند. چهره‌هاي آشنا كه اكثرا دلال و صراف هستند به دقت در حال كپي‌برداري و جعل مدارك براي خريد ارز مسافرتي در تلاش و تكاپو هستند. اين اتفاقات در حالي روي مي‌دهد كه مسئولان بانك مركزي اعلام مي‌كنند بازرسان اين بانك به طور مرتب بازار را زير نظر دارند با اين حساب بايد به مسئولان اداره نظارت گفت: كه آقايان يا بازرسان شما اين موارد را نمي‌بينند و يا مي‌بينند و نمي‌خواهند گزارش دهند بنابراين بهتر است راهي را براي كنترل بازار در نظر بگيريم تا بيش از اين سير انتقادات به مقام مديريت بازار ارز وارد نشود.