برهان: با گذشت چند سال از تشکیل شواری عالی ایرانیان و نمایان شدن ریختوپاشهای آن، امروز پرویز سروری یکی از نمایندگان طراح تحقیق و تفحص از این شورا ناگفتههایی را از ارسال پیامکهای نوید دهندهی مدیریت پروژههای میلیاردی به مجلسیها تا کشف اسناد محرمانه از تخلفها و هرج و مرجهای شورا و همچنین وجود دستهای پنهان سیاستمداران در آن، میگوید.
شورای عالی ایرانیان با چه اهداف و برآوردهایی تأسیس شده است؟
با توجه به پراکندگی ایرانیان در سراسر دنیا و ظرفیت عظیمی که ایرانیان خارج از کشور دارند قرار شد برای این افراد برنامهریزی شود تا ارتباط جمهوری اسلامی با آنها قطع نگردد. چگونگی برقراری این ارتباط بسیار مهم است. در تمام دنیا، کشورها در تلاش هستند تا برای دیپلماسی خارجی خود وحدت فرماندهی و مدیریت ایجاد کنند و اجازه ندهند که در خارج از کشور دستگاههای مختلفی مرتبط با موضوعات خارجی وجود داشته باشد.
این باعث میشود که پراکندگی در اقدامها صورت گیرد و پاسخگویی منتفی شود به این معنی که وزارت خارجه که باید پاسخگوی دیپلماسی خارج از کشور و موضوعهای مرتبط باشد در عمل فرافکنی و از پاسخ دادن شانه خالی میکند.
بنابراین یکی از مشکلات شورای عالی ایرانیان، تداخل و یا موازی کاری با وزارت خارجه است.
مشکلات دیگر این شورا به نظر جناب عالی چیست و لطفاً دلیل مخالفت خود را با این شورا، ذکر نمایید؟
البته از آنجایی که ارتباطات یاد شده در بستر هماهنگی صورت نمیگیرد، بنابراین موارد به جای ایجاد فرصت، تهدید آفرین میشود. مجلس با برنامهریزی برای شورای عالی ایرانیان خارج از کشور مخالف نیست و آن را در برنامه و وظایف وزارت خارجه امری مفید و مؤثر میداند اما متأسفانه احساس به این است که امروز یک اقدام موازی در سیاست و دیپلماسی خارجی کشور صورت میگیرد و همچنین برخی افراد از شورای عالی ایرانیان خارج از کشور به عنوان ابزار سیاسی و انتخاباتی سو استفاده میکنند. به اعتقاد بنده، شواری عالی ایرانیان بعضاً در امور اقتصادی نیز مورد سو استفادهی برخی از افراد خاص قرار میگیرد.
در زمان تصویب بودجه شاهد بودیم که پیامکهایی از طرف ایرانیان خارج از کشور میآمد و به نمایندگان پیشنهاد مدیریت و نظارت بر پروژههای بالای یک میلیارد یورویی داده میشد؛ این به نوعی رشوه محسوب میشد برای اینکه نمایندگان را متقاعد کنند تا بودجهی این شورا را تصویب کنند .
کمیسیون تلفیق در اقدامی جدی امسال بودجهی شورای عالی ایرانیان را حذف کرد، این اقدام مجلس مخالفت فعالان شورا را از رییس و برخی از اعضا به همراه داشت؛ لطفاً توضیح دهید که دلیل این تصمیم چه بود و در چه شرایطی اتخاذ شد؟
در زمان تصویب بودجه شاهد بودیم که پیامکهایی از طرف ایرانیان خارج از کشور میآمد و به نمایندگان پیشنهاد مدیریت و نظارت بر پروژههای بالای یک میلیارد یورویی داده میشد؛ این به نوعی رشوه محسوب میشد برای اینکه نمایندگان را متقاعد کنند تا بودجهی این شورا را تصویب کنند. پیگیریهای صورت گرفته بیانگر ارسال این پیامک به بسیاری از نمایندگان مجلس در زمان تصویب بندهای بودجهی سال 90 بود.
این پیامکها به این معنی است که امروز شورای عالی ایرانیان در تلاش است تا از ایرانیانی که ظرفیتهای عظیمی برای جمهوری اسلامی محسوب میشوند (ظرفیتهایی که ما میتوانیم از آنها برای سازندگی و همبستگی ملی استفاده کنیم) به منظور بهرهوریهای خاص خود استفاده کند، که این مسأله بسیار خطرناک است.
همچنین اینکه دستگاه دیپلماسی کشور از وحدت رویه و فرماندهی خارج شود و با این شرایط امکان سو استفاده از ظرفیتها و بسترهای موجود در مورد ایرانیان خارج از کشور برای برخی افراد که رفتارهای مشکوکی دارند مهیا میشود. به همین دلیل مجلس، شورای عالی ایرانیان خارج از کشور را به صورت مدیریت شده در مجموعهی دیپلماسی کشور مفید میداند و خارج از آن را به شکل موازی کاری فعلی، غیرمفید و غیرکارشناسی و کاملاً برخلاف مصالح کشور میداند.
آقای ملک زاده به عنوان دبیر شورای عالی ایرانیان در واکنش به حذف بودجهی این شورا طی سال جاری تأکید کرد که اگر مجلس بودجه را تصویب نکند از دانشمندان ایرانی خارج از کشور کمک مالی دریافت خواهد کرد؛ آیا این اظهارنظرها در صورت صحت وجهی قانونی به همراه دارد؟ چند درصد احتمال دارد که در عمل ایرانیان خارج از کشور به شورای عالی ایرانیان کمک کنند؟
این اظهارنظرها به هیچ وجه برای بنده قابل قبول نیست و قبول هم ندارم که اینها از پزشکان و متخصصان ایرانی مقیم خارج از کشور پول بگیرند. مدارکی که بنده در اختیار دارم بیانگر صحیح نبودن این ادعاست؛ طبق این مدارک، شورای عالی ایرانیان از دستگاههای مختلفی بودجه دریافت میکند و نیازی نیست که از دانشمندان خارج از کشور پولی دریافت نماید. به دلیل اینکه ما این اقدامها را غیرقانونی میدانیم و مطلع هستیم که از برخی محورها از مجاری رسمی کشور به شورای عالی ایرانیان بودجه تزریق میشود فکر میکنم این اظهارنظرهای آقای «ملک زاده»، غیرموجه باشد.
باید منتظر ماند و دید که شورای عالی ایرانیان از کجا این وجوه را دریافت میکنند و به اعتقاد بنده باید مشخص شود که چه کسانی و با چه اهدافی این وجوه را در اختیار این شورا میگذارند. در این شرایط میتوان اثبات کرد که اظهارنظرهایی مبنی بر دریافت کمک از ایرانیان خارج از کشور، قابل قبول نیست.
آماری از میزان سرمایههای خارجی جذب شده در شورای عالی ایرانیان وجود دارد؟
مسؤولان این شورا، ادعاهایی دارند اما این ادعاها با میدانی شدن سرمایههای جذب شده فاصله دارد و در عین حال گزارش روشنی از این ادعاها به مجلس نیامده است. بنده فکر میکنم در این زمینه شورای عالی ایرانیان هنوز به اقدام قابل توجهی دست نیافته است. هر چند اگر موفق به جذب سرمایههای خارجی شود به طور حتم مورد حمایت قرار خواهد گرفت چراکه انتقال سرمایه از خارج به داخل کشور به معنای ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری است اما نتیجهای عملی از این اقدام، تاکنون مشاهده نشده است. باید دید که در عمل چه مقدار از ظرفیتها و سرمایههای خارجی در داخل کشور استفاده میشود.
منطقی نبود که مخالفان تحقیق و تفحص بهعنوان ترکیب اصلی کمیتهی یاد شده انتخاب شوند؛ به نظر ما روند تحقیق و تفحص روند منتج به نتیجه نیست البته ما دعا میکنیم که اعضای این کمیته خلاف این عقیده عمل کنند و شاهد خروجی مناسب از کمیته باشیم.
طبق صحبتهای جنابعالی، وجود شورای فعلی ایرانیان خارج از کشور هیچ فایدهای ندارد و تنها موجب هزینههای اضافی شده؛ آیا مجلس برنامهی دیگری برای آیندهی این شورا (غیر از حذف بودجه) در نظر، دارد؟
ما برای این موضوع، برنامهریزی کردهایم. به فکر تعطیل کردن شورای عالی ایرانیان هستیم.
اخبار ارایه شده از بررسیهای مجلس، بیانگر پیگیریهای آقای نادران و جنابعالی برای تشکیل کمیتهی تحقیق و تفحص از شورای عالی ایرانیان در هفتههای اخیر بود؛ اما بعد از اینکه کمیتهی یاد شده پس از طی فرآیندهای خاص خود در مجلس تشکیل شد اتفاقاتی افتاد که به دنبال آن شما از عضویت در این کمیته استعفا دادید؛ ضمن تشریح فرآیند رسیدگیهای کمیتهی تحقیق و تفحص، اشارهای هم داشته باشید به اینکه چرا از کمیته، بیرون آمدید؟
بنده و آقای نادران طرح تحقیق و تفحصی را به منظور رسیدگی به عملکرد شورای عالی ایرانیان پیشنهاد دادیم تا براساس رفتارهای مشکوک، بررسی صورت گیرد و تصمیم گیری شود اما متأسفانه، احساس ما بر این است که تحقیق و تفحص از روند خود خارج شد و الان هم حداقل بنده امیدی ندارم که از درون این کمیته نتیجهی خاصی بیرون بیاید، به همین دلیل قبول دارم که باید راهکار مناسبی اتخاذ شود و اجازه نداد که بیش از این، شورای عالی ایرانیان آثار سویی را برای کشور به همراه داشته باشد.
ترکیب هیأت رییسهی کمیتهی تحقیق و تفحص باعث شد که استعفا بدهم چراکه من و آقای نادران نخواستیم امضایمان زیر گزارشی باشد که از این ترکیب بیرون میآید.
دلیل انحراف کمیتهی تحقیق و تفحص از مسیر اصلی و اهداف مورد نظر طراحان این طرح، چه بود؟
با تمام احترامی که برای همکاران خود قائل هستم اما باید بگویم که در تعیین هیأت رییسه ترکیبی انتخاب شد که برای رسیدن به اهداف اصلی تحقیق و تفحص از شورای عالی ایرانیان کاملاً ناکارآمد بودند؛ البته این دوستان اعلام میکنند که این تحقیق و تفحص به نتیجه میرسد اما بنده پیشاپیش این ظرفیت و نتیجه را بهعنوان خروجی از کمیتهی یاد شده نمیبینم.
از سوی دیگر، از آنجایی که آقای نادران این تحقیق و تفحص را پیشنهاد داد و رأی صحن علنی مجلس و کمیسیون را گرفت، طبیعی بود که ایشان بهعنوان مسؤول کمیته انتخاب میشد چراکه اطلاعات کامل و لازم را نیز داشت اما نکتهی جالب در انتخاب اعضای کمیتهی تحقیق و تفحص از شورای عالی ایرانیان این بود که بعضی از افرادی که در جریان رأی گیری مجلس برای تحقیق و تفحص صددرصد مخالف بودند، کاندید عضویت در این کمیته شدند.
منطقی نبود که مخالفان تحقیق و تفحص بهعنوان ترکیب اصلی کمیتهی یاد شده انتخاب شوند؛ به نظر ما روند تحقیق و تفحص روند منتج به نتیجه نیست البته ما دعا میکنیم که اعضای این کمیته خلاف این عقیده عمل کنند و شاهد خروجی مناسب از کمیته باشیم.
هزینههای شورای عالی ایرانیان تاکنون، چهقدر بوده است ؟
گزارشهای به دست آمده و البته اسناد و مدارکی که قبل از انصراف بنده از کمیتهی تحقیق و تفحص از شورای عالی ایرانیان به دست آمده بود نمایانگر این است که اقداماتی بعضاً غیرقانونی و خارج از عرف تعیین شده در این شورا، صورت میگیرد.
احساس میشود که مؤسسات خصوصی ( NGO ) برای مدیریت موضوع تشکیل شده که طبق مدارک موجود در آنجا به صورت مستقیم پول گرفته میشود و حتی این مؤسسات خصوصی به دستگاههای دولتی دستور میدهند که پول را پرداخت کنند؛ همهی این موارد، مشکوک است. البته مسؤولان این مؤسسات خصوصی همان افرادی هستند که مجموعهی شورای عالی ایرانیان را مدیریت میکنند.
این موارد به همراه هزینههای سنگینی که در همایش سال گذشتهی ایرانیان خارج از کشور و همچنین همایش کیش صورت گرفت؛ بیانگر این مطلب است که هیچ چیزی از این همایشها جز هزینههای سنگین و ادعاهای بینتیجه، بیرون نیامد. ما فکر میکنیم که اگر تحقیق و تفحص درست انجام میشد اطلاعات دقیقتری از هزینهها و خرجهای صورت گرفته در شورای عالی ایرانیان به دست میآمد.
ما معتقدیم که تمام فعالیتهای خارج از کشور باید در یک راهبرد مشخص و متمرکزی صورت گیرد، خانهی فرهنگ ایرانیان نیز به اعتقاد بنده پراکندگیهای خارج از کشور را دامن میزند.
شورای عالی ایرانیان تاکنون چند همایش برگزار کرده و آیا این همایشها مغایرتی با اهداف تأسیس آن ندارند؟
به دلیل اینکه بنده از کمیتهی تحقیق و تفحص انصراف دادم دیگر این موضوع را پیگیری نکردم؛ باید اسناد و مدارک موجود را ببینم. بنده و آقای نادران عملکرد شورای عالی ایرانیان را در تحقیق و تفحص به صورت جدی پیگیری میکردیم و آن زمان هم به اسناد و مدارک خیلی مهمی دست پیدا کردیم. اگر این گروه تحقیق و تفحص نتواند خروجی مفیدی را داشته باشد، به اشکال مختلفی این اسناد را در اختیار افکار عمومی خواهیم گذاشت و ممکن است در صحن مجلس نیز در نطقی به صورت شفاف، مطرح کنیم.
منتظر نتایج کمیتهی تحقیق و تفحص هستیم؛ برای ارایهی آمار دقیق از میزان هزینهها و تعداد همایشهای شورای عالی ایرانیان باید به اسناد محرمانهای که به دست آوردیم مراجعه کنم که هماکنون این امکان مهیا نمیباشد.
آیا مشخص شده که بودجهی سال گذشتهی شورای عالی ایرانیان در چه بخشهایی هزینه شده است؟
هماکنون این آمار در اختیار بنده نیست و باید کمیتهی تحقیق و تفحص جزییات را اعلام کند.
چه افرادی در شورای عالی ایرانیان نفوذ دارند؟
به دلیل اینکه کمیتهی تحقیق و تفحص باید این موارد را اعلام کند، بنده ترجیح میدهم اشارهای به نفوذ برخی افراد خاص نکنم. بهتر است که کمیته این موضوعها را به صورت مستند بیان کند، اگر این اتفاق افتاد ـ یا نیفتاد، ـ ما این اسناد را منتشر خواهیم کرد.
خانهی فرهنگ ایرانیان یکی از مؤسساتی است که در کنار شواری عالی ایرانیان تأسیس شده و فعالیتهایی را انجام میدهد که طبق گفتههای برخی از افراد مشابه با شورای عالی ایرانیان است، ضرورت تشکیل این مؤسسه چه بوده است؟
ما معتقدیم که تمام فعالیتهای خارج از کشور باید در یک راهبرد مشخص و متمرکزی صورت گیرد، خانهی فرهنگ ایرانیان نیز به اعتقاد بنده پراکندگیهای خارج از کشور را دامن میزند. به واقع نمیدانیم که خانههای فرهنگ چه کارهایی را قرار است، انجام دهند که سفارتخانهها قادر به انجام آنها نیستند و باید هزینهی سنگینی در خارج از کشور تحت عنوان این مؤسسهها خرج شود.
نگرانی بنده این است که این مؤسسهها در اهداف دیگری مورد استفاده قرار گیرند؛ نگرانی بنده این است که از شورای عالی ایرانیان و خانهی فرهنگ استفادهی ابزاری و سیاسی شود. به همین دلیل است که در همایشهای این شورا، چهرههایی مشاهده میشوند که سالها پنجه به پنجه با جمهوری اسلامی گذاشته و با دشمنان انقلاب همکاری لازم را کردهاند و امروز به راحتی به عنوان مهمان و با تشریفات از آنها برای حضور در این همایشها دعوت میگردد.
این افراد شاید هرگز تصور نمیکردند بعد از مواضع و اقدامهای خصمانهی خود با سلام و صلوات و فرش قرمز در ایران مورد استقبال قرار گیرند و با خندههای زهر آلود خود ملت عزیز را به تمسخر بگیرند.
این نگرانی وجود دارد که از شورای عالی ایرانیان به جای جذب سرمایه و ایجاد اشتغال در کشور و انتقال فنآوریها و توانمندیهای علمی به داخل کشور استفادههای سیاسی صورت گیرد.
ممکن است از ظرفیت خانههای فرهنگ نیز در چارچوب یاد شده استفاده شود اما ما توجیه نمیشویم که چرا باید، در کشورهایی که جمعیت زیادی نیز در آنجا نداریم علاوه بر سفارتخانه، یک خانهی فرهنگی نیز تأسیس شود.ما معتقدیم که تمام فعالیتهای خارج از کشور باید در یک راهبرد مشخص و متمرکزی صورت گیرد، خانهی فرهنگ ایرانیان نیز به اعتقاد بنده پراکندگیهای خارج از کشور را دامن میزند./