آلودگی زاینده‌رود باعث ابتلای اصفهانی‌ها به "ام اس"

تهران‌امروز: خشك شدن زاينده رود به مرگ صد‌ها تن ماهي منجر شد. همچنين با خشك شدن رودخانه زاينده‌رود مردم شهر اصفهان براي صيد ماهي‌ها باقي مانده در چاله‌هاي ايجاد شده در سطح رودخانه هجوم بردند، بدون اينكه بدانند آلودگي همراه با ماهي‌ها سر سفره آنها مي‌آيد تا علاوه بر محيط‌زيست اصفهان، جان شهروندان هم به خطر بيفتد. البته آلودگي زاينده‌رود پيش از اين هم سلامت اصفهاني‌ها را تهديد كرده بود. البته به گفته کارشناسان خانه بهداشت مناطق ساحلي زاينده رود، خشك شدن زاينده رود به شيوع بيماري‌هايي چون اسهال خوني، کم خوني، بيماري‌هاي گوارشي و پوستي هم منجر شده است. آلودگي‌هاي نفتي تنها قاتل موج‌هاي خروشان زاينده رود نيست. ورود فاضلاب‌هاي شهري و صنعتي، عدم مديريت صحيح آب در منطقه، حفر چاه‌هاي غيرمجاز و... باعث مرگ طولاني‌ترين رودخانه كشور شده است. «دادخواه» عضو انجمن بانوان حامي‌محيط‌زيست اصفهان در گفت‌وگوبا تهران‌امروز مي‌گويد: زاينده‌رود حتي در زمان جريان هم، آلودگي زيادي داشت كه روي سلامتي مردم شهر تاثير مي‌گذاشت. البته به گفته او در زمان خشكسالي امراض و بيماري‌ها در شهر بيشتر مي‌شود. خشكسالي سال گذشته زاينده رود بيش از هرچيزي ناشي از عدم مديريت صحيح آب در اصفهان وچهارمحال و بختياري بود. البته الان دادخواه و ساير همكارانش نمي‌دانند چند درصد خشكي زاينده رود به دليل عدم مديريت صحيح آب و چند درصد به دليل خشكسالي‌ هاست. به گفته او سال گذشته همايشي برگزار شد وبسياري را اميدوار كرد كه مسئولان حق آبه زاينده رود را بدهند اما خشك شدن دوباره زاينده‌رود نشان داد كه كسي به فكر طبيعت اصفهان نيست. به گفته دادخواه آلودگي‌هاي زاينده رود شامل آلودگي‌هاي ميكروبي و صنعتي است اما بيش از هرچيزي حيات زاينده‌رود را فاضلاب‌هاي صنعتي تهديد مي‌كند. ابتلا به«ام‌اس ‌» به گفته دادخواه اصفهان تصفيه‌خانه دارد اما برخي از آلودگي‌ها از فيلتر تصفيه خانه‌ها رد مي‌شود وهمين باعث شده كه تعداد بسيار زيادي اصفهاني دچار«ام‌اس» شوند. همچنين به گفته «سپهر سليمي» عضو انجمن حمايت از محيط‌زيست اصفهان مرگ زاينده رود به مرگ صدهاتن‌ها ماهي در آن منجر شده است. سطح رودخانه دوباره محل چراي گله‌هاي گوسفند شده واز سوي ديگر نوجوانان وجوانان اصفهاني سعي مي‌كنند در صيد ماهي‌ها جان به‌در برده از خشكسالي، سبقت بگيرند. همه ماجرا به تلاش نوجوان اصفهاني براي صيدماهيان كه درد را به ارمغان مي‌آورند ختم نمي‌شود. زاینده رود مانند سال‌های قبل رو به خشکی رفته و بوی تعفن ناشی از ماهیانی که در چاله های نیمه آب بستر رودخانه در حال جان دادن هستند تنفس را برای رهگذران حاشیه زاینده رود با مشکل مواجه کرده است. زاینده رود از چند ماه گذشته تا کنون شاهد اتفاقات بسیاری در حاشیه خود بود که تشکیل هاله‌ای از پشه‌ها و پیاده روی موش‌ها در حاشیه این رودخانه از جمله این اتفاقات بود اما اکنون نیز در حال خشک شدن است تا داستان دیگری را برای اصفهان و ساحل نشینان این رودخانه تاریخی آغاز کند. در حال حاضر دبی خروجی آب از سد زاینده‌رود بین ۱۸ تا ۲۰ متر مکعب در ثانیه است و این حجم خروجی آب با هدف تامین آب بخش صنعت و تأمین آب چاه‌های فلمن انجام می‌شود.زاینده رود از مبدا خود که سد زاینده رود است تا تالاب گاوخونی مسیری نزدیک به 350 کیلومتر را باید طی کند که اکنون تنها نزدیک به 120 کیلومتر آن دارای آب است و ادامه مسیر از خشکی رنج می‌برد و البته آنچه بیشتر نمایان است حاشیه پارک‌ها در اصفهان است. ماهيان زاينده رود در چاله‌ها موج‌هاي خروشان سال‌هاي نه چندان دور زاينده رود امروز به چاله‌هاي آب تبديل شده است كه در آنها ماهيان نیمه جانی برای زنده ماندن و گرفتن جانی دوباره تلاش مي‌كنند شايد بتوانند در این چاله‌ها به حیات خود ادامه دهند اما نمی‌دانند که این اندک آب نیز تنها برای ساعاتی به آنها عمر می‌دهد. پیاده روی در حاشیه رودخانه نیمه جان زاینده رودی که در سال‌های پیش با وجود نیمه جان بودن خود میزبانی گوسفندان گرسنه را نیز عهده دار بود صحنه‌های دیگری را نیز نمایان می‌کند، صحنه‌هایی چون کودکانی که روزگاری آرزوی صید ماهی را داشته‌اند اکنون با رفتن در این گودال‌ها صیاد ماهیان نیمه جانی می‌شوند که دیگر هیچ قدرتی برای دفاع از خود ندارند. کودکانی که شاد هستند از صیدشان و برای صید ماهی در تلاش هستند از دیگر دوستانشان پیشی بگیرند. در هر صورت نباید فراموش کرد خشک شدن زاینده رود علاوه بر اینکه شهر اصفهان را از شادابی‌اي که دارد می‌اندازد، زیان‌های دیگری را نیز به همراه دارد که زیان‌های اقتصادی به کشاورزان، تأثیر بیماری‌های روانی و زیان به بناهای تاریخی از جمله آن است. زاينده رود هم مثل درياچه اروميه نفس آخر را مي‌كشد زاينده رود هم شرايطي چون درياچه اروميه را دارد. به نظر مي‌رسد تنها به دليل اينكه درياچه اروميه سيل نمك را رواني استان‌هاي اطراف مي‌كند به نگراني بيشتر ميان اقشار مختلف جامعه دامن زده است در صورتي كه خشك شدن زاينده رود هم به كويري شدن بيشتر مناطق مركزي كشور مي‌انجامد. «فاطمه امیر شاه کرمی» یک پژوهشگر، زاینده‌رود را شاهرگ حیاتی شهر اصفهان مي‌داند ومي‌گويد: نباید این موضوع را به صورتی گذرا نگاه کرد چراکه این رودخانه است که به اصفهان زیبایی بخشیده و این خشک شدن در نهایت اصفهان را به یک شهر کویری تبدیل می‌کند. به گفته او خشک شدن زاینده رود علاوه بر اینکه از لحاظ بصری بسیار آزار دهنده است در نهایت زندگی کشاورزان اصفهانی به‌ويژه در منطقه شرق را نیز به شدت با مشکل روبه‌رو می‌کند، همچنين او مي‌گويد: خشکسالی‌های اخیر ارتزاق کشاورزان را با مشکلاتی فراوان روبه‌رو و زندگی آنان را با مشکل مواجه کرده و علاوه بر این خشکی زاینده رود می‌تواند آلودگی هوا، گرم شدن هوا را نیز به دنبال داشته باشد و اکو سیستم را نیز با مشکل مواجه کند.شاه کرمی همچنین به کاهش توجه گردشگران داخلی و خارجی به اصفهان با توجه به‌خشک شدن زاینده‌رود نیز اشاره کرد. باز انتقال آب حق آبه زاينده رود به رويش بسته شده اما مسئولان تصميم گرفته‌اند از حوزه ديگري آب را به زاينده‌رود برسانند. «عباس حاج رسولی ها» رئیس شورای شهر اصفهان مي‌گويد: سازمان آب و فاضلاب استان برای حل این مشکل نیز اجرای 3پروژه را در دستور کار قرار داده است. به گفته اجرای پروژه تونل سوم آب، بهشت آوا و خدنگستان، از جمله پروژه هایی است که با اتمام آن یک میلیارد متر مکعب آب به داخل زاینده رود می آید. او با بیان اینکه پروژه تونل سوم تا یک‌سال دیگر به اتمام می رسد، مي‌گويد: اما پروژه «بهشت آوا» که مهم‌ترین پروژه در این زمینه است هنوز شروع نشده و در انتظارات دولتی است. تير خلاص به داشته‌هاي اصفهان اصفهان يكي از داشته‌هاي تاريخي- طبيعي كشور است كه به دليل عدم مديريت صحيح هزينه‌هاي زيادي كرده است. در كنار خشك شدن زاينده رود كه به نابودي بخش بزرگي از كشاورزي منطقه منجر شده است، ميراث فرهنگي اين استان به دليل ساخت و سازها ضربه‌هاي زيادي ديده است. حفر تونل مترو نه تنها به خشك شدن چهارباغ كه يادگاري از دوران صفوي است منجر شد بلكه با انحراف، وضعيت سي وسه پل را در معرض خطرقرار داد. البته زخم‌هايي كه به پيكر اصفهان وارد شد به همين چند مورد ختم نمي‌شود. مرمت غير‌اصولي پله‌هاي پل خواجو هم، هويت بخشي از آن را زير سوال برد تا تير خلاصي باشد بر داشته‌هاي يكي از مشهورترين شهرهاي تاريخي - طبيعي كشور.