وعده های دولت به پرستاران در جاده فراموشی
بشیر خالقی/عدم تحقق وعدهها در حالی رخ می دهد که جامعه پرستاری با توجه به اینکه در معرض تهدیدهای جسمی و روحی قرار دارد اما با به جان خریدن مشکلات در تامین سلامت جامعه کوشا است.
حرفه پرستاری حرفه مقدسی است، اگر این طور نبود، علامه طباطبایی نمیگفت حاضرم ۷۰ سال عبادتم را با یک ساعت کار پرستاری عوض کنم. امروز که به نام بانو زینب کبری سلام الله علیه روز پرستار عنوان گرفته است باید از زحمات و تلاشهای صبورانه پرستاران و کلیه کادر بهداشتی ایران در ارائه خدمات به بیماران و کاهش آلام آنها که آنرا مستوجب اجر اخروی دانست تقدیر و سپاسگزاری نمود. مجلس نیز در این باره همواره سعی نموده با اشراف کامل بر مشکلات نظام سلامت و آمادگی کامل حل مشکلات این بخش و پرستاران را در نظر داشته باشد و خوشبختانه توانسته تا امروز در این راستا دو طرح و لایحه را که به سود جامعه پرستاری است به تصویب رساند. یکی از این طرحها تعرفه گذاری خدمات پرستاری به منظورارج نهادن به نقش غیر قابل انکار پرستاران در زنجیره ارائه خدمات درمانی و جبران خدمات فنی و تخصصی آنها و دیگری لایحه ارتقاء بهره وری خدمات بالینی نظام سلامت جهت جبران مناسب خدمات تخصصی پرستاران، بهیاران و سایر مشاغل مشابه و تقلیل ساعات کاری آنها بدلیل آنکه شغل پرستاری جزو مشاغل سخت و زیان آور است که دولت در این زمینه سعی کرده تا بهترین امکانات و ارائه خدمت را به بیمارستانها و خصوصا پرستاران نماید. اما دولت نباید وعدههای عمل نکرده خود به پرستاران را نیز فراموش کند. بسیاری از طرحهایی که مجلس به تصویب میرساند با با عدم اجرا و بدقولی ی دولت در این چند سال اخیر روبرو شده است. عدم تحقق این وعدهها در حالیست که جامعه پرستاری با توجه به اینکه در معرض انواع تهدیدهای جسمی و روحی و بیماریهای خطرناکی چون ایدز و هپاتیت و... قرار دارد اما همچنان با به جان خریدن مشکلات در تامین سلامت جامعه کوشا است. اما از مشکلات عدیدهای که کادر درمانی بیمارستانها با آن روبرو است اینکه در حال حاضر در برخی مراکز درمانی به علت کمبود پرستار از نیروهای بالاسری برای بیماران استفاده میکنند که خدمات اولیه بیماران را ارائه کنند اما این افراد که غیر متخصص هستند در امور درمانی و دارویی بیماران هم دخالت میکنند و این مسئله علاوه بر اینکه هزینههای به مراتب بیش از استخدام تعدادی پرستار به بیمارستان تحمیل میکند بلکه گاهی اتفاقات خلاف و مشکلات جدی برای سلامت بیماران به وجود میآورد. متاسفانه نقش پرستاران در سیاستگذاری و تصمیم گیری نظام سلامت تقریبا صفر است. از این رو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی خواستار ایجاد معاونت پرستاری در وزارتخانههای بهداشت و رفاه و حضور نمایندگان جامعه پرستاری در شورای عالی سلامت و شورای عالی بیمه شده است. اما آنچه مسلم است اینکه مجلس هیچ مشکلی برای استخدام در دستگاههای دولتی ندارد و در مورد پرستاران که قانون نیز وجود دارد قطعاً در صورت استخدام پرستاران مجلس مخالفتی نخواهد کرد. دستور رئیس جمهور که بر اساس قانون ارتقای بهرهوری کارکنان بالینی که مصوب مجلس است و هیچ مشکل قانونی ندارد، متأسفانه بیش از ۷ماه از طرح آن گذشته و اجرا نشده است. با توجه به اشراف کامل مجلس بر مشکلات نظام سلامت، این آمادگی را در خود میبیند تا نسبت به تصویب هر طرح و لایحه که پیامد آن ارتقاء این بخش و فراهم آوردن بستر مناسب جهت ارائه خدمات در این عرصه از جمله افزایش حقوق، کاهش ساعات کاری، تعرفه گذاری خدمات درمانی، استخدام پرستاران و غیره باشد؛ اقدام نماید. یکی از نکات مهم دیگری که باید مد نظر قرار داشت و در این خصوص به جامعه پرستاران ظلم بسیار شده است این است که علیرغم نقش ارزنده پرستاران در تیم سلامت، تفاوت فاحشی بین دریافتی آنها با پزشکان وجود دارد که گاهی این اختلاف تا ۱۰۰ برابر هم میرسد و اختلاف درآمد بین ۲۰ تا ۵۰۰ برابر میان پزشکان و پرستاران است. در حالیکه معمولا این میزان در جهان حداکثر ۴ برابر است. پرستاری هنوز در طرح ملی پزشک خانواده به درستی تعریف نشده است، قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری اجرا نشده است. کمبود نیروی پرستاری نیز موجب شده این قشر مجبور به انجام اضافه کاری بصورت اجباری باشند. این در حالی است که با توجه به قرار داشتن پرستاری جزو مشاغل سخت و زیان آور، مجموعه ساعات کاری پرستاران در هفته حداکثر ۳۶ ساعت است که گاهی این میزان به ۴۴ ساعت نیز میرسد که یکی از دلایل آن عدم تناسب جمعیت به تعداد پرستار مورد نیاز است که میانگین جهانی به ازای هر هزار نفر ۳ نفر پرستار میباشد که این رقم در ایران ۳/۱ است که برای رسیدن به میانگین استانداردهای جهانی باید تعداد پرستاران فعلی کشور ۵/۲ برابر شود تا هم فشار روحی و روانی بر پرستاران کاسته شود و هم مطابق استانداردهای جهانی بتوانند به بیماران ارائه خدمات نمایند. با این حال امیدواریم در سال جهاد اقتصادی به زحمات قشر پرستاران بیشتر ارج نهاده شود تا این قشر زحمت کش با اعتماد و امید بیشتر به کار خدمت رسانی به بیماران رسیدگی نمایند.