حقوق به کارجویان در انتظار تصویب مجلس

مهر: طرح پرداخت بیمه بیکاری به کارجویان فارغ‎التحصیل دانشگاهی تا زمان پیدا شدن کار، موضوعی است که ابتدای سال‎جاری با امضای 70 نماینده مجلس طراحی شد که در صورت تحقق می‎تواند بخشی از بیکاران کشور را مورد حمایت مالی دولت قرار دهد. طرح بیمه بیکاری کارجویان و جوانان جویای شغل که در سالجاری در مجلس مطرح شده است در زمینه توسعه حمایت های بیمه بیکاری در کشور یک حرکت جدیدی قلمداد می شود که اولین و مهم ترین گام اجرایی شدن آن نیز تامین اعتبار و پیش بینی بودجه های کافی برای حمایت از کارجویان است. هرچند در طرح بیمه بیکاری کارجویانی که تاکنون موفق به پیدا کردن هیچ شغلی نشده اند ایراداتی از سوی فعالان و کارشناسان بازار کار و اشتغال در آن مطرح شده است که خود این موانع می تواند از دایره شمولیت این طرح بکاهد و به اصطلاح افراد کمی به نسبت تعداد بالای بیکاران بتوانند از این مزایا استفاده کنند، اما اجرای چنین برنامه هایی می تواند به افزایش امنیت معیشتی کارجویان کمک کند. کارجویان مشمول بیمه بیکاری در حالی که به گفته مقامات و مسئولان مرکز آمار ایران و همچنین وزارت کار و امور اجتماعی تعداد بیکاران کشور کمی کمتر از 3 میلیون نفر و حدود 2 میلیون و 900 هزار نفر است و آمارهای دیگری نیز این تعداد را بیش از 4 میلیون نفر برآورد می کند؛ محدویت های مطرح شده در طرح بیمه بیکاری کارجویان می تواند از تعداد افراد واجد شرایط به نسبت آمار موجود به شدت بکاهد. شرایطی از قبیل حداقل سن کارجو 25 سال، داشتن سابقه 1 سال ثبت نام در کاریابی ها برای کارجویان مرد و یا اینکه ارائه گواهینامه و یا مدرک مهارتی از سازمان فنی و حرفه ای، تاکید بر سابقه 12 ماهه بیمه در حالی که قبلا این میزان 6 ماه بوده است و مواردی از این دست، شرایطی هستند که منجر به حذف بسیاری از کارجویان خواهد شد. همچنین اینکه زنان کارجو برای استفاده از طرح بیمه بیکاری باید سرپرست خانوار، بدسرپرست و یا خودسرپرست باشند. حال اگر کارجو بتواند شرایط اینچنینی و موارد دیگری که در طرح مدنظر است را داشته باشد شاید بتواند به دریافت 30 درصد از حداقل دستمزد ماهیانه برای مجردان و 40 درصد آن برای متاهلان امیدوار باشد. نظر مرکز پژوهش‎ها برای بررسی ابعاد دقیق تر طرح بیمه بیکاری کارجویان، مرکز پژوهشهای مجلس گزارشی را ارائه کرده است که در آن آمده است: بیمه بیکاری یکی از ضرورت‌های نظام اقتصادی است که با برقراری تور ایمنی مناسب و تامین حداقل معیشت برای بیکاران، شرایط لازم را برای جابجایی نیروی کار و انعطاف بازار کار فراهم می‌سازد. تجربه‌های جهانی بیانگر این است که در اقتصادهای کم‌ثبات و دارای نرخ بیکاری بالا و بلندمدت (مانند کشور ما)، طرح بیمه بیکاری به تنهایی نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای بیکاران باشد و باید از طرح‌های حمایتی نیز استفاده کرد. طی دو دهه گذشته در کشور ما، حداکثر بین 3 تا 5 درصد از بیکاران جویای کار از مزایای صندوق بیمه بیکاری برخوردار بوده و سایر بیکاران فاقد هرگونه پوشش حمایتی بوده‌اند. از سوی دیگر در قانون بیمه بیکاری مصوب سال 69 نیز اشکالاتی وجود دارد که منجر به محدودیت دامنه شمول، ناپایداری منابع مالی، تمایل به ماندگاری در وضعیت بیکاری (تضعیف انگیزه کار) و بروز برخی سوء‌استفاده‌ها از مزایای بیمه بیکاری شده و اصلاح این قانون را ضروری می سازد. منابع را به تولید بدهید نه به افراد عباس وطن پرور در گفتگو با مهر با تاکید بر اینکه اجرای چنین طرح هایی (بیمه بیکاری کارجویان) و تزریق منابع مالی به جامعه به جای پرداختن به تولید نمی تواند راهگشای حل معضل بیکاری و حمایت از بیکاران محسوب شود، گفت: هم اکنون اگر بخواهیم همین طرح را نیز بررسی کنیم به دلیل ضعف های اطلاعاتی آمار دقیقی از تعداد بیکاران و وضعیت افراد مشمول نداریم. نماینده سابق کارفرمایان در اجلاس جهانی کار، اظهار داشت: بهتر است منابع مالی به سمت اجرای طرح های اشتغال زایی برود تا بتوانیم امیدوار باشیم که کارجویان در مشاغل دارای امنیت شغلی وارد می شوند. کمک به کارجویان مورد حمایت است علی دهقان کیا نیز در گفتگو با مهر با تاکید بر مثبت بودن این طرح در حمایت از کارجویان، گفت: حال که به دلیل بالا بودن نرخ بیکاری و همچنین تعداد کارجویان امنیت شغلی را نمی توان برای آنها فراهم کرد حداقل می توان در تحقق امنیت معیشتی به آنها کمک کرد. به گزارش مهر، در ابتدای سال جاری بود که 70 تن از نمایندگان مجلس طرحی را تهیه و آن را امضاء کردند که در قالب آن از بیکاران فارغ التحصیل دانشگاهی و کارجویان این بخش تا زمان پیدا شدن شغل حمایت مالی صورت گیرد.