سلام و عليك متكی با هيلاری در منامه

فارس: منوچهر متكي وزير امور خارجه سابق كشورمان پنجشنبه شب در برنامه زنده تلويزيوني «ديروز، امروز، فردا» شبكه سوم سيما تحت عنوان موضوع بيداري اسلامي حضور يافت و به سؤالات مطرح شده پاسخ گفت. مجري در ابتداي اين گفت‌وگو از متكي پرسيد «چه خبر؟» كه وي گفت: خبرهاي داغ روز، همين تحولاتي است كه در شمال آفريقا و خاورميانه عربي واقع شده و تقريباً همه جهان را تحت تأثير خود قرار داده است. مجري برنامه در ادامه از وزير خارجه سابق سؤال كرد كه از آقاي رئيس جمهور چه خبر؟ و آيا بعد از تحولات در وزارت خارجه با ايشان تماسي داشته‌ايد؟ كه متكي با اشاره به مشغله‌هاي رئيس جمهور، پاسخ داد: آقاي رئيس جمهور هستند و كار و گرفتاري و مسائلشان؛ خيلي توقعي نيست كه حتماً خيلي تماس داشته باشيم. متكي كه در اولين سفر خارجي بعد از انتصابش به عنوان وزير خارجه در سال 1384 به همراه رئيس جمهور به نيويورك رفته، در پاسخ به اين سؤال مجري برنامه مبني بر اينكه شما در پنج سال و نيم وزارتتان اغلب در حال سفر به كشورهاي مختلف بوديد، آيا الان شرايط بهتر است يا آن زمان را ترجيح مي‌داديد؟ گفت: هر دوره‌اي اقتضاي خاص خودش را دارد. در اين پنج سال و اندي من تقريباً 206 سفر به كشورها و مناطق مختلف داشتم و طبيعت كار ديپلماسي نيز همين است و به همين ميزان نيز ما مهمان خارجي داشتيم. بنابراين حاصل جمع وقت ما، مراوداتمان با ديگران در خارج يا در ايران مي‌شود. وي در پاسخ به اين سؤال كه آيا در طي اين مدت خانواده نسبت به اين سفر شاكي نبود؟ و در خصوص همراهي همسرش با وي در برخي سفرها نيز اظهار داشت: از اوايل دوران انقلاب با تأكيد، موافقت و توصيه‌اي كه امام راحل نيز داشتند، وزير خارجه به جهت وضع زندگي‌شان نوعاً اين امكان براي آنها فراهم بود كه گاهي همسرشان نيز همراهشان باشد. مجري از متكي پرسيد پس همسرتان زياد اعتراضي نداشت؟ كه وي پاسخ داد: ايشان اشتغال در داخل كشور داشت، ولي با هم كنار آمديم. وزير خارجه سابق در پاسخ به اين سؤال كه بعد از اينكه از وزارت خارجه رفتيد آيا كسي از همتايان سابق تماسي با شما داشت؟ به گفت‌وگوهاي تلفني و نامه‌هاي ارسال شده اشاره كرد و افزود: آقاي احمد داود اوغلو وزير خارجه تركيه اولين وزيري بود كه تماس داشت. * از مسئوليت جديد خبري ندارم متكي در پاسخ به اين سؤال كه آيا شغل شما بازنشستگي دارد؟ با بيان اينكه كار سياسي بازنشستگي ندارد، گفت: در كشوري چون ايران با مباني اعتقادي‌اش، كساني كه متولد اين انقلاب هستند يا هويت اساسي آنها از اين انقلاب گرفته شده، اتصال و ارتباط با تحولات در كشور تا آخر عمر همراه آنهاست. وزير امور خارجه سابق كشورمان در پاسخ به برخي اخبار مطرح شده مبني بر برنامه‌ريزي‌اش براي آينده سياسي، اظهار داشت: آينده سياسي ما در گرو آينده سياسي انقلاب است. نمي‌توا‌ن گفت برنامه‌ريزي؛ اما ارتباطات، اتصالات و فعاليت‌ها در رابطه با انقلاب است و بحث شخص نيست. ما نبايد از اين مجموعه حركت نظام دور باشيم. وي در خصوص اخبار مطرح شده مبني بر مسئوليت‌هاي جديدش، نيز گفت: از مسئوليت خبري ندارم، ولي در خصوص اينكه تحرك و فعاليت سياسي داشته باشيم، قاعدتاً جامعه ايراني از با نشاط‌ترين جوامع جهان بخصوص بعد از پيروزي انقلاب اسلامي است و ما بايد در اين نشاط حضور داشته باشيم. * روايت متكي از سلام و عليكش با هيلاري كلينتون وزير امور خارجه سابق كشورمان در پاسخ به اين سؤال كه آيا شما در منامه پاسخ سلام خانم هيلاري كلينتون وزير خارجه آمريكا را داديد يا خير؟ با بيان اينكه جواب سلام واجب است، اظهار داشت: ايشان سلام كرد و من هم پاسخ دادم. متكي در توضيح بيشتر گفت: مسئولان بحرين مراسم شامي را تدارك ديده بودند و مهمانان خارجي نيز حضور داشتند. زماني ما وارد شديم سر جايمان نشستيم و امكان گپ و گفت‌وگو با دوستاني كه در آن جلسه حضور داشتند،‌ نبود. در پايان جلسه هنگامي كه با وزرا و برخي مسئولان كشورها حال و احوال كرديم ايشان نيز بخشي از اين مجموعه بود زماني ما به آن نزديكي رسيديم ايشان سلام كردند و ما هم جواب داديم. * سلام و عليك رسمي با آمريكايي‌ها فاصله زيادي وجود دارد وي در خصوص اخبار مطرح شده بود مبني بر كم محلي متكي به كلينتون نيز با اشاره به اظهارات قبلي‌اش در اين باره يادآور شد: سلام و عليك يك زمان در حد انجام تكليف است و يك زمان مدخل و ورودي است براي گپ‌هاي بعد از سلام و عليك كه اين مورد دوم سلام و عليك رسمي است. من در مصاحبه‌اي نيز گفتم كه تا سلام و عليك رسمي با آمريكايي‌ها فاصله زيادي وجود دارد. * موضوعات بين ايران و آمريكا سهل و ساده نبود مجري خطاب به متكي گفت رايس و كلينتون وزراي خارجه آمريكا در طي مدتي كه شما عهده‌دار وزارت خارجه بوديد سعي مي‌كردند با رفتارهاي خاص خودشان نظر شما را به عنوان نماينده جمهوري اسلامي جلب و شما را به عكس العمل وا دارند، كه وزير خارجه سابق در اين باره گفت: آمريكايي‌ها بعد از پيروزي انقلاب اسلامي سعي مي‌كردند از همه ظرفيت‌ها در برخورد با ايران استفاده كنند كه از جمله اين ظرفيت‌ها تهديد، تبليغات و هجمه‌هاي رسانه‌اي عليه ايران، موضع‌گيري عليه كشورمان در سازمان‌هاي بين‌المللي و ديگر جاها بود. البته نزديك سيستمي و نزديكي با افراد را نيز در برنامه داشتند و مطرح مي‌كردند كه ما مي‌خواهيم با ايران گفت‌وگو كنيم و به ايران نزديك شويم. متكي با بيان اينكه موضوعات بين ايران و آمريكا موضوعات سهل و ساده‌اي نبود و از نوع حوادث گذرايي نبود كه بين دو كشور ايجاد شده و بعد هم خيلي راحت رفع ‌شود، اظهار داشت: آمريكا در حالي مدعي آمادگي براي مذاكره با ايران بود كه از هيچ كوششي عليه ايران دريغ نمي‌كرد و نشان مي‌داد كه يك حركت منافقانه است. * آمريكا به تصحيح گذشته‌ها بپردازد وزير خارجه سابق تصريح كرد: آمريكايي‌ها بايد روندي را كه عليه ايران داشتند متوقف مي‌كردند و به تصحيح گذشته‌ها اقدام مي‌كردند تا يك زمينه عملي ايجاد كنند و بعد اين تقاضا را داشته باشند كه بخواهند گفت‌وگويي را انجام دهند. وي تنها موردي كه ايران با توجه به بحران در منطقه و خواست مقامات عراقي و با رويكرد كاملاً روشن با آمريكا مذاكره كرد را موضوع عراق عنوان كرد. * پارادوكسي كه غرب در آن گير كرده است مجري برنامه با اشاره به دخالت‌هاي آشكار و پنهان غرب و بخصوص آمريكا در فتنه 88 از وزير خارجه سابق پرسيد آيا در گفت‌وگوها با شما احساس پشيماني و ابراز شرمندگي ديده مي‌شد؟ كه وي اظهار داشت: غرب در يك پارادوكسي نسبت به انقلاب اسلامي گير كرده است. غرب از يك سو شعار دموكراسي و احترام به نظرات ملت‌ها و حق آنها در تعيين سرنوشتشان، حكومت دلخواهشان و ... را از دوران رنسانس سر داد و ليبرال دموكراسي بر اين اساس شكل گرفت. گمان آنها بر اين بود كه اگر اين شعارها را سر بدهند، آنچه كه در دنيا جا مي‌افتد حكومت‌هاي مبتني بر چارچوب فكري آنهاست. وي با بيان اينكه دهه‌هاي پاياني قرن گذشته نهضت عظيم امام (ره) در جهان اتفاق افتاد كه دو عرصه بسيار مهم را تحت تأثير قرار داد، اظهار داشت: عرصه نخست حضور و ورود دين و دين باوري در امر حكمراني بود - چيزي كه آنها گمان مي‌كردند بعد از جنگ‌هاي صليبي و دوران حكومت كليسا پرونده آن را در حكمراني كشورها بسته‌اند - و عرصه دوم مشاركت واقعي مردم توأم با نظارت آنها بر حكمرانان و حكومت بود - يعني يك مردمسالاري ديني كه مردم از منظر تكليف ديني مشاركت كنند و از منظر ديني و اعتقاد و تكليف ديني در امور مشاركت كرده، نقد كنند و راي بدهند يا ندهند. متكي ادامه داد: غرب چند سال است كه اين عرصه‌ها را تجربه كرد و معمولا ترفندهاي آنها در برخورد روشن است. به گفته وي غربي‌ها در برخورد با نهضت‌هاي اجتماعي كه مطلوبشان نباشد سعي مي‌كنند از پيروزي آن نهضت جلوگيري كنند و اگر موفق نشوند سياست مهار را در پيش مي‌گيرند. متكي با بيان اينكه در قبال انقلاب اسلامي سياست مهار را در پيش گرفتند، خاطرنشان كرد:‌ 30 سال است اين سياست، با هدف اوليه براندازي در دستور كار غرب بوده است. آنها ديدند كه درصد ميزان مشاركت مردم ايران در رخدادهاي سياسي و اجتماعي كشورشان نسبت به آنها بسيار بيشتر است. در حالي كه مردم ايران در انتخابات سال گذشته مشاركت 85 درصدي داشتند، برخي از كشورهاي اروپايي در انتخابات پارلمان اروپا كمتر از 25 درصد مشاركت داشتند. وي با بيان اينكه مردم ايران نمرات و ركوردهاي بالايي را به نام خود ثبت كردند، اظهار داشت: غرب در شرايطي است كه چون حتماً مقيد است واقعيت جاري را كتمان كند در عملكرد دچار مشكل مي‌شود. اولين ملاقات من بعد از انتخابات دوره دهم رياست جمهوري با وزير خارجه سوئد به عنوان رئيس اتحاديه اروپا در استانبول بود كه نسبت به وزراي خارجه اروپايي فرد نسبتاً منصفي هم هست. ما بحث شفاف و روشني داشتيم؛ من گفتم شما در چهار سال گذشته سياستي را در قبال ايران در پيش گرفتيد، الان يك دوره جديد چهار ساله است، مي‌‌توانيد ادامه دهيد و يا مي‌‌توانيد تجديدنظر كنيد. اگر بخواهيد تجديدنظر كنيد ما حاضريم كمك كنيم. * غرب به ته خط رسيده است متكي با ذكر اين نكته كه غرب در منطق قطعاً و در ابزارهاي ديگر يعني ابزارهاي تبليغاتي و تهديداتي به ته خط رسيده است، گفت: غربي‌ها در طول 30 سال گذشته حركتي را عليه جمهوري اسلامي ايران به طور مداوم داشتند و مباني آن براي ما روشن و شناخته شده است و ما سعي مي‌كنيم آنها را با واقعيات آشنا كنيم. * اروپا در يك به هم ريختگي ذهني قرار دارد وزير خارجه سابق ادامه داد: برخي از كشورهاي غربي را نمي‌توان در اعداد آمريكا قرار داد چون اروپا در يك وضعيت انفعالي در قبال آمريكا قرار دارد. اروپايي‌ها در 9 سال اخير سياست خارجي نداشتند و از آنچه كه در كاخ سفيد مي‌گذشت پيروي مي‌‌كردند و الان در يك دوره از به هم ريختگي ذهني قرار دارند كه مسائل كنوني در خاورميانه، وضعيت آنها را با مشكل جدي مواجه كرده است. وي در پاسخ به اين سؤال كه آيا اروپايي‌ها به روي خودشان مي‌آورند كه سياست خارجي ندارند و پيرو آمريكا هستند؟ گفت: زماني كه در گفت‌وگوها اين استدلال‌ها براي آنها مطرح مي‌شود، رد نمي‌كنند؛ البته پذيرش آن قدري سخت است.