يوگا استرس در دندانپزشكی را كاهش میدهد
استرس در بيماران دندانپزشكي منجر به آسيبهاي بسياري ميشود به طوري كه برخي بيماران به دليل استرس و اضطراب بسيار از مراجعه به مطب دندانپزشكي و درمان واهمه دارند.
فارس: يوگا، استرس بيماران نيازمند خدمات دندانپزشكي را كاهش ميدهد. استرس در بيماران دندانپزشكي منجر به آسيبهاي بسياري ميشود به طوري كه برخي بيماران به دليل استرس و اضطراب بسيار از مراجعه به مطب دندانپزشكي و درمان واهمه دارند يا قادر به همكاري با دندانپزشك نيستند و در نتيجه سلامت دندانهاي خود را از دست ميدهند كه در اين راستا ميتوان از تكنيكهاي يوگا كه در كاهش استرس بيماران در دندان پزشكي موثر است بهره برد. استرس يكي از مهمترين عواملي است كه سلامت جسمي و رواني انسان معاصر را تهديد ميكند، به طوري كه امروزه بسياري از بيماريهاي جسمي و رواني كه انسان از آنها رنج ميبرد به علت استرس ايجاد شده يا به واسطه آن تشديد و ادامه مييابد. به طور كلي استرس تعادل حياتي بدن انسان را مختل ميكند و به فعاليت شناختي آسيب ميرساند و حالات هيجاني ناخوشايندي به وجود ميآورد كه از جمله آن اضطراب شديد است. استرس در بيماران دندانپزشكي نيز منجر به آسيبهاي بسيار ميشود به طوري كه برخي بيماران به دليل استرس و اضطراب بسيار از مراجعه به مطب دندانپزشكي و درمان واهمه دارند يا قادر به همكاري با دندانپزشك نيستند و در نتيجه سلامت دندانهاي خود را از دست ميدهند و معمولا با رنگ پريدگي- تپش قلب و گاهي لرزش دست و پا وارد مطب دندانپزشكي ميشوند و رنج بسيار ميبرند. از اين رو آموزش مهارتهاي مديريت استرس به اين بيماران ميتواند كمك بسياري براي كاهش درد و رنج آنها كرد و موجب تسهيل روابط بين بيمار و درمانگر شود و در نتيجه فرسودگي شغلي كمتري را نيز براي دندان پزشكان به همراه دارد. در مطالعه حاضر دندانپزشكان ميتوانند با يادگيري روشهاي مديريت استرس و آموزش آنها به بيماران خود نقش موثري در اين زمينه ايفا كنند. انجام اين روشها براي دندانپزشكان نيز موثر است و موجب كاهش استرسهاي شغلي و فشارهاي رواني در آنها ميشود. در اين راستا از جمله مهارتهاي برگفته از يوگا كه در مديريت استرس آموزش داده ميشود مهارتهاي آرميدگيRelaxation است. آرميدگي يك مهارت فردي است باعث رفع تنشها و انقباضات عضلاني، متعادل كردن سيستم دستگاه عصبي و ميزان استرس هورمونها، فعاليت الكتريكي و سطح برانگيختگيها را كاهش ميدهد. پژوهشهاي آزمايشگاهي نشان ميدهد كه آرميدگي 10 درصد بيشتر از خواب معمومي به اندامهاي تنفسي، قلب و گردش خون آسايش ميبخشد و در نتيجه تمرين بسيار خوبي براي كاهش اضطراب و استرس است. تمرينات ذهن ورزي علاوه بر افزايش آگاهي، موجب آرامش عميق ميشود، تمركز ذهن، تاثير نيرومندي بر غده پينه آل و سيستم سمپاتيك و هيپوتالاموس دارد. حال هنگامي كه اين مراكز با تمرينات ذهن ورزي تحريك ميشوند، ذهن آرام و يكنواخت ميشود و از افكار استرس زا و مخرب جلوگيري ميشود، بررسيهاي پزشكي اين تغييرات را در نتيجه انجام تمرينات ذهن ورزي نشان داده است. بر اساس نتايج اين پژوهش مهارت هاي ذهن ورزي و تمركز ناب باعث ميشود قلب آرام شود و ضربان قلب كاهش يابد، نياز به مصرف اكسيژن كم شود، مغز امواج آلفا توليد كند تنفس نيز آرام ميشود و از تعداد آن كاسته ميشود و در نهايت لاكتات خون كاهش مييابد. تنفس سريع و نامنظم، نشان دهنده تنش در ذهن و بدن است، در حالي كه تنفس آرام و عميق و منظم نشان دهنده آرامش ذهن و سلامت بدن است انسان با توجه به تمركز بر نفس از سير دروني خويش آگاه ميشود و با كنترل و تسلط بر تنفس بر خويش كنترل و تسلط پيدا ميكند و در نتيجه استرس، نگراني و تشويش را از وجود خود ميزدايد. تكنيكهاي تصويرسازي و تلقين پذيري مثبت در اين راستا شامل تصوير سازي ذهني يك تكنيك ذهني موثر است كه تاثيرات جسمي و روان شناختي مفيدي به همراه دارد در جريان اين تكنيك، آرميدگي ذهن و جسم همراه با كاهش ضربان قلب، كاهش فشار خون و تغيير در امواج مغزي رخ ميدهد. يكي از انواع تمرينات تصويرسازي كه در شرايط استرس زا بسيار مفيد است و فرد آماده مواجه با بحران ميشود حساسيت زدايي منظم و تدريجي است كه در آن فرد به تدريج با موضوع استرس زا مواجه ميشود و حساسيتهاي خود را شناسايي كرده و از بين ميبرد. اگر چه استرس جزء گريز ناپذير زندگي انسانها است ولي با يادگيري و كسب مهارتهاي لازم ميتوان استرس را در هر زمينهاي كنترل و مديريت كرد. اين پژوهش توسط محمد عيوضي پزشك و دبير علمي كميته يوگا صورت پذيرفته است.