كنسرت یک مسيحي در ميلاد پيامبر+عکس

تابناک: شامگاه چهارشنبه بعد از نماز مغرب و عشاء گروه موسيقي عربي فصيح در بيروت برنامه‌اي را به مناسبت ميلاد پيامبر اكرم برگزار كرد. اين برنامه توسط مركز رسالات (از مجموعه فرهنگي حزب الله كه فعاليت‌هاي ديگري هم در اين فضا دارد ) و با عنوان نور يجمعنا (نوري كه همه ما را گرد هم مي‌آورد) برگزار شد. سال گذشته هم اين مجموعه برنامه موسيقي مذهبي برگزار كرده بود كه گزارش آن را پيشتر نوشته ام. رهبر گروه عربي فصيح دكتر نداء ابومراد استاد موسيقي دانشگاه انطونيه است. مرد بسيار متواضع و با صفايي كه به موسيقي محترم و هنري و معنوي يا آنچه موسيقي عرفاني مي‌گويند مشهور شده و سالها در اين زمينه فعاليت دارد و نسبت به اسلام و خصوصا تفكر معنوي شيعه و انديشه‌هاي عرفاني ايراني بسيار علاقه و احترام قائل است. (در كتاب مقدس ديدگاه او پيرامون قرآن كريم و رسول اكرم را نقل كرده‌ام) اين برنامه كه عليرغم اجرا در سالن شهرداري غبيري ضاحيه (روبه‌روي اردوگاه صبرا و شاتيلا) با استقبال خوبي روبرو شد با تلاوت آياتي از قرآن كريم آغاز گرديد و با تلاوت آياتي ديگر پايان يافت و البته در هنگام تلاوت قرآن اعضاي گروه سازها را به احترام قرآن كنار مي‌گذاشتند. گروه دكتر ابومراد از هفت نفر تشكيل مي‌شد كه خود او ويولن مي‌نواخت و جز او يك عضو مسيحي ديگر هم نوازنده قانون بود. دو نفر شيعه بودند كه يكي نوازنده عود و يكي خواننده بود. سه نفر هم از اهل سنت بودند كه يكي از آنها دف مي‌زد و دو تن ديگر به تلاوت قرآن كريم و اشعار ديني پرداختند. پس از تلاوت قرآن كريم قطعه‌اي در دوگاه نواخته شد و سپس قسمتي از مناجات ذاكرين امام سجاد عليه السلام با همنوازي موسيقي قرائت گرديد و بعد از آن اشعاري عرفاني با مطلع (عرفت الهوى مذ عرفت هواك) خوانده شد. در قسمت بعدي برنامه پس از نواختن قطعه‌اي در سه گاه شعر معروف طلع البدر علينا را همخواني كردند و سپس بخشي از دعاي افتتاح به تبرك نام امام عصر عليه السلام با همنوازي موسيقي قرائت شد و سپس به همخواني شعر معروف احمد شوقي (ولد الهدى فالكائنات ضياء) پرداختند كه با همراهي حاضران مواجه گرديد.

دكتر ابومراد كه تحصيلاتش در رشته پزشكي است پيشتر در گفت‌وگويي درباره حدود استفاده از آيات قرآني در كارهاي موسيقي صحبت كرده بود و ضمن ابراز احترام فراوان به قدسيت قرآن كريم گفت: «من از آيات قرآن به شيوه تلاوت خود مسلمان‌ها استفاده مي‌كنم و هرگز به اسم آزادي هنگام تلاوت قرآن از ساز استفاده نخواهم كرد.» او اظهار مي‌دارد: «من با دوستان شيعه در ضاحيه ارتباط دارم و بعد از صدور فتواهايي از سوي امام خامنه‌اي و آيت الله فضل الله در مورد جواز موسيقي گاهي حتى براي مباحث فني و تشخيص جواز شرعي موسيقي با من مشورت مي‌كنند و راديو نور و تلويزيون المنار من را زياد دعوت مي‌كنند.» او كه از طريق ابن فارض و ابن عربي با عرفان اسلامي آشنا شده به مرور مطالعات خود را در باره اسلام گسترش داده، معتقد است هر چه بيشتر خوانده به اسلام و فكر شيعي علاقه بيشتر پيدا كرده و از طريق تصوف و عرفان اسلامي با تصوف مسيحي آشنا شده است. او مي‌گويد: «خيلي‌ها فكر مي‌كنند من مسلمانم و روز عيد قربان يكي از همكاران دانشگاه به من تبريك گفت ولي بعد فهميد من مسيحي هستم!» وي مي‌گويد: «ايران را خيلي دوست دارم، فرهنگ ايران را خيلي دوست دارم. دستگاه موسيقي ايراني خيلي بيشتر از موسيقي مثلا تركيه به ما نزديك است و عرفان و تصوف ايراني بسيار دل انگيز است و من حتى در مقام مقايسه ايران را به خيلي از نظام‌هاي سياسي عربي ترجيح مي‌دهم.» احمد همداني يكي از كساني كه در سالهاي اخير آثار موسيقي و ويدئوكليپ‌هاي متعدد با موضوعات مقاومت و مضامين ديني توليد كرده با شكل و شمايل يك بسيجي ايراني يا مجاهد حزب الله لبناني در كنارم نشسته است و در رديف‌هاي جلوتر و عقب تر ازما هم كساني نشسته‌اند كه مطمئنا تا كنون در هيچ كنسرت موسيقي شركت نكرده‌اند. تجربه اين كنسرت شايد در مقايسه با حجم گسترده فعاليت‌هاي فرهنگي آزاد و بي ضابطه موجود در لبنان به عنوان چهارراه فرهنگي خاورميانه چندان به چشم نيايد و چون كسي براي حضور در اين برنامه‌ها بليت نمي‌خرد و كار ماهيت اقتصادي ندارد، طبيعتا امكان اجراي برنامه‌هاي كيفي در سطح جهاني نيست و نمي‌شود مثل ديگران كه در جشنواره‌هاي مختلف سالانه بعلبك و بيت الدين و... هنرمندان معروف دنيا و گروه‌هاي مشهور را دعوت مي‌كنند چنان جذابيت‌هايي برايش فراهم كرد اما به هر حال به قول لبناني‌ها مسير هزار كيلومتري هم با يك قدم شروع مي‌شود. به نظر مي‌رسد در فضاي خاص لبنان كه به اقتضاي وضعيت فرهنگي دنياي عرب موسيقي رواج فراوان دارد و قابل كنترل نيست چنين حركت‌هايي دو هدف را دنبال مي‌كند. از يك طرف رابطه نزديكي بين حزب الله و شيعه با مسيحيان و اهل سنت به وجود مي‌آورد و از طرف ديگر فرصت‌هاي فرهنگي و محصولات هنري را در رقابت با ديگران توليد و عرضه مي‌كند. شايد براي جريان متعهد چنين حركت‌هايي (نمونه ديگرش تلويزيون ماهواره‌اي طه مخصوص كودكان كه فقط ويدئو كليپ موسيقي توليد مي‌كند) آغاز تجربه‌هايي جدي باشد در مسير كشف و آزمودن مرزها و حدود فعاليت و تلاش هنر ديني و پوياي امروز. هنگام خداحافظي به احمد همداني مي‌گويم خدا قبول كند و بعد دعا مي‌كنم كه برخي تنگ نظري‌ها باعث ضايع شدن چنين فرصت‌هايي نشود.