حمله «کابویی» به یمن

دونالد ترامپ بامداد یک‌شنبه اولین حمله خود را به یمن کلید زد؛ اقدامی که گفته می‌شود بزرگ‌ترین حمله مشترک امریکا و انگلیس به یمن از اکتبر ۲۰۲۳، یعنی زمان شروع جنگ در غزه است. مقام‌های امریکایی می‌گویند دور جدید کمپین نظامی علیه یمن ممکن است روز‌ها یا حتی هفته‌ها ادامه پیدا کند. رئیس‌جمهور امریکا، انصارالله را متهم کرده که «یک کمپین بی‌امان دزدی دریایی، خشونت و تروریسم علیه کشتی‌ها، هواپیما‌ها و پهپاد‌های امریکایی و سایرین» به راه انداخته و هدف از حمله سحرگاه یک‌شنبه را تأمین تردد آزاد کشتی‌های تجاری و دریایی در آبراه‌های جهان خوانده، ولی انصارالله اقدام نظامی امریکا را «حمله کور» خواند که قربانیان آن، غیرنظامیان، زنان و کودکان بوده‌اند و وعده کرد که این حملات هرگز مانع نخواهد شد که یمنی‌ها دست از حمایت از غزه بردارند. تامیر هایمن، رئیس سابق اداره اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل معتقد است که امریکا درحملات بامداد یک‌شنبه «مرتکب اشتباهات عملیاتی شده» و جاستین ترودو، نخست‌وزیر سابق کانادا با فوروارد توئیت کاخ سفید از تصویر ترامپ هنگام حمله از تعبیر «گاوچران فاشیست» برای ترامپ استفاده کرد. 

«جنگجویان شجاع ما هم‌اکنون در حال انجام حملات هوایی به پایگاه‌ها، رهبران و دفاع موشکی تروریست‌ها هستند تا از کشتی‌ها، (دفاع) هوایی و دارایی‌های دریایی امریکا محافظت کنند و آزادی ناوبری را برگردانند. هیچ نیروی تروریستی کشتی‌های تجاری و دریایی امریکا را از تردد آزادانه در آبراه‌های جهان باز نخواهد داشت.» دونالد ترامپ بامداد یک‌شنبه با منتشر کردن این توئیت در شبکه اجتماعی تروث‌سوشال و تصاویری که او را با لباسی سفید و کلاه قرمز رنگ در حال هدایت مستقیم حمله به یمن نشان می‌داد، انجام حمله نظامی به یمن را اعلام کرد و دقایقی بعد، منابع خبر تأیید کردند که «هم اکنون صنعا زیر آتش‌بمباران امریکا» است. حملات را امریکا و بریتانیا به طور مشترک در چند موج مختلف انجام دادند و صنعا پایتخت و استان‌های صعده، البیضا و حجه مورد هدف قرار گرفت. این حملات دیشب هم با شدت تکرار شد. در البیضا، جنگنده‌های امریکایی هشت بار مناطق مکیراس و القریشیه را بمباران کرده‌اند. مناطق مسکونی در قحزه واقع در شهر صعده نیز هدف حمله قرار گرفتند. در حالی که گفته شده حملات از ناو هواپیمابر یواس‌ا‌س هری ترومن انجام شده، منابع غیر رسمی می‌گویند که بخشی از حمله را هم جنگند‌های امریکایی با استفاده از پایگاه‌های قطر و عربستان و امارات انجام داده‌اند. دست‌کم منابع غیررسمی در عربستان، مشارکت در تدارکات حمله سحرگاه یک‌شنبه امریکا را تکذیب کرده است. منابع یمنی همان ساعات اولیه، گزارش کردند ناو هواپیمابر هری ترومن را هدف قرار داده‌اند و به رغم رهگیری موشک‌های آن، خود نیز آسیب دیده است. برخی منابع یمنی می‌گویند که یمنی‌ها برای اولین بار توانسته‌اند ناو هواپیمابر هری ترومن امریکا را هدف قرار دهند که این ناو اندکی آسیب دیده است، ولی منابع امریکایی آن را تأیید نمی‌کنند. حساب توئیتری Megatron از قول منابع حدس زده که آسیب به هری ترومن احتمالاً به دلیل رهگیری موشک در آخرین ثانیه‌های اصابت بوده، نه «اصابت مستقیم». 

 احتمال اشتباه محاسباتی

روایت دولت امریکا این است که در حمله بامداد یک‌شنبه، جنگنده‌های امریکایی با به کارگیری تسلیحات ۲ هزار پوندی (GBU- ۳۱ (JDAM، زیرساخت‌های موشکی و نظامی انصارالله و همچنین پایگاه‌های مخفی انصارالله از جمله دفتر مخفی حسن شرف الدین، وزیر اطلاعات یمن را هدف قرار داده که او نیز به همراه برادرش هاشم شهید شده‌اند، ادعایی که دست‌کم تا زمان تنظیم این گزارش، انصارالله آن را تأیید نکرده است. انصارالله یمن با انتشار تصاویری، قربانیان حمله بامداد یک‌شنبه را غیرنظامیان از جمله زنان و کودکان اعلام کرده است. خبرنگار المیادین در صنعا می‌گوید که ۹۹ درصد از اهداف بمباران شده مناطق غیرنظامی و قربانیان، غیرنظامیان هستند. وزارت بهداشت یمن عصر دیروز اعلام کرد که ۱۳۲ غیرنظامی در نتیجه تجاوزات امریکا به صنعا و استان‌های صعده و البیضا شهید و مجروح شدند. منابع می‌گویند که در این حمله همچنین نیروگاه‌های برق یمن هدف قرار گرفته و برق شهر ضحیان در صعده قطع شده است. برخی منابع نیز از قطعی برق وسیع در یمن خبر داده‌اند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، در توئیت خود گفته که او دستور اقدام نظامی «قاطع و قدرتمند» را صادر کرده و برخی منابع امریکایی هم می‌گویند که حمله امریکا به یمن ممکن است تا چند روز یا حتی چند هفته ادامه پیدا کند. ترامپ همچنین هشدار داده که اگر یمنی‌ها حملات خود را علیه کشتی‌های تجاری در دریای سرخ و اطراف آن متوقف نکنند «جهنم بر سر آنها نازل خواهد شد» ولی دولت تغییر و سازندگی یمن که مورد حمایت انصارالله است، اعلام کرد که این حملات هرگز ملت یمن و رهبری آن را از ادامه حمایت از برادران‌شان در غزه بازنخواهد داشت. دولت مورد حمایت انصارالله در صنعا همچنین گفته که ادعای امریکا درباره هدف قرار دادن مواضع نظامی دروغ است. واقعیت این است که یک منطقه پرجمعیت مسکونی در صنعا هدف حمله قرار گرفته است. 

با اطلاعات اولیه‌ای که یمنی‌ها از حمله امریکا منتشر کرده‌اند، برخی احتمال اشتباه محاسبات عملیاتی امریکا را منتفی نمی‌دانند. ژنرال تامیر هایمن، رئیس سابق اداره اطلاعات نظامی ارتش اشغالگر (امان)، در ارزیابی حملات بامداد یک‌شنبه گفته که این ائتلاف مرتکب اشتباهات عملیاتی شده است. او می‌گوید ائتلاف تحت رهبری امریکا، مرتکب اشتباهاتی عملیاتی شد و نتوانست به زیرساخت‌های انصارالله آسیبی وارد کند. شدت حملات به یمن، در حالی که دونالد ترامپ در چالش با متحدان خود قرار دارد، واکنش‌های بین‌المللی را نیز برانگیخته است. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در تماس با همتای امریکایی بر لزوم توقف فوری استفاده از زور علیه انصارالله و اهمیت گفت‌و‌گو برای دستیابی به صلح در منطقه تأکید کرده و خطاب به مارک روبیو گفته که فوراً استفاده از زور در مقابل یمن را متوقف کنید! جاستین ترودو، نخست وزیر سابق کانادا نیز با فوروارد توئیت کاخ سفید از تصویر ترامپ هنگام حمله صبح یک‌شنبه به یمن، نوشت: «گاوچران فاشیست». دنی سیترینوویچ، عضو غیرمقیم برنامه‌های خاورمیانه شورای آتلانتیک و عضو گروه کاری پروژه استراتژی ایران شورای آتلانتیک هشدار می‌دهد که این حملات هوایی فراتر از تأثیر مستقیم بر حوثی‌ها، عمیقاً غیرنظامیان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، زیرا قلمرو تحت کنترل حوثی‌ها بیش از ۶۰ درصد از جمعیت یمن را تشکیل می‌دهد و باعث ایجاد ترس و افزایش خشم نسبت به ایالات متحده از سوی شهروندانی می‌شود که حوثی‌ها را حمایت نمی‌کنند. 

 جهنم برای خود تو!

انصارالله که چند روز قبل در واکنش به توقف کمک‌ها به غزه اعلام کرده بود مانع حرکت کشتی‌های اسرائیلی در دریای سرخ خواهد شد، اعلام کرده که امریکا را از حمله خود پشیمان خواهد کرد. یک عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله به شبکه العربی قطر گفت که پاسخ حملات امریکا به صنعا را در میدان خواهند داد و حزام الاسد، از رهبران جنبش انصارالله یمن هم تأکید کرده «ما در زمره ملت‌هایی نیستیم که به نقض حاکمیت ملی‌مان تن دهیم.» او گفته که «ما رأی‌دهندگان امریکایی را به خاطر روزی که ترامپ را به عنوان رئیس‌جمهور امریکا برگزیدند پشیمان خواهیم کرد.» زید الغرسی، مسئول بخش رسانه دولت یمن نیز گفت ما خطاب به ترامپ همان سخنی را می‌گوییم که رهبر ما گفته است؛ جهنم برای خود تو است. تهدیدات ترامپ علیه یمن جنگ روانی بیش نیست. وی بیان کرد: ما دشمن خود را به خوبی می‌شناسیم و نقاط ضعفش و نحوه برخورد با آن را می‌دانیم. واشینگتن‌پست پیش‌بینی کرده که حوثی‌ها ممکن است در پاسخ به عملیات نظامی امریکا حملاتی را علیه پایگاه‌های این کشور در امارات یا جیبوتی انجام دهند. توامس واریک، معاون سابق وزیر سیاست ضد تروریسم در وزارت امنیت داخلی ایالات متحده و عضو ارشد ابتکار امنیتی خاورمیانه اسکوکرافت معتقد است که حملات امریکا نخواهد توانست مقابل انصارالله بازدارندگی ایجاد کند. او می‌گوید: «هفت سال حملات هوایی در سراسر قلمرو تحت کنترل حوثی‌ها نتوانست مانع از توانایی حوثی‌ها برای انجام حملات متقابل علیه انرژی، هوانوردی و سایر زیرساخت‌های غیرنظامی عربستان سعودی شود.» واریک دیروز در سایت شورای آتلانتیک نوشت: «با توجه به سابقه طولانی مقاومت حوثی‌ها، ابتدا علیه دولت مرکزی یمن که سرنگون شد و سپس علیه ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی، دور کنونی حملات هوایی بعید است که حوثی‌ها را بازدارد. با توجه به اینکه حوثی‌ها نه تنها از ایران، بلکه از سوی شبکه‌های تدارکاتی در چین و روسیه نیز حمایت می‌شوند، ایالات متحده باید از منابع بیشتری نسبت به حملات هوایی استفاده کند.» او پیش‌بینی کرده که «این گروه (انصار الله) احتمالاً حمله تلافی‌جویانه‌ای را به صورت بالقوه به گروه حمله یواس‌اس ترومن در دریای سرخ یا پایگاه‌های ایالات متحده در منطقه انجام خواهد داد تا به یمنی‌هایی که تحت کنترل آنها زندگی می‌کنند، حامیان آنها در تهران و جامعه بین‌المللی گسترده‌تر نشان دهد که از عملیات ایالات متحده منصرف نشده‌اند.» 

ترامپ ایران را هم تهدید کرد!

ترامپ در حالی که در توئیت حمله به یمن تهدید کرده که «ممکن است به عملیات نظامی ویرانگرتری علیه یمن دست بزنیم»، به ایران هم هشدار داد که از حمایت از گروه شورشی دست بردارد و قول داد که ایران را «کاملاً» در قبال اقدامات نیابتی خود پاسخگو کند. لیبرمن گفته که ترامپ به رهبر ایران پیام داد، اما درخواست او با تحقیر مواجه شد و شاید حمله به یمن نشان‌دهنده این باشد که حمله بعدی به ایران است. عباس عراقچی در توئیتی گفته که امریکا هیچ حقی برای دیکته کردن به ایران ندارد و خطاب به مقام‌های امریکایی گفته است: آن دوران در سال ١٣۵٧ به پایان رسید. او نوشته است: «به حمایت از نسل‌کشی و تروریسم اسرائیل پایان دهید و کشتار مردم یمن را متوقف کنید.»

منبع: روزنامه جوان