رشد ترانزیت کالا در هرمزگان
ترانزیت در لغت به معنی عبور، گذر و راه است.ترانزیت کالا به معنی ورود کالا به یک کشور و خروج از مرز دیگر می باشد که ممکن است با استفاده از امکانات حمل و نقل کشور نیز همراه باشد.
واحد مرکزی خبر: ترانزیت کالا یکی از پرسودترین خدمات تجاری دنیاست و کشورهایی که در مسیرکریدورهای ترانزیتی قرار دارند بیشترین بهره برداری را از این تجارت می برند.کریدور شمال - جنوب یکی از مهمترین کریدورهای حمل و نقل بین المللی است که بخش مهم آن از خاک ایران می گذرد. ترانزیت در لغت به معنی عبور، گذر و راه است.ترانزیت کالا به معنی ورود کالا به یک کشور و خروج از مرز دیگر می باشد که ممکن است با استفاده از امکانات حمل و نقل کشور نیز همراه باشد. کریدور شمال - جنوب ، کریدور حمل و نقل بین المللی مهمی است که در زمینه ترانزیت کالا بین کشورهای آسیایی و اروپایی به وجود آمده است . این کریدور ارتباط ترانزیتی کشورهای شمال اروپا ، اسکاندنیاوی و روسیه را از خاک ایران با حوزه خلیج فارس، حوزه اقیانوس هند و جنوب شرقی آسیا برقرار می کند. این کریدور که بخش مهم آن از خاک ایران می گذرد ، کوتاهترین ،کم هزینه ترین و سریعترین مسیر ترانزیت کالا بین آسیا و اروپاست . مدیرکل حمل ونقل پایانه های هرمزگان می گوید : جمهوری اسلامی ایران همواره به عنوان یک مسیر ترانزیتی مناسب مورد توجه صاحبان کالا بوده است. بهرامی نیا می افزاید : نیاز کشورهای آسیایی در دسترسی به آبهای آزاد بین المللی از یک سو و رشد اقتصادی کشورهای شرق و جنوب آسیا و علاقه مندی آنها به تجارت با غرب از سوی دیگر از جمله مواردی است که می تواند منافع اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی قابل توجهی را برای ایران به ارمغان آورد. وی ادامه می دهد:همسایگی ایران با آسیای میانه و مشترکات دینی ، فرهنگی و تاریخی ، موقعیت ممتازی را در این زمینه برای کشور فراهم کرده است . بهرامی نیا اضافه می کند:فعالیت اقتصادی ترانزیت علاوه بر کسب درآمدهای ارزی و ایجاد ارزش افزوده نقش موثری در فرآیندکارآفرینی و ایجاد فرصتهای شغلی جدید ایفا می کند. مدیرکل حمل و نقل پایانه های هرمزگان می افزاید : توسعه ترانزیت موجب ایجاد فرصتهای اشتغال، توسعه و عمران منطقه ای و بین المللی ، جذب سرمایه گذاریهای داخلی و خارجی و افزایش امنیت ملی می شود . طرح مسیر حمل و نقل شمال - جنوب از اروپای شرقی آغاز می شود و به جنوب خلیج فارس می رسد. استان هرمزگان با موقعیت جغرافیایی خاص و واقع شدن در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان و دارا بودن جزایر متعدد و بنادر مهم تجاری و همچنین واقع شدن درکریدور شمال - جنوب به عنوان مهمترین قطب تجاری کشور نقش عمده ای در صادرات و واردات کشور و ترانزیت کالا به کشورهای همسایه را دارد. این استان به دلیل دارا بودن امکانات مناسب بندری در قالب بنادر شهید رجایی و شهید باهنر ، بیشترین سهم را از ترانزیت کالای کشور به خود اختصاص داده است. مدیرکل حمل و نقل و پایانه های هرمزگان می گوید : از ابتدای امسال تا پایان مهر در بین گمرکات استان هرمزگان ، بندرشهید رجایی با 35 درصد و بندر شهید باهنر با 18 درصد فعالترین گمرک و بنادر در زمینه ترانزیت ورود و خروج کالا بودند. بهرامی نیا می افزاید : در این مدت بیش از 2 میلیون تن کالای ترانزیتی از راههای استان حمل شد که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 39 درصد بیشتر است. مدیر امورکانتینر و لجستیک شرکت تایدواتر خاورمیانه میزان عملیات کانتینری ترانزیت شده خارجی از ابتدای امسال تا پایان مهر را در بندرشهید رجایی چهارده و نیم درصد از کل کانتینرهایی می داند که در این بندر تخلیه و بارگیری شد . چشم جهان ادامه می دهد : تعداد کانتینرترانزیت شده خارجی200هزار و 500 کانتینر بود که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 33 درصد بیشتر است . وی می افزاید : در زمینه ترانزیت داخلی در این مدت 58 هزار و900 کانتینر در بندر شهیدرجایی ترانزیت شد که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 51 درصد بیشتر بود. مدیر امور کانتینر و لجستیک شرکت تایدواتر خاورمیانه علت این افزایش را گرایش صاحبان کالا در استفاده از مزیت گمرکات خلوت ایران می داند. مدیرکل بنادر استان هرمزگان هم می گوید : از ابتدای امسال تاکنون حدود 50 میلیون و 700هزار و 640تن کالا در بنادر استان هرمزگان بارگیری شده است که 12درصد بیشتر از مدت مشابه پارسال است. صفایی خاطرنشان می کند : از این میزان حجم عملیات بارگیری32 میلیون و 622هزار و 190تن کالای غیر نفتی و بقیه نفتی است که کالاهای نفتی 21 و غیرنفتی 2درصد افزایش داشته است. وی میزان ترانزیت مواد نفتی را 74 هزار و 110 تن اعلام می کند و می افزاید : ترانزیت این مواد در مقایسه با مدت مشابه پارسال بیش از یک برابر افزایش دارد. مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان ادامه می دهد : در این مدت 840 هزار و 60 دستگاه کامیون با افزایش هشت درصد و 24 هزار و 200 دستگاه واگن قطار با افزایش 15 درصدی در بنادر استان تردد کردند. بهرامی نیا مدیرکل حمل ونقل و پایانه های هرمزگان هم تصریح می کند : در هفت ماه امسال بیش از 570 هزار تن کالا از کشور ترانزیت شده که 86 درصد از جاده ها و 14 درصد از راه آهن صورت گرفته که این مقدار45/3 دهم درصد افزایش داشته است. مدیر امورکانتینر و لجستیک شرکت تایدواتر خاورمیانه علت استفاده محدود از راه آهن برای انتقال کالاها را متصل نبودن راه ریلی کشور به آذربایجان و ارمنستان می داند. چشم جهان ادامه می دهد : سامانه جاده ای برای گیرندگان کالاهای ترانزیتی در مقصد جذابیت لازم را ندارد و با استفاده از خطوط ریلی کالاها را می توان در حجم وسیعی حمل کرد. او می افزاید : کانتینرهای ترانزیت شده داخلی از بندر شهید رجایی به شهرهای تهران ، اصفهان ، یزد و تبریز ارسال و عمده کالاهای ترانزیت شده خارجی به کشورهای افغانستان ، آذربایجان ، ارمنستان، ترکمنستان، عراق ، ازبکستان ، قزاقستان ، قرقیزستان و تاجیکستان ارسال می شود. چشم جهان اقلام ترانزیت شده خارجی را کالاهای مصرفی، لوازم خانگی ، خودروها ، مصالح ساختمانی ، پنبه ، پوشاک ، مواد غذایی و کاغذ و اقلام ترانزیت شده داخلی را کاغذ ، مصالح ساختمانی ، مواد شیمیایی و مواد اولیه برمی شمرد. مدیرکل حمل و نقل و پایانه های هرمزگان هم می گوید : از ابتدای امسال تا پایان مهر امسال عمده ترین بخش ترانزیت کشور را کالاهایی همچون مواد سوختی با 32 درصد ، انواع پنبه هشت درصد ، کالاهای ساختمانی هفت درصد ، وسایل نقلیه باری و مسافری چهار درصد و انواع لوازم خانگی با سه درصد تشکیل می دادند. بهرامی نیا در زمینه انتقال کالا با کامیونهای ایرانی و خارجی اشاره می کند : از250هزار سفر کامیونهای حمل کالاهای ترانزیتی در این مدت 160هزار دستگاه معادل 63درصد با کامیون های ایرانی ، 30 هزار دستگاه معادل 13 درصد با کامیونهای ترکیه ای ، 10 هزار دستگاه معادل چهار درصد با کامیونهای آذری و 50 هزار دستگاه معادل 20 درصد با سایر ملیتها از کشور جا به جا شده است. مدیر امور کانتینر و لجستیک شرکت تایدواتر خاورمیانه با اشاره به شرایط سخت ترانزیت در برخی کشورها می گوید : اخیراً کشورهای همسایه برای عبور و مرور رانندگان ایرانی شرایط سختی در نظر گرفته اند و راننده بایستی در هر مرحله ورود به این کشورها ویزا دریافت کنند. چشم جهان می افزاید : کشورهایی که روابط سیاسی خوبی با یکدیگر دارند و از ترانزیت منظمی برخوردار هستند با توافقات وزارت امور خارجه 2 کشور ، ویزای بلند مدت در اختیار راننده ها قرار می دهند تا به دفعات مختلف بتوانند وارد و یا خارج شوند و نقش وزارت امورخارجه در تسهیل ترانزیت اهمیت دارد . وی هزینه منطقی ، سرعت لازم در انتقال کالا و ایمنی لازم در طول مسیر را سه عامل ضروری در موفقیت این بخش می داند. چشم جهان در زمینه هزینه معقول ، نقش راننده را در تعیین قیمت نهایی ، اساسی می داند و می گوید : تفاوت نرخی که راننده ها به حمل و نقل تحمیل می کنند توان چانه زنی شرکتهای لجستیکی را محدود می کند. وی ادامه می دهد : راه آهن ایران در زمینه حمل و نقل باری سرعت کندی دارد. چشم جهان می افزاید :البته جاده های ایران در مقایسه با همسایگانی مانند افغانستان و پاکستان امن است و این امنیت و ایمنی جاده های ایران یک مزیت محسوب می شود. فرمانده پلیس راه هرمزگان در این زمینه می گوید : از ابتدای امسال تا پایان مهر، 45 درصدتصادفات جاده ای مربوط به تصادف کامیون حمل بار بود. سرهنگ مجیدزاده جاده ها را برای انتقال کالا و ترانزیت داخلی و خارجی امن می داند و می افزاید : تاکنون از دزدی بین جاده ای و بدی راهها موردی گزارش نشده است. از طرفی دیگر صاحبان کالاها دیدگاههایی در خصوص مسائل و مشکلات در ترانزیت داخلی و خارجی دارند. مرادی یکی از عاملان ترانزیت می گوید : کامیونهایی که بار ترانزیتی را انتقال می دهند در جاده ها مشکلی ندارند فقط در تنگه زاغ ، معطلی 6 تا هفت ساعته وجود دارد. وی می افزاید : کالاهای مصرفی را از چین ، ژاپن و کره وارد ایران می کنند و به افغانستان ، ازبکستان ، تاجیکستان و قرقیزستان می فرستد . صالحی نماینده شرکت نفت پارس هم تصریح می کند : کالاهایی که با حمل و نقل جاده ای انتقال می دهیم به موقع به مقصد نمی رسد هم در گمرک ترخیص دیر انجام می شود و هم در جاده ها بویژه در تنگه زاغ معطل می شویم. مدیر امور کانتینر و لجستیک شرکت تایدواتر خاورمیانه در این زمینه می گوید : وقتی بار به راننده سپرده می شود تعهدی در رساندن به موقع آن ندارد. چشم جهان مشکلات ایران در زمینه ترانزیت داخلی و خارجی را سرعت کم ارسال کالاها ، راننده محور بودن قیمت کالا، هزینه زیاد، ارتباط نامناسب بین المللی برای حل مسائل راننده ها و بی توجهی راننده ها در ارسال سریع کالا می داند. وی راهکار را تدوین قوانینی برای مقیدکردن راننده ها در تحویل سریع بار به مقصد و تجدید نظر راه آهن در قیمت تعرفه ها می داند. چشم جهان مزیت راه آهن را بهره مندی از اقتصاد ناشی از مقیاس می داند یعنی حجم وسیعی از کالا با یک وسیله حمل واحد صورت می گیرد که باعث کمک به امنیت راهها ، کاهش حوادث زیست محیطی و کاهش حوادث جاده ای می شود.