مانع‌تراشی‌های جدید نتانیاهو در مذاکرات آتش بس نوار غزه
پس از چند روز ماراتن مذاکرات بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی دیروز تیم مذاکره کننده اسرائیلی در مذاکرات آتش‌بس با حماس را به تل آویو فراخواند.
پس از اینکه برای چندین روز پیاپی فضای مذاکرات میان رژیم صهیونیستی و هیئت مذاکره کننده حماس مثبت ارزیابی می‌شد و دو طرف با سرعتی نسبتاً بالا به پیشرفت‌هایی جدی در مذاکرات دست‌یافته بودند، در دو روز اخیر موانع جدیدی بر سر راه ادامه مذاکرات به‌وجود آمده است.
رسانه‌های مختلف تا سه روز قبل از پیشرفت 90 درصدی میان دو طرف سخن به میان می‌آوردند. با این وجود گفته می‌شد که پاره‌ای از مسائل کلیدی هنوز میان دو طرف در وضعیت اختلافی قرار دارد. از جمله روند آزادی اسیران اسرائیلی و وضعیت حضور نظامی اسرائیل در کریدور فیلادلفیا (که منطقه‌ای استراتژیک در امتداد مرز مصر و غزه است).
یکی دیگر از موضوعاتی که هنوز در مذاکرات حل‌و‌فصل نشده ایجاد یک منطقه حائل به عرض چند کیلومتر در امتداد مرز اسرائیل با غزه است که ارتش صهیونیستی بتواند نظامیان خود را همچنان در آنجا نگه دارد.
با وجود این روند مثبت، شب گذشته «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر رژیم به تیم مذاکره کننده اسرائیل دستور داد دوحه را ترک کنند و برای مشورت‌های داخلی به سرزمین‌های اشغالی بازگردند. امروز رسانه‌های عبری این موضوع را به آنچه «عدم همکاری حماس» در جریان مذاکرات برای ارائه فهرست اسیران زنده و مرده صهیونیست که قرار بوده در مرحله نخست پس از اجرایی شدن توافق آزاد شوند، مرتبط دانسته‌اند.
شبکه 12 تلویزیون رژیم صهیونیستی همچنین ادعا کرده حماس درصدد است یک «دستاورد بزرگ» در مذاکرات است و می‌خواهد پس از آن فهرست اسیران را ارائه کند. البته جزئیات بیشتری در این باره منتشر نشده است.
«اسرائیل هیوم» نیز در گزارشی مدعی شده، حماس پس از نرمش مقطعی در مذاکرات، اکنون از مواضع قبلی خود عقب‌نشینی کرده است.
یک مقام ارشد اسرائیلی به قید گمنامی به این روزنامه گفته: «حماس عملاً از نرمشی که مدتی پیش در مواضع خود انجام داد و به آغاز شدن این دور از مذاکرات منجر شد، عقب‌نشینی کرده و بار دیگر به موضع پیشین مبنی بر تعهد اسرائیل به پایان جنگ به عنوان پیش شرط آغاز مرحله اول توافق تاکید دارد.»
به نظر می‌رسد حتی اگر این ادعا درست باشد، تغییر موضع حماس، احتمالاً برای جلوگیری از افزایش شروط جدید از سوی اسرائیل است که در ماه‌های اخیر بارها در جریان مذاکرات به عنوان یک تاکتیک همیشگی برای افزایش دستاوردها به مرحله اجرا در آورده است.
بنیامین نتانیاهو نیز در نشست اخیر کنست از پیشرفت در مذاکرات خبر داده بود، ولی گفته بود نمی‌داند به نتیجه رسیدن مذاکرات چقدر طول خواهد کشید.
فاز آتی مذاکرات
براساس توافق اولیه در مرحله نخست 20 زندانی فلسطینی به ازای هر نظامی زن اسرائیلی مبادله خواهند شد. اسامی این زندانیان هنوز مشخص نشده است، اما گفته می‌شود که این افراد از میان حدود 400 زندانی که بیش از 25 سال محکوم به حبس هستند، انتخاب خواهند شد.
در ابتدا اسم «مروان برغوثی» و احمد سعدات نیز در بین فلسطینیانی که قرار است آزاد شوند، آمده بود ولی اسرائیلی‌ها مدتی بعد این خبر را تکذیب کردند. به نظر می‌رسد دست‌کم برخی از زندانیان فلسطینی که در این سطح قرار دارند نیز در صورت اجرایی شدن توافق آزاد شوند.
همچنین قرار است اسیران اسرائیلی به صورت تدریجی و در هر سه مرحله توافق آزاد شوند، چرا که حماس با آزادی سریع آنان مخالفت کرده است. از مجموع 96 اسیر مستقر در غزه گمان می‌رود که 62 تن هنوز زنده باشند و دست‌کم 34 نفر نیز در جریان حملات اسرائیل و دیگر تحولات کشته شده باشند.
بخش دیگر مذاکرات به وضعیت غزه و حضور نظامی اسرائیل در این باریکه باز می‌گردد؛ در این زمینه نیز قرار است ساکنان منطقه شمالی غزه بتوانند به آن بازگردند و روند ورود کمک‌های بشردوستانه به این باریکه با نظارت مصر و قطر بار دیگر به 500 کامیون در روز برسد.
از سوی دیگر اما اعلام پایان رسمی جنگ 14 ماهه تا فرا رسیدن سومین مرحله توافق به تأخیر می‌افتد؛ امری که برخی رسانه‌ها ادعا می‌کنند حماس با آن موافقت کرده بود، ولی اکنون از آن عقب نشسته است.
در سومین مرحله قرار است کمیته‌ای متشکل از نیروهای تکنوکرات فلسطینی که وابستگی به حماس و دیگر گروه‌های سیاسی فلسطینی نداشته باشند، با حمایت گروه‌های مختلف، قدرت را به دست گیرند.
در هفته‌های اخیر، ایالات متحده، قطر و مصر تلاش‌های خود را برای میانجیگری از سر گرفته‌اند و گزارش‌هایی از تمایل بیشتر هر دو طرف برای دستیابی به توافق منتشر شده است. مذاکراتی که در ماه اکتبر برگزار شد، نتوانست به نتیجه‌ای دست یابد و حماس پیشنهاد آتش‌بس کوتاه‌مدت را رد کرده بود.
حماس و دو گروه دیگر از فلسطینی‌ها اعلام کرده‌اند که دستیابی به آتش‌بس در غزه «از هر زمان دیگری به توافق نزدیک‌تر است، به شرطی که اسرائیل شرایط جدیدی تحمیل نکند.» این گروه‌ها در بیانیه‌ای که در شبکه اجتماعی تلگرام منتشر کردند، اعلام کردند که در روز جمعه جلسه‌ای در قاهره برگزار کرده‌اند که در آن نمایندگانی از جهاد اسلامی فلسطین و جبهه خلق برای آزادی فلسطین نیز حضور داشتند.
وزارت خارجه قطر در این باره تصریح کرده تلاش‌ها برای به نتیجه رساندن مذاکرات ادامه دارد و متوقف نشده است. اما برخی تحلیلگران معتقدند نتانیاهو مایل است با تاکتیک وقت‌کشی تا پیش از به قدرت رسیدن ترامپ اجازه برقراری آتش‌بس در غزه را ندهد تا از این طریق دستاوردهای رژیم صهیونیستی در غزه افزایش یابد./تسنیم