حسن بهشتیپور در گفتوگو با «فردا» مطرح کرد:
گسترش نوعثمانیگری اردوغان به بهانه تضعیف کردهای سوریه
یک تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: اردوغان به شدت نزدیک به اخوان است و میدانیم یکی از جاهایی که اخوانیها در آن حضور داشتهاند، سوریه بوده است. اردوغان حتی ادعای ارضی هم بر بخشهایی از سوریه دارد.
گروه سیاست سایت فردا: حضور دوباره تکفیریها در سوریه با حمایت آشکار ترکیه این پرسش را به وجود میآورد که رجب طیب اردوغان در پی چیست؟ آیا او میخواهد کردهای شمال سوریه را تضعیف کند یا اهداف دیگری را در سر میپروراند؟ از طرفی آیا ترکیه در حمایت از هیئت تحریر شمال با اسرائیل و آمریکا هماهنگ است؟
حسن بهشتیپور، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «فردا» گفت: «در تحلیل سیاسی باید متناسب با قرائن و شواهد موجود پیش برویم. این روش درست نیست که هر دادهای را به هر داده دیگر ارتباط دهیم تا نتیجه مورد نظر خود را به دست بیاوریم. یک تحلیلگر باید در ابتدا بدون هر گونه جهتگیری قرائن موجود را بررسی کند و بعد از فهم درست وضعیت بر اساس نظریات خود به تحلیل بپردازد. با این مقدمه باید گفت که بر اساس قرائن موجود هیئت تحریر شام در شرایط آتشبس لبنان با دانستن اینکه حزبالله لبنان مشغول بازسازی قوای خود است، فرصت را مناسب دیده تا علیه دولت بشار اسد اقدام کند و حلب را به تسخیر خود درآورد. باز هم با تکیه بر شواهد و قرائن میشد گفت که این تحرکات با حمایت ترکیه انجام شده است اما تا این لحظه نمیشود گفت که الزاما این اقدامات گروه تحریر شام با هدایت مستقیم اسرائیل رخ داده است. حالا اینکه پشت سیاستهای ترکیه اسرائیل حضور دارد یا نه، پرسش مهم دیگری است که پاسخش هنوز در ابهام است. از سوی دیگر دقیقا مشخص نیست آیا اردوغان در پی حمایت از تکفیریها میخواهد از موقعیتی بالا با اسد مذاکره کند یا آنکه سیاستهای آمریکا و اسرائیل را پیش میبرد. این پرسشها تعیینکننده هستند اما در حال حاضر نمیشود پاسخ دقیقی به آنها داد».
او ادامه داد: «بعد از شکست داعش در سال 2019 آمریکاییها هم به این نتیجه رسیدند که بودن اسد در سوریه بهتر از نبودنش است زیرا متوجه شدند گرچه تکفیریها بنده پولاند اما اگر به قدرت برسند لزوما این طور نیست که سیاستهای آمریکا را پیش ببرند زیرا اینها گروههایی شورشی هستند. حالا اما ترکیه پشت تکفیریها ایستاده و معلوم نیست که آیا میخواهد این میزان از ریسک را پذیرد و منافعش را به طور کامل به اسرائیل و آمریکا گره بزند و خود را از اسلام و منطقه جدا کند یا نه».
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این پرسش که اردوغان چه هدفی را دنبال میکند، آیا صرفا دنبال تضعیف کردهای سوریه است یا اهدافی فرای این دارد، بیان کرد: «این پرسش بسیار مهمی است که سعی میکنم به طور اجمال به آن پاسخ بدهم. اردوغان به طور کلی دارای سه ویژگی بارز است. او از سال 2003 که روی کار آمد تا امروز، در همه این 21 سال سه خصیصه را در خود نشان داده است. نخست نوعثمانیگری او؛ به این معنی که اردوغان در پی احیای متصرفات عثمانی در کشورهای عربی، خاورمیانه، اندلس و حتی بالکان است. در همه جایی که عثمانی نفوذ داشت، اردوغان ادعا دارد و در هر منطقه سیاستهای خاصی را دنبال میکند و میخواهد در همه آن مناطق نفوذ ترکیه را افزایش دهد. ویژگی دوم او همکاری با اخوانالمسلمین است. او به شدت نزدیک به اخوان است و میدانیم یکی از جاهایی که اخوانیها در آن حضور داشتهاند، سوریه بوده است. اردوغان حتی ادعای ارضی هم بر بخشهایی از سوریه دارد و خونخواه اخوانیهایی هم هست که در دوران حافظ اسد کشته شدند. ویژگی سوم او پانترک بودن او است. او سعی میکند بر تمام ترکهای منطقه تأثیر بگذارد و آنها را سازماندهی کند. به نظر میرسد با این اوصاف تضعیف یا نابودی کردهای شمال سوریه صرفا یک بهانه برای اردوغان است برای گسترش نوعثمانیگریاش».
بهشتیپور در پایان گفت: «برای ایران مهم است که بشار اسد در سوریه مستقر باشد زیرا از طریق سوریه میتوان پشتیبانی لجستیکی علیه اسرائیل انجام داد و از طریق سوریه امکاناتی برای لبنان فرستاد. سوریه و عراق هم ارتباط دارند و در مجموع سوریه در محور مقاومت برای ایران بسیار دارای اهمیت است. کشورهای عربی هم در حال حاضر نه تنها اقدامی علیه دولت اسد نکردهاند بلکه از نظر سیاسی از دولت سوریه دفاع کردهاند اما آنها حتما حمایت مستقیم مالی یا نظامی از دولت بشار اسد نخواهند داشت».