گفتگو با کدخدایی درباره ابعاد حقوقی حکم بازداشت نخست وزیر رژیمصهیونیستی
اعدام نتانیاهو به کنار، جنایات امریکا و غرب چه حکمی دارد؟!
آیا در ساختارهای بینالمللی که برای بررسی جنایات جنگی طراحی شدهاند، امکان تحقق عدالت برای کسانی که به ایشان تعدی شده، وجود دارد یا خیر؟ یا صرفاً یک شعار یا یک حرکت نمایشی برای میل به اهداف دیگری است؟
در واقع سؤال اصلی این است که آیا با ابزارهایی که امروز در جامعه بینالمللی وجود دارد، میتوانیم به تحقق عدالت بینالمللی برسیم یا خیر؟ تلاشهای مختلفی در عرصه بینالمللی انجام شده است. اگر به دوران نه چندان دور جنگهای جهانی برگردیم، دادگاههای توکیو و نورنبرگ شکل و اقداماتی صورت گرفت. همچنین در حوادثی مانند رواندا و سیرالئون، دادگاههایی تشکیل و رسیدگیهایی انجام شد، اما هیچکدام از اینها نتوانستند عدالت کیفری یا عدالت به صورت مطلق را محقق کنند. حال فرض کنید در اتفاقات ناگواری که در غزه و لبنان افتاد، بیش از ۴۴هزار نفر در غزه قتلعام شدند. چه رسیدگیای میتوانیم داشته باشیم که عدالت را محقق کند؟ البته شاید اقدامات غیرحقوقی هم میتوانست از این جنایت جلوگیری کند که در ادامه عرض میکنم. در این جنایت، کشورهای غربی به ویژه امریکا به صورت رسمی از رژیمصهیونیستی حمایت کردند، چه از نظر سلاح و چه از نظر مسائل مالی و اینها. چه کسی باید پاسخگو باشد و عدالت را چگونه میتوانیم نسبت به اینها اجرا کنیم؟ این مسئله مهمی است و انشاءالله در ادامه بیشتر توضیح خواهم داد.
به تعبیر شما، ظرفیتهای حداقلی هم برای احقاق حقوق کشورهای جنوب در این فضا وجود ندارد، درست است؟
بله، واقعیت این است که حداقلها هم وجود ندارد. شما در مقابل جنایتهای جنگی و جنایت علیه بشریت، وقتی مصداق را نگاه میکنید، میبینید که تعداد زیادی از مردم بیگناه - زن، کودک و... - در لبنان و غزه قتلعام شدهاند. الان یک قرار بازداشت اولیه وجود دارد. نهایتاً چه اقدامی باید صورت بگیرد؟ آیا نمیتوانستیم از این جنایتها جلوگیری کنیم؟ برخی کشورهای اروپایی صراحتاً از رژیمصهیونیستی حمایت و سلاح تأمین کردند و عضو دیوان هم هستند. قبل از اینکه ما به مرحله قضایی برسیم که ICC بخواهد ورود کند، رهبر انقلاب اسلامی هم یکی دو نوبت این مطلب را فرمودند، حتی تجارت ساده را نمیتوانستیم مانع شویم؟ تجارتها را قطع کنیم. کشورهایی که مدعی عدالت و حقوق بشر هستند. اگر از همان ابتدا این دولتها روابطشان را کاهش میدادند، حداقل اثری در جلوگیری از استمرار جنایتها داشت، ولی اینها اتفاق نیفتاد و همهاش حمایت کردند. حالا که ICC قرار بازداشتی صادر کرده، برخی از این کشورها- به رغم اینکه عضو ICC هستند- با احتیاط نسبت به این مسئله اعلام نظر کردهاند، برخی هم گفتهاند که لازمالاجراست، ولی چه ابزار بینالمللی برای اجرای همین قرار بازداشت حداقلی وجود دارد؟ در ICC، اجرای این احکام بر عهده دولت ذیربط است. خود رژیمصهیونیستی که طبیعتاً این احکام را اجرا نمیکند. کشورهای دیگر چه اقداماتی میخواهند انجام دهند؟
امریکا هم عضو این دیوان است؟
خیر، امریکا عضو نیست.
چطور ممکن است برخی کشورهای اروپایی هم در جبهه سیاسی و هم در حمایت مالی و تسلیحاتی با رژیم همکاری کنند و در عین حال عضو این دیوان نیز باشند؟
بله، این همان بحثی است که سالهاست ما نسبت به آن در قالب استانداردهای دوگانه معترض هستیم. از یک طرف، شما تعهد دارید که طبق اساسنامهای که عضو آن هستید، پیگیریهایی انجام دهید، اما از طرف دیگر، جنایتها را به وضوح مشاهده میکنید. به هر حال، این قرار بازداشتی که صادر شد، نشاندهنده اوج نفرت و انزجار بینالمللی است. دیگر جوامع مختلف نمیتوانستند این اندازه جنایت را تحمل کنند. مگر دولتها این جنایتها را نمیدیدند؟ آیا آگاه نبودند از اتفاقاتی که در حال وقوع بود؟ اینکه یک رژیم از بندندان مسلح حتی از غذا و دارو به عنوان ابزار جنگی استفاده کند و اجازه ندهد کمکها به مردم برسد، غیرقابل قبول است، حتی در برخی حملات، اجازه نمیدادند نیروهای امدادی برای کمک به مجروحان وارد عمل شوند، اما صدایی از این کشورها درنیامد و هیچ اقدام مؤثری انجام نشد. حالا که بحث آتشبس و مسائل دیگر مطرح شده، قرار بازداشت حداقلی وجود دارد و باید ببینیم آینده چه خواهد شد.
رهبر انقلاب اسلامی فرمودند بازداشت کافی نیست و باید اعدام شوند.
حتی اعدام هم برای اینها واقعاً کم است. جنایتهایی که اتفاق افتاده، بسیار زیاد است. این جنایتها بهطور علنی و در منظر رسانهها و دولتمردان کشورهای مختلف انجام شده است، اما دریغ از یک اقدام کوچک در این زمینه. گاهی اوقات فقط اعلام میشود که رژیمصهیونیستی نباید بیشتر از این اقداماتش را انجام دهد، اما شما اقدامات مؤثرتری میتوانستید انجام دهید. کافی بود سلاح تأمین نمیکردید یا راههای تأمین مالی این رژیم را مسدود میکردید. در مورد یک گروه یا کشور که روی پای خودش میایستد، بلافاصله تحریمها و تهدیدها شروع میشود، اما نسبت به رژیمی که هر روز مرتکب جنایت میشود، هیچ اقدامی انجام نمیشود. آیا منتظر هستید ICC دستوری صادر کند و سپس اعلام کنید ما همراه هستیم؟ آینده این دستور چه خواهد شد؟ آیا مقامات صهیونیستی واقعاً به مجازات خواهند رسید؟ آیا میتوانند خسارتهای انسانی و مالی که در غزه و لبنان اتفاق افتاده را جبران کنند؟ این خسارتها به جرم تلاش برای حق تعیین سرنوشت است. رأی مشورتی دیوان مبنی بر اشغال سرزمینهای فلسطین از سوی رژیمصهیونیستی، عدممشروعیت این رژیم را فریاد میزند. شما از ابتدا مشروع نیستید و حتی به مصوبات ملل متحد و قطعنامههای دهههای ۴۰ یا ۶۰ میلادی پایبند نبودهاید. آیا میتوان گفت که میخواهید از خودتان دفاع کنید؟ دفاع از چه؟ دفاع از سرزمین غصبی؟ شما به زور جایی را اشغال کردهاید و به بهانه دفاع، مردم زیادی را قتلعام میکنید. استفاده از سلاحهای غیرمتعارف مانند ریختن بمبهای ۲ هزار پوندی بر سر زن و مردی که سرپناه ندارند، جنایت است. اینها سلاحهای متعارفی نیستند که شما برای مردم بیپناه استفاده میکنید. حمله به مدارس و بیمارستانها نیز جنایتهایی بود که جلوی دیدگان جامعه جهانی اتفاق افتاد. به نظر من، جامعه جهانی میتوانست در روزهای اول، نه هفته اول و نه ماههای اول، جلوی این جنایتها را بگیرد، اما متأسفانه این اقدامات انجام نشد.