نامه بایدن به علیاف
جو بایدن در نامهای به رئیسجمهور آذربایجان به وضوح از علیاف خواسته تا پیمان صلح با ارمنستان را تا پایان سال جاری نهایی کند. وی تأکید کرد که پیمان صلح میتواند نهتنها تضمینی برای حاکمیت و تمامیت ارضی آذربایجان باشد، بلکه کل منطقه را متحول کند.
جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، در نامهای به الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان، از وی خواسته تا پیمان صلح با ارمنستان را تا پایان سال جاری میلادی به نتیجه برساند. در این نامه، بایدن از پیشرفتهایی که تاکنون در مسیر توافق صلح بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان حاصل شده، استقبال و تأکید کرده که واشنگتن همچنان به حمایت از صلحی پایدار و محترمانه بین دو کشور متعهد است، صلحی که به مناقشات طولانیمدت میان آنها پایان دهد.
بایدن اشاره کرده که پیمان صلح نهتنها حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان را تضمین میکند، بلکه میتواند کل منطقه را متحول کند و راه را برای افزایش تجارت و سرمایهگذاری و همچنین ارتباطات بین اروپا و آسیای مرکزی هموار سازد.
این نامه پس از دیدار وزیران امور خارجه ارمنستان و جمهوری آذربایجان در نیویورک منتشر شده که با حضور آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، برگزار شد. بلینکن در آن نشست طرفین را به تسریع روند نهاییسازی توافق صلح تشویق کرد.
بایدن همچنین در نامه خود خاطرنشان کرده که اکنون، با توجه به تمرکز جهانی روی باکو به دلیل برگزاری بیستونهمین کنفرانس سالانه تغییرات اقلیمی سازمانملل متحد (COP29)، علیاف فرصت بینظیری دارد تا تعهد خود به صلح را به جامعه بینالمللی نشان دهد.
بایدن همچنین افزوده است: میدانید که برای نهایی کردن بخشهای حلنشده توافق صلح، خلاقیت و انعطاف از سوی هر دو طرف ضروری است. با این حال، اطمینان دارم که شما از این فرصت استفاده خواهید کرد. من شما را دعوت میکنم تا این توافق را تا پایان سال جاری به سرانجام برسانید. من متعهد به حمایت از این روند هستم و دولت من آماده است تا ابتکارات جسورانهای را در جهت صلح به پیش ببرد.
در ادامه این نامه، بایدن خاطرنشان کرده که دستیار ویژه او، مایکل کارپنتر، اطلاعات بیشتری درباره گامهای احتمالی آمریکا در این زمینه به رئیسجمهور آذربایجان ارائه خواهد داد و همچنین موضع علیاف درباره مذاکرات با ارمنستان را جویا خواهد شد.
بایدن در پایان نوشته است: امیدوارم که از این فرصت برای انتخاب مسیر جدیدی برای منطقه در راستای رفاه مشترک و منافع عمومی بهرهبرداری کنید.
در ادامه تلاشهای دیپلماتیک آمریکا برای تسریع در امضای پیمان صلح میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، مایکل کارپنتر، دستیار رئیسجمهور آمریکا، با نامهای از سوی جو بایدن به باکو سفر کرده است.
او در این سفر با الهام علیاف و جیحون بایراموف وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان دیدار و تأکید کرده که اکنون فرصتهای تاریخی برای امضای پیمان صلح وجود دارد.
کارپنتر با تأکید بر اینکه امضای توافقنامه صلح میتواند فرصتهای گستردهای برای همکاریهای منطقهای ایجاد کند، اظهار داشت که آمریکا به طور قاطع از پیشبرد این روند حمایت میکند.
در پاسخ به این پیام، علیاف بار دیگر تأکید کرد که ادعاهای ارضی ارمنستان علیه آذربایجان که بر پایه قانون اساسی این کشور است، مانع اصلی در مسیر امضای توافقنامه صلح است و آذربایجان به گامهای قاطع خود برای پیشبرد این فرآیند ادامه خواهد داد.
او اشاره کرد که جمهوری آذربایجان پنج اصل برای پیمان صلح پیشنهاد کرده و همچنان به دستور کار صلح در منطقه پایبند است.
علیاف همچنین انتقاد کرد که ارمنستان آخرین پیشنهادات خود را با 70 روز تأخیر ارائه داده که به نظر او نشانهای از عدم تعهد جدی این کشور به پیشبرد روند صلح است.
جیحون بایراموف نیز، بهطور مشابه به «ادعاهای ارضی ارمنستان» اشاره و ادعا کرد که این موضوع نهتنها در قانون اساسی ارمنستان، بلکه در دیگر اسناد حقوقی و سیاسی این کشور نیز وجود دارد.
در این میان، به نظر میرسد که پاسخهای ارائه شده از سوی ارمنستان، بهویژه تصمیمات اخیر دادگاه قانون اساسی این کشور، نتوانسته است موضع باکو را تغییر دهد. بر اساس اطلاعات منتشر شده، هیئت نمایندگی مایکل کارپنتر قرار است امروز به ایروان، پایتخت ارمنستان سفر کند تا گفتگوهای بیشتری را با مقامات این کشور انجام دهد.
وزیر امور خارجه آذربایجان، در دیدار با مایکل کارپنتر، دستیار رئیسجمهور آمریکا، گزارشی از نشست اخیر استانبول ارائه داد. این نشست که در قالب «3+3» و با حضور وزرای امور خارجه جمهوری آذربایجان، ارمنستان، روسیه، ایران و ترکیه برگزار شد، به موضوعات مهم منطقهای و مذاکرات صلح بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان اختصاص داشت.
در پایان این نشست، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، پیشنهاد کرد که مذاکرات صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان در همین چارچوب به پایان برسد. با این حال، تاکنون هیچ یک از دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان به این پیشنهاد روسیه، ترکیه و ایران پاسخی رسمی ندادهاند.
در این میان، مایکل کارپنتر تأکید کرد که کشورهای درگیر خود باید تصمیم بگیرند کدام روند برای منافع آنها مناسبتر است.
او همچنین اشاره کرد که روسیه در ماههای اخیر نشان داده که شریک قابلاعتمادی در هیچ زمینهای نیست و باید با دقت بیشتری به پیشنهادات آن نگریست./تسنیم