ترکش‌های عملیات موشکی ایران به اقتصاد اسرائیل خورد
«مؤسسات بین‌المللی پس‌از حمله ایران، رتبه اعتباری اسرائیل را کاهش دادند».
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان «اصابت موشک به اقتصاد تل‌آویو» نوشت: اقتصاد اسرائیل در پی تنش‌های فزاینده ناشی از جنگ به‌شدت تحت تاثیر قرار گرفته است. به تازگی و پس از عملیات موشکی ایران، مؤسسه اعتبارسنجی اس‌اندپی رتبه اعتباری اسرائیل را از A+ به A تغییر داد. این دومین بار از زمان آغاز جنگ است که مؤسسه اس‌اندپی، رتبه اعتباری اسرائیل را کاهش داده است. این موضوع در شرایطی اتفاق افتاده که وزیر اقتصاد اسرائیل، از تاب‌آوری بالای اقتصاد اسرائیل در برابر چالش‌ها سخن به میان آورده و مدعی شده بود که اسرائیل بار بزرگ‌ترین و پرهزینه‌ترین جنگ تاریخ خود را به دوش می‌کشد. با این حال، پیش‌بینی‌ها از افزایش کسری بودجه به ۱۵درصد از تولید ناخالص داخلی حکایت دارد و خطر رکود اقتصادی در بلندمدت نیز در حال افزایش است. از طرف دیگر، آژانس اعتبارسنجی مودیز نیز به‌دلیل نبود استراتژی خروج از درگیری، رتبه اعتبار اسرائیل را دو پله کاهش داد و به Baa۱ رساند. با توجه به این تحولات، آینده اقتصادی اسرائیل با چالش‌های جدی مواجه شده است.
در هفته‌های اخیر، اوضاع اقتصادی اسرائیل به‌شدت تحت‌تاثیر جنگی قرار گرفته است که از سال گذشته آغاز شده و به تنش‌های منطقه‌ای دامن زده است. پس از حملات هوائی اسرائیل در ۲۷سپتامبر، نگرانی‌ها از گسترش تنش‌ها به سمت شروع یک جنگ تمام‌عیار افزایش یافته است. همچنین لحظاتی پس از پاسخ ایران به اسرائیل، مؤسسه اعتبارسنجی اس‌اندپی، رتبه اعتبار اسرائیل را یک پله کاهش داد و از +A به A تغییر داد. این اتفاق اندکی پس از کاهش رتبه اعتباری دوپله‌ای اسرائیل در رتبه‌بندی اعتباری مؤسسه مودیز از A۱ به Baa۱ رخ داد.
با توجه به تجربه یک سال گذشته، اسرائیل در چندین جبهه به فعالیت‌های نظامی ادامه می‌دهد. این جبهه‌ها شامل حملات زمینی به حزب‌الله در لبنان و عملیات هوائی در غزه و بیروت، و تهدید به تلافی حملات موشکی از سوی ایران است. کارنیت فلوگ، رئیس سابق بانک مرکزی اسرائیل، در مصاحبه‌ای با CNN گفت: «اگر تشدید درگیری‌های اخیر به جنگی طولانی‌تر و شدیدتر منجر شود، این امر تاثیر منفی بر فعالیت اقتصادی و رشد اقتصادی اسرائیل خواهد داشت.» برآوردهای مختلف نشان می‌دهند که هزینه‌های ناشی از جنگ تا پایان سال آینده به ۲۵۰میلیارد شکل (۶۶میلیارد دلار) خواهد رسید که این رقم معادل تقریبا ۱۲درصد از تولید ناخالص داخلی اسرائیل است.
آژانس اعتبار سنجی موودیز یک هفته قبل و پس از حملات اسرائیل به لبنان، رتبه اعتباری این کشور را دو پله کاهش داد و از A۲ به Baa۱ تغییر داد. این آژانس به عدم وجود «استراتژی خروج» از درگیری نظامی اشاره کرد و عملکرد دولت در دوران جنگ را به عنوان عامل تشدید مشکلات مالی عمومی کشور مورد اشاره قرار داد. همچنین، مؤسسه مطالعات امنیت ملی تخمین زد که تنها یک ماه «جنگ با شدت بالا» در لبنان علیه حزب‌الله، همراه با «حملات شدید» به زیرساخت‌های اسرائیل، می‌تواند کسری بودجه اسرائیل را به ۱۵درصد تولید ناخالص داخلی افزایش دهد.
این وضعیت نشان‌دهنده وخامت بیشتر اوضاع اقتصادی اسرائیل است. با توجه به پیش‌بینی‌های اخیر، اقتصاد اسرائیل به دلیل افزایش هزینه‌های نظامی و تحولات جدید در میدان جنگ، با چالش‌های جدی مواجه است. وزارت اقتصاد اسرائیل در ماه مه برآورد کرده بود که هزینه‌های جنگ تا پایان سال به ۲۵۰میلیارد شکِل برسد. با این‌حال، این برآوردها اکنون به دلیل افزایش هزینه‌های جنگ و تحولات جدید در میدان جنگ، احتمالا به واقعیت نزدیک‌تر خواهد بود.
آثار جنگ در بخش‌های مختلف اقتصاد اسرائیل به صورت گسترده دیده می‌شود. از زمان آغاز جنگ میزان خروجی از بانک‌های اسرائیل به مؤسسات خارجی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دوبرابر شد و به ۲میلیارد دلار رسید. سیاستگذاران اقتصادی اسرائیل بیش از زمان آغاز درگیری نگران وضعیت اقتصادی شده‌اند.
کابوس برای اسرائیل، درگیری‌ای است که به مراکز تجاری آن، یعنی بیت‌المقدس و تل‌آویو، گسترش یابد. اما حتی یک جنگ با شدت کمتر که در آن نبرد به شمال اسرائیل محدود شود نیز می‌تواند برای ضربه زدن به اقتصاد آن کافی باشد. هم‌اکنون انتظار می‌رود کسری بودجه امسال اسرائیل به تقریبا سه برابر بیش از پیش‌بینی‌های قبل از جنگ برسد.
به گفته برخی کارشناسان، تعداد زیادی از شرکت‌های اسرائیلی به دلیل عدم اطمینان از آینده، به‌ویژه در بخش فناوری، تصمیم به کاهش سرمایه‌گذاری یا انتقال فعالیت‌های خود به کشورهای دیگر گرفته‌اند. این مسئله به نوبه خود می‌تواند تاثیر منفی بر روند رشد اقتصادی و کاهش درآمدهای مالیاتی داشته باشد. علاوه‌بر این، اوضاع ناامن می‌تواند باعث خروج نیروی کار متخصص و با مهارت، به‌ویژه در حوزه فناوری شود. این خروج می‌تواند تاثیرات طولانی‌مدتی بر رشد اقتصادی اسرائیل بگذارد./کیهان