شرایط وجوب و فوریت نماز آیات

تابناک: خورشیدگرفتگی از جمله مواردی است که درپی آن، حتی اگر بسیار ناچیز باشد، نماز دو رکعتی آیات بر انسان واجب می‌شود. نماز آیات به واسطه چهار اتفاق بر مسلمان واجب می شود: ۱- کسوف (اگرچه به مقدار کمی باشد) ۲- خسوف (اگرچه به مقدار کمی باشد) ۳- زلزله ۴- رعد و برق و بادهای سیاه و سرخ و مانند اینها در صورتی که بیشتر مردم بترسند. اگر از چیزهایى که نماز آیات براى آنها واجب است بیشتر از یکى اتفاق بیفتد انسان باید براى هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلا اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود باید دو نماز آیات بخواند. نحوه اقامه نماز آیات نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد. نمازگزار بعد از نیت، تکبیر بگوید و یک حمد و یک سوره بخواند و به رکوع رود و پس از رکوع دوباره یک حمد و یک سوره بخواند تا پنج مرتبه و در رکعت دوم نیز به همانگونه اقامه شود و پس از رکوع آخر قنوت خوانده شود و تشهد و سلام دهد. نحوه دیگر سوره حمد کامل تلاوت شود و سوره توحید به پنج بخش تقسیم شده و بعد از هر بخش یک رکوع انجام شود. رکعت دوم نیز به همان صورت و بعد از آن تشهد و سلام داده شود. فوریت بجا آوردن نماز آیات بر اساس توضیح المسائل امام خمینی(ره) نماز آیات واجب فوری است و باید در اولین فرصت ممکن به جا آورده شود البته مقدمات آن مانند وضو و مانند آن هم لحاظ می شود. اولین فرصت یعنی آن چه که عرفاً به آن تأخیر نگویند. نماز آیات در خورشیدگرفتی و ماه گرفتگی هنگام وجوب از موقعی است که شروع به باز شدن و آزاد شدن می کند و با تمام شدن کسوف و خسوف وقت آن هم تمام می شود و اگر بعد از آن بخواند باید به نیت قضاء به جا آورد نه ادا. در حوادثی که نماز آیات واجب است بعضی مثل زلزله و کسوف و خسوف و لو کم و ناچیز رخ دهد نماز آیات واجب می شود ولی بعضی از آن حوادث مانند رعد و برق و بادهای سیاه سرخ و زرد غیر عادی باید به گونه ای باشد که بیشتر مردم ترسیده باشند تا نماز واجب شود. (توضیح المسائل امام خمینی(ره) نماز آیات مسئله ۱۴۹۱الی ۱۵۱۵.)