تانک «سلیمان 402» ارتش چه ویژگی‌هایی دارد؟

مراسم الحاق تانک ارتقاءیافته M60 (سلیمان ۱۴۰۲) به یگان‌های رزمی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران دیروز با حضور سرلشکر موسوی فرمانده کل ارتش و امیر حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش در مرکز تولید، بهینه‌سازی و نوسازی شهید زرهرن نزاجا برگزار شد.

تانک M60 چه ویژگی‌هایی داشت

تانک M60Patton که تانک اصلی میدان نبرد است برای اولین‌بار در سال ۱۹۶۰ میلادی تولید و وارد ارتش آمریکا شد. این طبقه جدید از تانک‌ها تانک اصلی میدان نبرد (main battle tank به‌اختصار MBT) نامیده می‌شدند.

شاید پسوند Patton در نگاه اول نظر شما را به خود جلب کند. این تانک و تانک M48 به نام ژنرال جرج پاتون فرمانده سپاه سوم ایالات متحده در جنگ جهانی دوم و از هواداران کاربرد تانک در میدان نبرد، نامگذاری شده است. 

تانک M60 در فاصله سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۷ میلادی در آمریکا تولید می‌شد که پس از آن با تانک آبرامز در ارتش آمریکا جایگزین شد. 

وزن این تانک، ۴۶ تن(وزن با تسلیحات سنگین‌تر است)، طول آن، ۶٫۹۴ متر، عرض ۳٫۶۳ متر، ارتفاع ۳٫۲۱ متر و تعداد خدمه آن نیز ۴ نفر هستند. این تانک از یک توپ خان‌دار 105 میلی متری به همراه یک قبضه تیربار 12.7 به همراه یک قبضه تیربار 7.62 میلی متری بهره می برد.

تانک M60 یکی از موفق ترین طرح های زرهی بلوک غرب در سال‌های جنگ سرد محسوب می شد که نزدیک به 15 هزار دستگاه از آن تولید و به تعداد زیادی از متحدین آمریکا در جهان صادر شده است. 

از این تانک چهار نسخه با نام‌هایM60, M60a1,M60a2 و M60a3 طراحی و تولید شده بود که ایران نسخه M60a1 را از آمریکا خریداری کرده بود.

ورود M60 به ایران

ارتش ایران برای نخستین‌بار در فاصله سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۰ معادل با سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۴۸ موفق به دریافت ۴۶۰ عراده تانک M-60 شد. این تانک برای مدت‌ها بهترین تانک ارتش ایران بود حتی به گفته فرماندهان از تانک پر دردسر و دم دمی مزاج چیفتن بهتر بود. البته ایران تانک دیگری اما با ابعاد کوچک به نام M-48 پاتون را نیز خریداری کرده بود که تانک چالاک‌تری به شمار می‌رفت.

صمصام نخستین ارتقاء M60 در ایران

ایران در سال‌های اخیر یعنی هه ۹۰ توانسته بود با کار تحقیقاتی بر روی تانک‌های M-60 یک طرح نسبتا قابل قبول با نام صمصام را برای ارتقا این نوع از تانک‌ها اجرایی کنند. این طرح با وجود موثر بودن نسبت به نمونه‌های اولیه تانک که به ایران وارد شده بود یک محصول نوآورانه و تقریباً به روز باشد.

تجهیز به پایدارکننده توپ که در راستای عمودی و افقی عمل می‌کند از جمله تغییرات مهم در این تانک است. تجهیز به سیستم نوری پانوراما برای فرمانده تانک از ویژگی‌های بارز تانک "صمصام" است. 

این سیستم برای پوشش جهات افقی و عمودی به برجک نیاز ندارد. قدرت بزرگنمایی این سیستم 7 برابر تانک‌های M60 است. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های بهسازی این تانک، تجهیز آن به سامانه کنترل آتش EFCS-3 برای هدفگیری دقیق و مطمئن توپ است.

قرار بود تا به کمک چنین سامانه‌ای، کار هدف‌گیری بسیار سریع و فوق‌العاده دقیق‌تر در شب و روز صورت گرفته و احتمال اصابت گلوله توپ به هدف در اولین شلیک به میزان بسیار زیادی افزایش پیداکند.

سلیمان ۴۰۲ جدیدترین ارتقاء M60 در ایران

حالا نیروی زمینی ارتش پس از چند سال به یک ارتقاء کامل‌تر با نام سلیمان ۴۰۲ برای تانک‌های M60 دست زده که طبق گفته امیر حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش، این تانک در مقایسه با تانک‌های روز دنیا در حوزه حفاظت زرهی و قابلیت‌های زرهی برابری می‌کند.

جدیدترین ارتقاء نیروی زمینی ارتش بر روی تانک M۶۰ با نام پروژه «سلیمان ۴۰۲» در ۵ مولفه اصلی انجام گرفته است. مولفه‌هایی از قبیل بهینه سازی قدرت آتش، ظاهر تانک، بهینه سازی حفاظت زرهی بهینه‌سازی حفاظت داخلی تانک و به‌روزرسانی در بخش‌های الکترونیکی این تانک محسوب می‌شود.

در این تصویر دو نسل از تانک M۶۰ را مشاهده می‌کنید؛ سمت راست تانک ارتقاء نیافته و سمت چپ تانک ارتقا یافته با نام سلیمان ۴۰۲.

سامانه کنترل آتش، تیربار هم‌محور، تیربار فرماندهی و سکوی دو درجه آزادی حامل تیربار فرماندهی بخش‌هایی هستند که در حوزه بهینه‌سازی قدرت آتش ارتقاء یافتند.

برجک جدید فرماندهی و جعبه‌های ذخیره‌سازی نیز در بخش بیرونی تانک یا همان ظاهر تانک تحت ارتقا قرار گرفتند.

زره واکنشی، محافظ شنی، سامانه آشکارساز لیزری، سامانه اخلالگر مادون قرمز و نارنجک دودزا نیز جزو بهینه‌سازی‌ها در حفاظت زرهی تانک محسوب می‌شوند.

در بخش بهینه‌سازی حفاظت داخلی تانک نیز، نصب سامانه اعلام و اطفای حریق هوشمند، دوربین جلو، عقب و بغل نگر، سامانه مخابراتی و سامانه مقابله با جنگ‌های نوین در نسخه ارتقاء یافته تانک M60 نصب شده است.

همچنین؛ سیستم‌هایی مانند استارت، برق‌رسانی، داشبورد راننده، کاور لوله و سیستم گرمایش تانک نیز نسبت به نمونه‌های گذشته به روز رسانی جدیدی را دریافت کردند.

توانمندی M60 ارتقاء یافته برای شلیک در حال حرکت

امیر سرتیپ دوم غلامحسین سلیمانی معاون آماد و پشتیبانی نیروی زمینی ارتش که پیش از این فرمانده مرکز نوسازی و بهینه‌سازی شهید زرهرن نزاجا بود درباره یکی از ویژگی‌های این ارتقاء می‌گوید: فرمانده داخل برجک تانک با استفاده از نمایشگر نصب شده می‌تواند هدف را در روز و شب مورد اصابت قرار دهد. 

به گفته وی، البته پیش از این شلیک در شب معنایی نداشت و شلیک در روز نیز بدون اطمینان از برخورد موثر به اهداف انجام می‌گرفت.

مطابق اطلاعات منتشر شده قدرت شلیک توپ تانک ارتقا یافته ام ۶۰ که همان سلیمان ۴۰۲ نام گرفته افزایش یافته و برد آن از ۳ به ۷ کیلومتر رسیده است. این تانک می‌تواند در حین حرکت اهداف را به صورت نقطه‌ای با قفل لیزری هدف قرار دهد.

قرار است تا همه تانک‌های M۶۰ موجود در نیروی زمینی ارتش این ارتقاء را دریافت کرده و به روز رسانی شوند تا بتوانند ماندگاری بیشتری در میدان نبرد داشته باشند.

فارس