جلسات رای اعتماد چگونه می تواند تبدیل به فرصتی برای دولت جدید شود؟

نخستین نشست علنی نمایندگان مجلس برای بررسی و رأی اعتماد به 19 وزیر پیشنهادی رئیس‌جمهور به مجلس برگزار شد و 31 مردادماه حدس و گمان‌ها به پایان خواهد رسید و مشخص خواهد شد که نمایندگان مجلس به چه تعداد از وزرای پیشنهادی برای مسئولیت خطیری که در شرایط فعلی قرار است به آنها محول شود تا بر مدار آن دغدغه‌ها و مطالبات مردم برآورده شود، اعتماد خواهند کرد. با اینکه برخی شایعات حکایت از تغییر یک الی دو وزیر پیشنهادی به مجلس داشت؛ اما رئیس‌جمهور هیچ‌یک از وزرای پیشنهادی را پس نگرفت و تغییر نداد و امروز (شنبه 27 مردادماه) نیز برای دفاع از کابینه به پارلمان ملی رفت و رو در رو با مخالفان و موافقان کابینه صحبت کرد که سخنان او در مجلس بار دیگر موج همدلی و وفاق ملی را در کشور رقم زد.

سخنان امروز رئیس‌جمهور بر بازگشت به هویت بسیج به اعتقاد کارشناسان سیاسی نقطه عطفی در نگاه سیاست‌ورزی او محسوب می‌شود. به عبارتی او راه‌حل غلبه بر مشکلاتی که امروز از چند جبهه مردم و نظام را تهدید می‌کند، بسیج مسئولان به معنای بسیج اوایل انقلاب عنوان کرد که این عبارت معنای کامل و روشنی از کنار گذاشتن اختلاف‌نظرها برای غلبه بر مشکلات و اعتلای ایران در دوره ریاست‌جمهوری چهاردهم است.

اما مسأله‌ای که همچنان در نشست دفاع از کابینه دولت چهاردهم از سوی رئیس‌جمهور مجدد دیده شد، کمبود ایده و مسلط نشدن یک معنا درباره کابینه و دولت است که می تواند در بلندمدت اثربخش باشد.

 انتظار این بود که امروز معناسازی برای مخالفان و موافقان ایجاد شود.

سعید آجورلو، کارشناس مسائل سیاسی نیز در همین‌باره معتقد است: «موضوعی که می‌تواند برای آقای پزشکیان نگران‌کننده باشد، شکل نگرفتن ادبیات دفاع از کلیت کابینه حتی در بین موافقان است. هنوز آن معنایی که بتواند از ماهیت دولت جدید دفاع کند، شکل نگرفته است و این کاملا در نوع دفاع نمایندگان مجلس در جلسه صبح امروز (شنبه 27 مردادماه) مشهود بود. البته مخالفت‌ها هم تا حدود زیادی همین مشکل را داشت.»

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: «اگر در طول ماه‌های آینده این معنا شکل نگیرد به مخالفان کابینه فرصت کم‌نظیری برای روایت‌سازی داده شده است. این معنا در ارتباط با گفتمان، ایده، سامان سیاسی و چشم‌انداز پدید می‌آید و تبدیل به انرژی کابینه می‌شود. نطق بعدی رئیس‌جمهور در مجلس می‌تواند شروع معناسازی از کابینه باشد.»

البته تأکید چندین باره رئیس‌جمهور بر وحدت همه سلایق سیاسی مورد استقبال نمایندگان مجلس نیز قرار گرفت مخصوصا زمانی که رئیس‌جمهور گفت: «نیاز به وحدت داریم، عقده‌ها و گره‌ها را باید کنار بگذاریم و این راه را با کمک یکدیگر طی کنیم، این راه آسان نیست و وضعیت نیز مناسب نبوده، همه افراد را باید برای طی این مسیر جذب کنیم و این خواسته من است. همه افراد در کابینه با این باور آمده‌اند تا در مسیر حرکت کنیم، جمعی از افراد که با ما کار می‌کردند، این مجموعه را به شما معرفی کردند، در تمام مراحل مشورت‌های لازم را دریافت کرده‌ایم و بدون مشورت اینجا نیامده‌ایم.»

محور اصلی سخنان مخالفان در کلیت کابینه

نداشتن برنامه عملیاتی و اجرایی برای چالش‌های اقتصادی و انرژی کشور، سن بالای کابینه، عدم انتخاب وزیر اهل تسنن، ایجاد دولت اشتراکی با حضور سلایق مختلف و بی‌توجهی به جوانگرایی در دولت از عمده انتقادات مخالفان به کابینه مسعود پزشکیان بود.

روح‌الله ایزدخواه، نماینده مردم تهران که به‌عنوان مخالف کلیت کابینه سخن می‌گفت با انتقاد از اینکه بحث جوانگرایی همچنان در فضای مدیریتی کشور مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد، گفت: «امیدواریم در انتخاب معاونان این جوانگرایی رعایت شود.»

سخنان تند محمدقسیم عثمانی، نماینده بوکان از دیگر نمایندگان در مخالفت با کابینه حتی با واکنش شخص رئیس‌جمهور همراه بود. او کابینه دولت چهاردهم را ایجاد دولت اشتراکی دانست و با طعنه به رئیس‌جمهور گفت: «وفاق ملی با جمع اضداد حاصل نمی‌شود.»

حاجی‌دلیگانی، نماینده شاهین شهر نیز در مخالفت با کابینه در صحن مجلس گفت: «شما در خصوص مسأله جمعیت و زنان و خانواده مطالبی بیان داشتید؛ اما نگفتید که سیاست‌های شما در این خصوص چیست، همچنین در خصوص نرخ تورم که باید تک‌رقمی شود نیز اعلام نداشتید که چه اقداماتی انجام خواهید داد. همچنین در خصوص بحث مسکن نیز مشخص نکردید که چه راهکارهایی را ارائه خواهید داد تا مشکل مسکن در کشور حل شود، درحالی‌که بسیاری از مردم از مشکل مسکن رنج می‌برند، باید راهکارهای خود را در این خصوص شفاف به مردم ارائه دهید.»

محور اصلی سخنان موافقان در کلیت کابینه

ایجاد و شکل‌دهی دولت وفاق ملی، روحیه فساد و تبعیض‌ستیزی رئیس‌جمهور، عدم جهت‌گیری سیاسی در معرفی کابینه، انتخاب وزیر زن، تجربه‌گرایی توأم با جوانگرایی کابینه، تأکید بر اجرای برنامه هفتم توسعه، تأکید بر اجرای سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری از محورهای اصلی نمایندگان موافق کلیت کابینه پیشنهادی رئیس‌جمهور به مجلس بودند.»

سیدکریمی معصومی، نماینده فومن در موافقت با کابینه گفت: «درود بر شما که امروز وزرای کابینه شما بیانگر وعده‌های راستین شما است و نشان می‌دهد که حتی مغلوب خالص‌سازی تیم رقیب هم نشدید و این همان وفاق ملی است. با بررسی سوابق اجرایی و کارنامه علمی وزرای پیشنهادی مشخص می‌شود در یک فضای صمیمی و تخصصی مورد آمایش قرار گرفته و توانمندی هر کدام در حیطه وظایف وزارتی متناسب‌سازی شده است و یک تیم توانمند و کارآمد در تعامل با ارکان حاکمیت برای حل مشکلات مردم تعیین شده است. این همان چیزی بوده که مورد مطالبه ملت بزرگ ایران است.»

عالیه زمانی، نماینده مردم ساری نیز در همین خصوص گفت: «معرفی بانوی مدیر و متعهد و متخصص و باتجربه برای وزارت زیرساختی و تخصصی، اوج اعتماد و اعتقاد به توانمندی انسانی است به‌ویژه برای جامعه بزرگ زنان ایران‌زمین. تک‌تک عزیزانی که برای سکانداری وزارتخانه‌ها معرفی شده‌اند، مدیر، مدبر و صاحب دانش فنی و تخصصی و تجربه مدیریتی ذیربط با وزارتخانه خود هستند، هم بلدکار و هم اهل کار هستند. بلدکار یعنی دانش فنی و تخصصی داشتن و مهارت استفاده از این دانش همراه با مهارت به کارگیری از این علوم و فنون و اهل کار بودن یعنی اهلیت داشتن، تعهد حرفه‌ای به مردم، انقلاب، امامین انقلاب و شرافت، صداقت، انسانیت و پرتلاش برای تعالی جامعه.» روح‌الله عباسپور، نماینده مردم کرج نیز تأکید کرد: «بزرگترین حوادثی که در این کشور رخ داده اگر به موفقیت و پیروزی رسیده است، در گرو وحدت، انسجام و همدلی بوده است. کمااینکه بزرگ‌ترین حادثه تاریخی ما شکل‌گیری پیروزی انقلاب اسلامی با وفاق و همدلی و با محوریت حضرت امام خمینی (ره) بود و اگر در دفاع مقدس در مقابل استکبار جهانی به پیروزی رسیدیم، به برکت وفاق، همدلی و هم‌افزایی بود.»

وی تصریح کرد: «امروز بعد از گذشت بیش از 30 سال دولت آقای دکتر پزشکیان اولین دولتی است که جریانی و با جهت‌گیری سیاسی، اعضای کابینه را معرفی نکرد و به‌عنوان وفاق ملی از همه جریان‌های فکری استفاده کرده است.» جلسات رای اعتماد فرصت کم نظیری است که با تزریق ایده، سامان سیاسی دولت در ارتباط با گفتمان پزشکیان شکل بگیرد.

صبح نو