«صیاد الجواسیس»؛ جانشین هنیه شد
یحیی السنوار به‌دلیل شکل‌دهی به ساختار ضدجاسوسی و به‌کارگیری رویکرد ضداطلاعاتی تهاجمی درمواجهه با رژیم صهیونیستی چهره‌ای محبوب بود. او با به‌کارگیری همین تجارب و نبوغ توانست در ۷اکتبر ضربه‌ای به صهیونیست‌ها وارد نماید که هنوز از شوک آن خارج نشده‌اند.
نبش مقاومت اسلامی فلسطین شب گذشته با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که یحیی السنوار به‌عنوان جانشین شهید اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس شده است، این انتخاب درحالی انجام شد که تا ساعاتی قبل‌تر از آن برخی منابع مدعی انتخاب «محمد اسماعیل درویش»، عضو دفتر سیاسی این جنبش به‌عنوان رهبر حماس شدند که به‌سرعت تکذیب شد.
در روزهای اخیر منابع رسانه‌ای همچون بی‌بی‌سی عربی و العرب مدعی شده بودند که «خالد مشعل»، رئیس دفتر سیاسی و «خلیل الحیه»، نایب‌رئیس دفتر سیاسی حماس گزینه‌های اصلی برای جانشینی هنیه هستند؛ ولی به‌خلاف این گمانه‌زنی‌ها، یحیی السنوار که رئیس حماس در غزه است به‌عنوان رهبر جدید مقاومت اسلامی فلسطین انتخاب شد تا محاسبات دچار دگرگونی شود.
پرده اول: صیاد الجواسیس از کجا آمد؟
یحیی السنوار ملقب به ابوابراهیم در اردوگاه خان‌یونس متولد شد و همانند دیگر کودکان فلسطینی کودکی سختی را پشت‌سر گذاشته بود. وی از زمان دانشجویی در دانشگاه علوم اسلامی غزه در رشته زبان عربی وارد تشکیلات اسلام‌گرایان شد و بعد از تأسیس حماس در 1987 به این جنبش سیاسی و عقیدتی پیوست.
وی در عنفوان عضویت در حماس با راهنمایی شهید شیخ «احمد یاسین» و با همکاری همکلاسی‌هایش در دانشگاه گروهی با عنوان «مجد» را تشکیل داد که وظیفه‌اش مقابله با عناصر وابسته به رژیم بود، این گروه موفق شد تعدادی از جاسوس‌های رژیم صهیونیستی را که در ترور چهره‌های تأثیرگذار حماس نقش داشتند، شناسایی و آنها را حذف کند، همین اقدام باعث شد به السنوار لقب «صیاد الجواسیس» را بدهند.
صهیونیست‌ها در چهارچوب اتخاذ سیاست مشت آهنین علیه اعضای حماس در سالهای ابتدایی شکل‌گیری این جنبش، السنوار را دستگیر و با حکم 4 بار حبس ابد راهی زندان کردند؛ اما 23 سال بعد (در سال 2011) مجبور شدند او را آزاد کنند. میراث ماندگار و ابدی السنوار برای حماس سازمان مجد بود که وظیفه‌اش در ابتدا ضداطلاعاتی بود، ولی به‌مرور کل بخش امنیت داخلی حماس در غزه به این مجموعه واگذار شد و اکنون نیز این مجموعه در حماس وجود دارد.
اهمیت این مجموعه به‌حدی است که هنوز هم این سازمان مانع طرح‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی در غزه برای مستقر کردن عناصر وابسته است و بسیاری از دشمنان حماس از ترس تشکیلات مجد، جرئت نزدیکی به آمریکا و رژیم را ندارند؛ چراکه مجدی‌ها در امور اطلاعاتی و امنیتی با احدی از افراد خائن، مزدور و جاسوس در نوار غزه تعارف ندارند.
پرده دوم: یحیی السنوار در زندان چه می‌کرد؟
یحیی السنوار در زندان نیز نبوغ سیاسی و اطلاعاتی‌اش را به رخ صهیونیست‌ها کشیده بود و بعد از مدتی، با طراحی اقداماتی چون اعتصاب دسته‌جمعی، صدور بیانیه و دیگر فعالیت‌های مدنی داخل زندان صهیونیست‌ها را پای میز مذاکرات آورده بود، در همین زمینه «عصمت منصور» از زندانیان فلسطینی عضو سازمان جبهه دموکراتیک که مدتی با السنوار هم‌بند بود وی را فردی متدین ولی سرسخت توصیف کرد که مرجع زندانیان فلسطینی بود. اهمیت السنوار پس از موفقیت حماس در کنترل بر غزه دوچندان شد، ولی اوج این امر در زمانی بود که حماس «گیلعاد شالیت»، نظامی صهیونیست عضو یگان گیوعاتی را دستگیر کرد و به‌ازای آزادی وی خواستار آزادی یک‌هزار زندانی فلسطینی شد.
نام یحیی السنوار در صدر لیست مذکور قرار داشت و مقامات غزه حتی در بیرون زندان از ایده‌های السنوار استفاده می‌کردند و این امر به‌حدی افزایش یافت که یکی از مذاکره‌کنندگان صهیونیست برای دیدار با السنوار به زندان بئرالسبع در جنوب فلسطین اشغالی رفته بود، روزنامه الشرق الاوسط در همین زمینه گزارش داد که در آن برهه بعد از آنکه السنوار در حین مذاکرات آزادی شالیت به بیماری سرطان مبتلا شده بود، با توجه به نقش برجسته وی در مذاکرات آزادی شالیت، صهیونیست‌ها را وادار کرد تا برای تسریع روند اعزام وی به بیمارستان اقدام به ارسال بالگرد به زندان کنند تا جان السنوار را نجات دهند و خللی در روند مذاکرات آزادی اسیر اسرائیلی دربند مقاومت فلسطین در غزه وارد نشود.
پرده آخر: بازگشت یحیی السنوار به غزه چگونه گذشت؟
«ابوابراهیم» یک سال پس از آزادی در جریان عملیات تبادل اسرای فلسطینی با گیلعاد شالیت که خودش هم در زندان نقش مذاکره‌کننده را از راه دور ایفا می‌کرد، به عضویت دفتر سیاسی درآمد. وی در این سال‌ها بخش عمده‌ای از تلاش خودش را به بحث زندانیان اختصاص داد و در سال 2015 نیز مسئول مذاکره‌کننده در پرونده اسرا شد.
یکی از اسرای فلسطینی با بیان خاطرات خود از سالهای حضورش در زندان به‌همراه ابوابراهیم تعریف می‌کند که السنوار در زمان آزادی در سال 2011 به زندانیانی که برای بدرقه وی آمده بودند، قول داد مهمترین هدفش بعد از خروج، تلاش برای آزادی اسرا خواهد بود. السنوار در سال 2017 مسئول دفتر سیاسی حماس در غزه شد، اما شاهکار وی عملیات طوفان الاقصی بود که تبلور نبوغ و تجارب ضداطلاعاتی وی در سالهای متمادی بود و صهیونیست‌ها را به‌طوری شگفت‌زده کرد که هنوز از شوک این حمله خارج نشده‌اند.
السنوار با شجاعت تاریخی که از خود نشان داد در بهترین لحظه (اوج اختلافات داخلی در رژیم صهیونیستی بر سر پرونده کودتای قضایی نتانیاهو) دست به عملیاتی متهورانه زد که تمام معادلات را به‌هم زد و بسیاری تصمیم برای آزادی وی را بزرگترین خطای صهیونیست‌ها در سالهای اخیر عنوان کردند، با این حال به‌نظر می‌رسد که تصمیم برای ترور شهید هنیه که منجر به جانشینی السنوار در رأس هرم حماس شد اشتباه بزرگتری بود که نتانیاهو مرتکب آن شد و از امروز باید در انتظار تبعات سنگین نبرد با صیاد الجواسیس مقاومت فلسطین باشد./تسنیم