مجاهدان شنبه، کار رئیسجمهور منتخب را برای انتخاب کابینه سخت کردهاند؛
انتقاد پزشکیان از سهم خواهی برای کابینه
انتخاب مسئولان برای ما معضل شده است، چون شعار دادیم انتخاب برتر میکنیم؛ اما حالا به همه میگوییم کمک کنید، ولی همه آدمهای خودشان را معرفی میکنند؛ نمیدانم باید چه کار کنیم.
روزنامه صبح نو نوشت: «انتخاب مسئولان برای ما معضل شده است، چون شعار دادیم انتخاب برتر میکنیم؛ اما حالا به همه میگوییم کمک کنید، ولی همه آدمهای خودشان را معرفی میکنند؛ نمیدانم باید چه کار کنیم.» اینها را مسعود پزشکیان، رئیسجمهور منتخب پیش از ظهر سهشنبه (دوم مرداد 1403) در دیدار با فعالان ستادهای انتخاباتی خود گفت. اظهاراتی که به نوعی نشان میدهد پزشکیان متوجه سختی کار انتخاب کابینه و البته محقق نشدن آنچه برای انتخاب کابینه در ذهن داشت، شده است.
رئیسجمهور منتخب در دوران انتخابات بارها بر انتخاب کابینه براساس وفاق ملی و با حضور کارشناسان تأکید کرده و احتمالا هدف او از تشکیل شورای راهبری دولت و سپردن این شورا به ظریف این بوده که این راهبرد در پیش گرفته شود.
پزشکیان دوم مرداد هم البته بر موضوع تشکیل کابینه اشاره کرده و میگوید: «قدم اول انتخاب کابینه وفاق ملی است یعنی باید کاری کنیم که آن وفاقی که از آن دم میزدیم و شعاری که سرمی دادیم و می گفتیم مملکت با یک گروه، دسته و جناح اداره نمیشود، خودمان به آن پایبند باشیم.»
وی همچنین تأکید میکند: «در نتیجه باید بتوانیم کابینهای را شکل دهیم که خوبانی که از جناحهای مختلف معرفی میشوند و تجربه و علم دارند و کارشناس هستند و صادقاند انتخاب کنیم و کابینهای تشکیل دهیم که با هم به سمت سیاستهای کلی ابلاغی رهبر انقلاب حرکت کنیم.»
مسأله ظریف و شورای راهبری
علیرغم اظهارات رئیسجمهور منتخب اما بسیاری معتقدند که ظریف و تیمش برخلاف مسیری که منتخب مردم در نظر دارد، پیش رفتهاند.
نحوه گزینش اعضای شورای راهبری انتخاب کابینه دولت چهاردهم البته از همان ابتدا با چالشها و انتقادهای جدی مواجه بود و بسیاری با اشاره به عملکرد گذشته اعضای شورای راهبری به آنها نقدهایی جدی وارد کردند.
این انتقادات در حضور مسعود پزشکیان نیز مطرح شد. در همان روزی هم که مسعود پزشکیان، رئیسجمهور منتخب در صحن علنی مجلس حاضر شده بود، برخی نمایندگان به این مسأله انتقاد کردند و از پزشکیان خواستند تا در انتخاب کابینه دقت بیشتری صورت گیرد.
انتقادها با طرح حضور برخی در کابینه
نحوه انتخاب کابینه البته تنها مورد انتقاد نمایندگان مجلس و رقبای دولت نبوده و گاهی خود نزدیکان دولت جدید هم نسبت به معرفی برخی افراد برای حضور در کابینه واکنشهایی داشتهاند.
در همین راستا هم بود که مهرداد ترابیان از نزدیکان آذری جهرمی در اعتراض به خروجی کارگروه ارتباطات، از نامزدی پست وزارت ارتباطات انصراف داد.
آنگونه که اتفاقات رخ داده در خصوص تشکیل کابینه دولت جدید نشان میدهد به نظر میرسد آن چیزی که بیشتر موجب انتقادات شده، بحث سهمخواهی اصلاحطلبان است. برخی از فعالان سیاسی این روزها میگویند که اصلاحطلبان در انتخابات ریاستجمهوری از پزشکیان حمایت کردند و امروز با توجه به پیروزی پزشکیان، به دنبال بیشترین سهم از کابینه هستند. برخی اصلاحطلبان هم البته این سهم را حق خود میدانند.
پشت پای ظریف به دولت ائتلافی
ظریف هم در برنامه گفتوگوی ویژه خبری گفت که پزشکیان کاندیدای جبهه اصلاحات بوده و قصد تشکیل «دولت ائتلافی» را ندارد. این اظهارات هم به نوعی نشانگر این بود که اصلاحطلبان سهم بسزایی در دولت آینده دارند و همین موضوع هم شاید باعث شد اصلاحطلبان به دنبال سهم خود باشند.
سهمخواهی اصلاحطلبان از پزشکیان تا حدی بود که مورد انتقاد بهزاد نبوی از سران پیشکسوت اصلاحات هم قرار گرفت. نبوی در اعتراض به سهمخواهی عدهای از اصلاحطلبان از دولت چهاردهم، با انتشار متنی از آنها خواست تا دست از این کار بردارند. او تأکید کرده بود: «از همه اعضای کمیتهها عاجزانه استدعا دارم، بهخاطر ایران و بهخاطر دکتر پزشکیان بینوا، دست از سهمخواهی از این گوشت قربانی بردارند.»
این موضوع در گفتوگوی ویژه خبری که با حضور ظریف روی آنتن رفت هم مورد سوال مجری قرار گرفت و وی ضمن تأیید توئیت بهزاد نبوی گفت: «پیشنهاد میکنم رئیس و همه اعضای کمیتهها، از داشتن پست و مقام منع شوند تا بتوانند کمی هم به فکر ایران و آینده آن باشند. این نظر را تأیید میکنم، بزرگان و ریشسفیدان احزاب و سیاسیون سهمخواهی نکنند.»
آذری جهرمی البته از افرادی بود که به سهمخواهیهای اصلاحطلبان واکنش نشان داد. او در توئیتی نوشت: «در میانه نبرد پیرمردهای پرحاشیه سیاست برای اخذ سهم از دولت، امیدوارم رئیسجمهور منتخب توجه ویژهای به برنامهریزی برای خدمترسانی به این زوار عزیز داشته باشند.»
مسعود پزشکیان در جریان مناظرههای دور دوم انتخابات ریاستجمهوری بر «غیرحزبی بودن» تأکید کرد و گفت: «من حزبی نیستم. این را همه میدانند.»
درددل پزشکیان با اعضای ستادش
اگرچه رئیسجمهور منتخب پیش از پیروزی بر «غیرحزبی بودن» تأکید کرده بود، ولی وقتی اعضای شورای راهبری انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم مشخص شد بسیاری معتقد بودند این شورا کاملا حزبی و متشکل از یک جریان سیاسی است.
بااینحال اما مطالبه بسیاری از کارشناسان، دانشگاهیان و نمایندگان مجلس از رئیسجمهور منتخب این است بدون توجه به سهمخواهیها، کابینهای از دلسوزان انقلاب، متخصصان، دانشگاهیان و افراد بدون حاشیه و مسأله تشکیل دهد.
شخص رئیسجمهور منتخب نیز در شعارهای انتخاباتی خود بر این موضوع تأکید کرده بود که دولتی متشکل از کارشناسان، نخبگان و مدیران دلسوز تشکیل خواهد داد. انتظار او از شورای راهبری هم احتمالا معرفی چنین افرادی است، البته با انتقادی که پزشکیان در جمع اعضای ستادهای خود داشت به نظر میرسد چنین موضوعی محقق نشده است.