12 شاخص برای تشکیل کابینه کارآمد و انقلابی
رهبر معظم انقلاب اسلامی، صبح دیروز در دیدار رئیس و نمایندگان مجلس با تبیین ۸ نکته مهم: «ضرورت پاسخگویی مجلس»، «تعامل سازنده مجلس و دولت جدید»، «شنیده شدن صدای واحد از ارکان کشور در مسائل مهم»، «حاکمیت اخلاق در مباحثات مجلس و دیگر فعالیتهای نمایندگان»، «بایدها و نبایدهای قانونگذاری»، «نظارت بدون افراط و تفریط»، «فعالیت مؤثر هیأت نظارت بر عملکرد نمایندگان» و «حضور جدی مجلس در مسائل جهانی و سیاست خارجی»، ابراز امیدواری کردند با احساس مسئولیت مشترک رئیسجمهور منتخب و مجلس، کابینهای متشکل از افراد مؤمن، کارآمد، انقلابی، امیدوار به آینده، مشهور به پاکدستی و صداقت، دارای نگرش ملی و برخوردار از اعتقاد عمیق به جمهوری اسلامی تشکیل شود و مسائل کشور و مردم را به پیش ببرد.
حضرت آیتالله خامنهای در این دیدار که اولین دیدار مجلس دوازدهم با ایشان بود، جایگاه مجلس را بسیار مهم و حساس خواندند و افزودند: مجلس برخلاف تصور عمومی فقط پرسشگر نیست بلکه مانند هر نهاد تصمیمگیر و اقدامکننده باید در قبال وظایف و عملکرد خود در پیشگاه خداوند و در مقابل مردم پاسخگو باشد. ایشان افزودند: البته برای پاسخگویی مجلس در قبال مردم، سازکاری نداریم اما میتوان رضایت یا عدم رضایت مردم را در واکنش آنها به عملکرد مجلس مشاهده کرد. رهبر انقلاب در همین زمینه افزودند: در گذشته کارهای برخی مجالس مورد پسند مردم نبود و به همین علت از چشم مردم افتادند؛ بنابراین تکتک نمایندگان باید رفتار، نطقها، مواضع و عملکرد خود را با توجه به ضرورت پاسخگویی تنظیم کنند.
تعامل و همکاری و حتی گاهی اغماض و چشمپوشی
همگرایی و تعامل سازنده میان قوا، دومین نکتهای بود که رهبر انقلاب به تبیین آن پرداختند.
ایشان گفتند: ارکان مختلف نظام باید یک مجموعه واحد را شکل دهند که تحقق این هدف، نیازمند تعامل و همکاری و حتی گاهی اغماض و چشمپوشی است.
حضرت آیتالله خامنهای انسجام مجموعه ارکان نظام را نیاز کشور و نظام و مردم دانستند و با اشاره به حضور رئیسجمهور منتخب به عنوان نماینده مجلس دوازدهم در این دیدار، افزودند: همچنانکه همیشه مجلس را به تعامل سازنده با دولتها فراخواندهام، به دولتها نیز همکاری با مجالس را سفارش و تأکید کردهام.
ضرورت شنیدهشدن صدای واحد در مسائل مهم
رهبر انقلاب، موفقیت آقای پزشکیان در مسائل اقتصادی، فرهنگی، بینالمللی و دیگر عرصهها را موفقیت همه خواندند و گفتند: باید همه به رئیسجمهور منتخب در ادای وظایف کمک کنیم و از بُن دندان باور کنیم که موفقیت ایشان، پیروزی همه ماست.
ایشان با اشاره به ضرورت شنیدهشدن صدای واحد در مسائل مهم از همه ارکان کشور، افزودند: برخی در دنیا گوش تیز کردهاند تا نشانههای اختلاف را در حرفهای مسئولان پیدا کنند؛ ارکان نظام با صدای واحد آنها را مأیوس کنند.
حاکمیت اخلاق در مباحثات مجلس
حضرت آیتالله خامنهای همچنین حاکمیت اخلاق در مباحثات مجلس را کاملاً ضروری برشمردند و گفتند: مجلس باید مرکز انتشار امواج مثبت و صدور آرامش و طمأنینه در افکار عمومی باشد و با خودداری از تکرار حرکات بعضی نمایندگان در برخی دورههای قبل از جمله سیاهنمایی و منفیبافی، اذهان مردم را متشنج نکند.
ایشان افزودند: رفتار و گفتار نمایندگان در غیر مجلس و فضای مجازی هم باید حافظ امنیت روانی مردم، وحدتبخش، آرامشآفرین و دلگرمکننده ملت باشد.
هوشیاری مسئولان و سیاسیون کشور
رهبر انقلاب با بیان نکتهای مهم در باب هوشیاری مسئولان و سیاسیون کشور افزودند: اطلاع داریم که «لشکر سایبری دشمن مشترک همه ایرانیان» در پوشش دروغین رقبا و جناحهای سیاسی کشور آنها و یا اشخاص مورد اعتماد دینی و سیاسی، جناحها را مورد اهانت قرار میدهد تا طرف مقابل را عصبانی و برافروخته و وادار به جواب کند؛ بنابراین نباید هرچه را در فضای مجازی میبینید، کار رقبای سیاسی خود بپندارید.
بایدها و نبایدهای قانونگذاری
بایدها و نبایدهای قانونگذاری، چهارمین نکته رهبری خطاب به نمایندگان مجلس بود. ایشان قانونگذاری را وظیفه اصلی مجلس، ریلگذاری و تهیه نقشهراه برای حرکت همه قوا و دستگاهها خواندند و افزودند: هدف قانونگذاری باید پیشرفت کشور و خدمت به مردم باشد. حضرت آیتالله خامنهای با تأکید بر استفاده هرچه بیشتر از کارشناسان، صراحت و تأویلناپذیر بودن قانون را برای جلوگیری از سوءاستفاده قانوندانان قانونشکن، ضروری دانستند و گفتند: قانون باید با توجه به ظرفیتها و امکانات کشور تصویب شود و قابلیت اجرا داشته باشد. منطبق بودن قوانین با اسناد بالادستی و خودداری از ایجاد تراکم قوانین، دو نکته دیگری بود که رهبر انقلاب در باب قانونگذاری بیان کردند.
در ارائه طرح به حد قناعت اکتفا شود
رهبر انقلاب همچنین افراط در ارائه طرح برای قانونگذاری را مشکلساز خواندند و گفتند: قانون اساسی دست مجلس را برای ارائه طرح باز گذاشته اما در این کار طرح باید به حد قناعت اکتفا شود تا باعث تراکم قانون و قرار گرفتن طرحهای زیاد در صف رسیدگی نگردد.
ایشان در تذکری در خصوص موارد اضطراری نیازمند قانون گفتند: گاهی دولتها برای یک کار فوری در زمینه ارتباطات بینالمللی یا مسائل اقتصادی و سازندگی احتیاج به قانون دارند که در اینگونه موارد غالباً راه آسان را در پیش میگیرند و به دنبال کسب مجوز از رهبری هستند که البته جز در موارد اضطراری مجوز داده نمیشود، اما بهتر است در موارد اضطراری نیز مجلس در قانونگذاری تسریع کند. حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به ابلاغ سیاستهای کلی قانونگذاری در سالهای قبل، اجرای آن را نیازمند وضع قانون خواندند و افزودند: مجلس هنوز در این زمینه قانونگذاری نکرده و این کار باید زودتر انجام شود.
شیوه نظارت مجلس بر قوه مجریه
نکته بعدی سخنان رهبر انقلاب، درباره نظارت مجلس بر قوه مجریه با استفاده از ابزارهایی همچون سؤال، تذکر و تحقیق و تفحص بود. ایشان در این زمینه دو تذکر خطاب به نمایندگان بیان کردند: اول، هدف از نظارت ارتقای کارآمدی دولت است؛ بنابراین مطلقاً نباید مسائل سیاسی، شخصی و جناحی باعث استفاده از ابزارهای نظارتی شود، و دوم: پرهیز از افراط و تفریط و رعایت انصاف در نظارت. حضرت آیتالله خامنهای در توصیه ششم به نمایندگان مجلس دوازدهم گفتند: گاهی با رفتار غلط یک نماینده، همه ۲۹۰ نماینده زیر سؤال میروند و کل مجلس از چشم مردم میافتد که فلسفه تشکیل هیأت نظارت بر عملکرد نمایندگان، پیشگیری این موارد و در صورت رخداد، علاج آنهاست اما آن انتظاری که از این هیأت بود، محقق نشده است.
ظرفیت مهم مجلس در زمینه مسائل بینالمللی و سیاست خارجی
ایشان در توصیه هفتم، با اشاره به ظرفیت مهم مجلس در زمینه مسائل بینالمللی و سیاست خارجی، گفتند: مجلس وزنهای سنگین است که دولتهای دنیا در تعاملات خود از آن استفاده میکنند. مثلاً در میز مذاکره، مخالفت مجلس و یا قوانین مصوب را پوشش دفاع و یا توجیه موضع خود قرار میدهند. رهبر انقلاب با اشاره به اینکه مجلس میتواند در مسائل خارجی دست دولت را پرُ کند، افزودند: از جمله اقدامات خوب و اثرگذار مجلس در زمینه سیاست خارجی قانون اقدام راهبردی مجلس یازدهم است؛ البته بعضیها به این قانون اعتراض و عیبجویی کردند که مطلقاً وارد نیست و تصویب آن قانون، کار بسیار درستی بود.
نقشآفرینی نمایندگان در تحولات جهانی
ایشان انواع نقشآفرینی نمایندگان در تحولات جهانی و دیپلماسی همچون سفرها و ملاقاتهای رئیس و نمایندگان مجلس از جمله حضور مفید رئیس مجلس در اجلاس اخیر بریکس را تأثیرگذار دانستند و گفتند: گاهی حتی یک بیانیه یا نطق نمایندگان در مسائل سیاست خارجی مهم و مؤثر است.
حضرت آیتالله خامنهای، بهرهبرداری دولتها از پشتوانه مجالس را امری رایج در دنیا خواندند و افزودند: یک نمونه قانون جامع تحریم امریکاییها علیه جمهوری اسلامی معروف به «سیسادا» است که آن را مجلس امریکا تصویب کرد و رئیسجمهور دموکرات آن زمان که آدم دورو، بددِل و البته زرنگتر از مسئولان ما بود، آن را امضا کرد آن هم در حالی که ادعای همکاری و همراهی با ایران را داشت و میتوانست امضا نکند.
چگونگی خنثیسازی تحریم ها
ایشان با اشاره به تکرار موضوع تحریم در ایام انتخابات از زبان نامزدها و نمایندگان آنها و در بین مردم، مجلس را در این زمینه دارای امکان فعالیت و نقشآفرینی دانستند و گفتند: ما میتوانیم تحریمها را با ابزارهای شرافتمندانه برطرف و بالاتر از آن، خنثی کنیم همچنانکه بارها گفتهایم برداشتن تحریمها دست ما نیست و باید برای رفع آنها تدبیر اندیشید اما خنثیسازی تحریم دست ماست و راههای خوبی هم برای آن وجود دارد که مسئولین دولتی برخی از آن راهها را رفتند و آثار خوبی هم داشت که در این زمینه مجلس هم میتواند نقشآفرینی کند.
رأی اعتماد به کابینه
نکته هشتم و پایانی رهبر انقلاب در خصوص کار فوری و پیش روی مجلس یعنی رأی اعتماد به کابینه آقای پزشکیان بود.
ایشان تعیین هر چه زودتر کابینه بعد از انجام امور لازم را مفید و ضروری خواندند و گفتند: در این زمینه هم نمایندگان مجلس و هم رئیسجمهور منتخب و محترم، مسئولیتهای سنگینی دارند.
معیارهای وزیران
حضرت آیتالله خامنهای در خصوص ویژگیها و معیارهای ضروری برای افرادی که وزیر و میداندار اقتصاد، فرهنگ، سازندگی و تولید خواهند شد، گفتند: کسی را باید میداندار کرد که امین، صادق، متدین و از بن دندان معتقد به جمهوری اسلامی باشد. رهبر انقلاب اسلامی افزودند: ایمان یک شاخص مهم است، امید به آینده و نگاه مثبت به افق، شاخص مهم دیگر است و به کسانی که نگاهشان به افق تاریک است و معتقدند نمیشود کاری کرد، نمیتوان مسئولیتهای مهم و کلیدی داد. ایشان، تشرّع، اشتهار به صداقت و پاکدستی، نداشتن سابقه سوء، برخورداری از نگرش ملی و غرق نشدن در مسائل سیاسی و جناحی و کارآمدی را از معیارهای ضروری دیگر برای اعضای کابینه دولت چهاردهم خواندند و گفتند: هم رئیسجمهور منتخب و هم مجلس باید این معیارها را رعایت کنند چرا که یک مسئولیت مشترک در انتخاب مسئولان کشور دارند. حضرت آیتالله خامنهای ابراز امیدواری کردند که با رعایت این معیارها و ایفای مسئولیت مشترک رئیسجمهور و مجلس، یک هیأت وزیران خوب، کارآمد، متدین و انقلابی انتخاب شود که بتواند مسائل کشور را پیش ببرد.
غزه؛ همچنان مسأله اول دنیای اسلام
ایشان در بخش پایانی سخنانشان مسأله غزه را همچنان مسأله اول دنیای اسلام دانستند و افزودند: با گذشت ماهها از آغاز جنایت رژیم غاصب خبیث، شور اولیه در محکومیت و مقابله با این جنایات در برخی افراد کم شده اما اهمیت مسأله غزه حتی بیشتر از روزهای اول است. رهبر معظم انقلاب با اشاره به قدرت روز افزون مقاومت افزودند: یک دستگاه بزرگ سیاسی، اقتصادی، نظامی به اسم امریکا همراه رژیم غاصب صهیونیست با یک گروه کوچک به نام مقاومت میجنگند و از آنجایی که این دو خبیث موفق نشدهاند حماس و مقاومت را از پای در بیاورند بمبهای خود را در بیمارستانها، مدارس و بر سر کودکان ، زنان و مردم مظلوم میریزند. ایشان با اشاره به اینکه امروز مردم دنیا شاهد نهایت جنایت و سبعیت رژیم غاصب هستند و درباره آن قضاوت میکنند خطاب به نمایندگان مجلس افزودند: درباره غزه آرام نگیرید و ساکت نباشید. امروز مصداق مهم فعالیت مجلس در مسائل خارجی و دیپلماسی، مسأله غزه است.
تأکید قالیباف بر قانون برنامه هفتم
پیش از بیانات رهبر انقلاب، رئیس مجلس شورای اسلامی، تکمیل اقدام مجلس قبلی در ریلگذاری و نظارت بر حسن اجرای قوانین اقتصادی و راهبردی را از مهمترین دستورکارهای مجلس دوازدهم برشمرد و با بیان اینکه مجلس جدید خود را یار دولت منتخب در پیگیری حل مشکلات مردم میداند، گفت: نقطه اتکا و محور مشترک مجلس دوازدهم و دولت چهاردهم، تأکید بر اجرای سیاستهای کلی نظام بویژه قانون برنامه هفتم توسعه است. محمدباقر قالیباف توجه به مسائل اقشار آسیبپذیر و کمبرخوردار و همچنین مطالبات قشر متوسط جامعه را از دیگر اولویتهای مجلس جدید خواند و افزود: نمایندگان با پرهیز از افتادن در دام حواشی و دوگانههای جعلی، تلاش خود را بر پیگیری مطالبات «مردم، نخبگان و دلسوزان انقلاب اسلامی» متمرکز خواهند کرد. پرهیز از جناحگرایی و کمک همدلانه به دولت جدید، توجه به مطالبات همه رأیدهندگان، تقویت ارتباط ساختاری نمایندگان با حوزههای انتخابیه و استفاده از شیوههای جدید نظارتی برای برطرف کردن ضعفها، دیگر نکات سخنان رئیس مجلس شورای اسلامی در دیدار نمایندگان مردم با حضرت آیتالله خامنهای بود.
روزنامه ایران