اژه ای: نظارت بر زندان‌ها و زندانیان نباید کمرنگ شود
رییس قوه قضائیه، بر مقوله نظارت بر زندان‌ها و زندانیان که طی سال‌های گذشته به خوبی صورت گرفت و نباید کمرنگ شود، تاکید کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای، روز دوشنبه ۱۸ تیر طی سخنانی در نشست شورای‌عالی قوه قضائیه، ضمن تسلیت و تعزیت فرا رسیدن ماه محرم، ماه حزن آل‌الله و ماه شهادت سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین و یاران باوفایش، به تبیین و تشریح فلسفه و اهداف قیام عاشورا پرداخت.
رئیس قوه قضائیه در ادامه، با اشاره به برگزاری مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم و مشخص شدن رئیس‌جمهور منتخب با آرای ملت، گفت: لازم می‌دانم مجدداً از مردم گرانقدر ایران اسلامی که با شور و شعف و احساس مسئولیت بیشتر در مرحله دوم انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم شرکت کردند و به ندای رهبری معظم انقلاب پاسخ گفتند تقدیر و تشکر کنم و از همه دست‌اندرکاران اجرایی، نظارتی، قضائی، امنیتی، نظامی و انتظامی که بعد از حادثه‌ی جانکاه شهادت رئیس‌جمهور محبوب، بلافاصله مقدمات برگزاری انتخابات را در موعد مقرر و بدون تأخیر فراهم آوردند و نتیجتاً انتخاباتی آرام و امن و سالم را برگزار کردند، قدردانی به عمل آورم.
وی بیان داشت: همچنین باید از مقامات و مسئولان ذیصلاح قضائی اعم از دادستان کل، دادستان‌های سراسر کشور، معاون پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه و نمایندگان دستگاه قضائی در کمیسیون بررسی تبلیغات انتخاباتی که به صورت شبانه‌روزی به انجام وظایف و مسئولیت‌های خود در جهت برگزاری سالم انتخابات مشغول بودند، تقدیر کنم.
رئیس دستگاه قضا با تبیین و تشریح ویژگی‌ها و خصیصه‌های بعضاً بی‌نظیرِ مرحله دوم انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم که در روز جمعه گذشته (۱۵ تیر) برگزار شد، تصریح کرد: تجربه در ایران و جهان نشان داده است که مردم برای شرکت در مرحله دوم انتخابات، میل و اشتیاق کمتری دارند اما در انتخابات اخیر شاهد بودیم که میزان مشارکت مردم در مرحله دوم نسبت به مرحله نخست افزایش داشت و حتی از تعداد آرای باطله نیز کاسته شده بود که این امر به وضوح بیانگر هوشمندی و هوشیاری مردم ماست.
رئیس عدلیه بیان داشت: مشارکت هوشمندانه مردم در انتخابات ریاست جمهوری و برگزاری این انتخابات در نهایت آرامش و امنیت، تیر سنگینی را بر سینه دشمنان و بدخواهان نظام و ملت ایران فرود آورد و آنان را که برای ضربه زدن به کشور ما امیدوار شده بودند، به وادی یأس و سرخوردگی کشاند و بعضاً میان آن بدخواهان، شکاف و گسست ایجاد شد.
قاضی‌القضات با اشاره به مشخص شدن رئیس‌جمهور منتخب با آرای ملت، اظهار کرد: اکنون فصل همدلی و وفاق بیشتر است؛ حالا وظیفه و مسئولیت خطیر و سنگینی بر دوش همه ما به ویژه رئیس‌جمهور منتخب است و همه ما وظیفه داریم او را در شئون مختلف یاری رسانیم؛ همانطور که خودِ رئیس‌جمهور منتخب مکرراً گفته‌اند، در جهت اجرای سیاست‌های کلی نظام (ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری) و برنامه هفتم و تحقق انتظارات بحق مردم و گسترش عدالت اجتماعی و رسیدگی به محرومان و طبقات کمتر برخوردار و تعالی کشور و نظام و پیشرفت و آبادانی کشور و رفاه مردم، رئیس‌جمهور مسئولیت خطیری برعهده دارد و حتماً در این جهت کمر همت می‌بندند و ما نیز موظف به مساعدت و کمک به او هستیم.
محسنی اژه‌ای در ادامه نشست امروز، به ارائه توصیه‌ها و تذکراتی خطاب به مقامات و مسئولان قضائی پرداخت و گفت: مقامات و مسئولان قضائی مستمراً نظارت بر زیرمجموعه خود را در دستور کار داشته باشند و توجه کنند که آثار و فواید زیادی بر این نظارت مستمر مترتب است؛ مقامات و مسئولان قضائی عنایت داشته باشند که اگر کار و وظیفه‌ای از ناحیه ما و مجموعه ما بر زمین بماند و یا دیر و یا بَد انجام شود، مَظلمه آن، دامن همه را و بیشتر از همه، مدیران را خواهد گرفت.
رئیس قوه قضائیه در همین راستا تاکید کرد: مقوله نظارت بر زندان‌ها و زندانیان طی سال‌های گذشته به خوبی صورت گرفت و باید استمرار یابد و نباید کمرنگ شود و باید همواره در زمره اولویت‌های مقامات سازمان زندان‌ها و مقامات ذیصلاح در دادستانی باشد؛ بعضاً گزارش‌هایی ناظر بر نحوه بازرسی‌ها از زندانیان ورودی به زندان، به ما واصل می‌شود؛ تاکید ما آن است که در بازرسی از زندانیان هنگام داخل شدن به زندان، جهت جلوگیری از ورود اشیای ممنوعه به داخل زندان، باید قواعد شرعی و قانونی به صورت کامل رعایت شود و حرمت افراد پاس داشته شود. ممکن است در میان صدها زندانی وارده به زندان، یک فرد متخلف وجود داشته باشد که بخواهد شیء ممنوعه‌ای را وارد زندان کند، به هیچ وجه نباید برای سَد کردن راه آن فردِ متخلف، حرمت سایر زندانیان رعایت نشود؛ حرمت کلیه زندانیان باید به صورت کامل حفظ شود و اگر در موعد بازرسی‌ها از زندانیان خدای‌ناکرده حرمت زندانی‌ای هتک شود، آثاری به دنبال خواهد داشت که شاید قابل دفاع و جبران نباشد.
رئیس دستگاه قضا در ادامه ضمن قدردانی از مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه به سبب انجام وظایف نظارتی خود با رویکرد صیانت‌محوری، گفت: مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه در راستای وظایف و مسئولیت‌های نظارتی خود با رویکرد صیانت‌محوری، تلاش‌های بی وقفه‌ای را انجام می‌دهد که باید بدین سبب از رئیس این مرکز و کلیه مسئولان و کارکنان آن قدردانی به عمل آورد؛ اینکه مرکز حفاظت و اطلاعات ما، با رویکرد صیانتی و نه با رویکرد مچ‌گیری، بر همکاران قضائی نظارت مستمر می‌کند قابل تقدیر و سپاس است؛ البته در اثنای اقدامات نظارتی مرکز حفاظت و اطلاعات، ناگزیر نیاز به دستگیری و حتی مجازات فردِ متخلف و یا مجرم نیز می‌شود که این هم جزئی از کارِ نظارتِ صیانت محورانه آنها است تا از ورود نااهلان به قوه قضائیه و مخدوش شدن وجه و اعتبار دستگاه قضائی نزد مردم جلوگیری به عمل آورند.
رئیس عدلیه در ادامه با قدردانی از اقدامات مرکز رسانه قوه قضائیه گفت: تمامی بخش‌ها و مراکز قضائی باید همکاری‌های خود را با مرکز رسانه قوه قضائیه گسترش دهند و اطلاعات مورد نیاز این مرکز را در اسرع وقت آماده و تدوین کنند تا مسئولان و دست‌اندرکاران مرکز رسانه بتوانند در قبال مطالب خلاف‌واقع و کذب و شبهاتی که از سوی افراد مغرض و یا غافل مطرح می‌شود، در سریع‌ترین زمان ممکن و با دقت کافی، پاسخ دهند.
قاضی‌القضات در ادامه نشست امروز، همه مقامات و مسئولان ذی صلاح قضائی را به صدور آرای مُتقن توصیه کرد و گفت: مقامات ذیصلاح قضائی در صدور قرارهای بازداشت موقت، دقت کافی را به خرج دهند و چنانچه صدور چنین قراری، ضرورت ندارد، از صدور آن اجتناب ورزند؛ همچنین چنانچه صدور قرار بازداشت در مرحله نخست، ضرورت دارد، اما فی‌المثل پس از یک الی دو روز، این ضرورت رفع می‌گردد، مقامات ذیصلاح قضائی سریعاً نسبت به آزادی فردِ بازداشت‌شده اقدام کنند؛ در این عرصه چنانچه حق کسی ضایع شود و یا آبروی کسی ریخته شود، بعضاً قابل تدارک نیست و نمی‌توانیم پاسخگو باشیم.
محسنی اژه‌ای تاکید کرد: مقامات و مسئولان ذی صلاح قضائی نسبت به مُتقن بودن آرا و احکام و قرارهای صادره از ناحیه زیرمجموعه خود، نظارت مستمر و مداوم داشته باشند؛ هم به لحاظ محتوایی و هم به لحاظ شکلی، آرای صادره از ناحیه قضات باید بهتر شود و ارتقا یابد.
توصیه دیگر رئیس قوه قضائیه خطاب به مقامات و مسئولان ذی صلاح قضائی، «رسیدگی به موقع» و «کوتاه کردن فرآیند رسیدگی‌ها» بود.
وی در همین راستا تاکید کرد: باید در مراجع قضائی به هر مقدار که می‌شود، فرآیند رسیدگی‌ها را کوتاه کرد؛ درست است که حجم کار و ورودی پرونده‌ها در مراجع قضائی زیاد است اما می‌توان به گونه‌ای مدیریت و تمهید مقدمات کرد که از میزان رفت‌وآمد پرونده‌ها به شعب و مراکز مختلف قضائی جلوگیری به عمل آید و از این طریق فرآیند رسیدگی‌ها کوتاه‌تر شود.
رئیس دستگاه قضا افزود: بعضاً یک پرونده مدت‌ها در یک شعبه می‌ماند و پس از آن، تازه قاضی مربوطه، قرارِ عدم صلاحیت در قبال آن صادر می‌کند! و یا بعضاً در فرآیند رسیدگی به یک پرونده قضائی استعلام‌هایی صورت می‌گیرد که یا بِلاوجه هستند و تأثیری در روند رسیدگی به پرونده ندارند و یا نسبت به تأخیر در پاسخ استعلام، اقدامی از سوی مرجع استعلام‌کننده صورت نمی‌گیرد! وقتی مرجع قضائی از مرجعی دیگر در راستای روند رسیدگی به یک پرونده، استعلام می‌کند و پاسخ آن استعلام در پیشبرد رسیدگی به پرونده مَدخلیت دارد، مرجع قضاییِ استعلام‌کننده باید مستمراً پیگیر جوابِ استعلام شود و چنانچه تأخیری در این امر وجود دارد، از طُرق مختلف پیگیری کند؛ این امر می‌تواند به مقدار زیادی فرآیند رسیدگی به پرونده‌ها را کوتاه کند.
رئیس عدلیه ادامه داد: در نمونه‌های دیگری، ممکن است مراجع نظارتی در داخل قوه قضائیه و یا دیوان عالی کشور و یا معاونت قضائی قوه قضائیه، پرونده‌ای را از یک شعبه قضائی طلب کنند؛ در اینگونه موارد نیز چنانچه بدون ارائه و انتقالِ پرونده، پاسخِ آن مرجعِ درخواست‌کننده‌ی پرونده، حاصل می‌شود، از انتقال پرونده جلوگیری شود؛ لکن چنانچه ارائه و انتقالِ پرونده به آن مرجع نظارتی قوه قضائیه ضرورت دارد، شعبه قضائی باید بلافاصله پرونده را ارسال کند و مرجع ناظر نیز باید بلافاصله پس از رفع نیاز، پرونده را مسترد گرداند؛ باید دقت و توجه کرد، بعضاً عدم اهتمام به همین موارد است که سبب اطاله رسیدگی‌ها می‌شود.
مهر