فاسدترین سران دنیا به گزارش ویکی لیکس
پايگاه اينترنتي «ویکیلیکس» براي نخستین بار اطلاعاتی را بر اساس گزارش دیپلماتهای آمریکائی درباره رهبران ترکمنستان و تاجیکستان منتشر كرد که طي آن، سران آسیای میانه «رشوهخوار و فاسد» توصیف میشوند.
ایلنا: «جولین آسانگ»، بنیانگذار ویکیلیکس گفته است كه مدارک زیادی علیه رهبران آسیای میانه و اعضای خانواده آنها در دست دارد که روسای جمهوري این کشورها را در جايگاه متهمان قرار خواهد داد. «قربانقلی بردیمحمداف»، رئیسجمهوري ترکمنستان، در کانون افشاگری ویکیلیکس قرار دارد. وی شاید تنها رهبر جهان باشد که ویکیلیکس پرده از زندگی کاملا خصوصی وي برداشته است. پايگاه اينترنتي روسی زبان «سنترال آیژیا رو» این اطلاعات را جنجالی توصیف کرده است. هفته نامه «اشپیگل» که برخی اطلاعات محرمانه ویکیلیکس را منتشر میکند، نیز خبر میدهد كه بردیمحمداف رشوهای به مبلغ ۶۰ میلیون یورو به شکل ناو تفریحی به نام «غالقینیش» (به معنای رستاخیز)، از شرکت «ایترای» روسیه دریافت کرده است تا با انعقاد قراردادهای سودآور با اين شركت موافقت كند. اشپیگل نوشت كه بردیمحمداف دراین کشتی نشست کابینهاش را برگزار میکند و ملوانان آن نیز سوئدی هستند. اشپیگل با استناد به گزارش دیپلماتهای آمریکائی فاش کرده است: «بردیمحمداف به هدیه روسها قانع نبوده و ناو بزرگتری شبیه ناو تفریحی آبرامویچ، میلیاردر روسی درخواست کرده است اما روسها به دلیل غیرممکن بودن انتقال چنین ناو تفریحی به دریای خزر از آن سرباز زدند.» «نورمحمد حاناموف»، یکی از وزاری سابق ترکمنستان در اينباره گفت كه در تاريخ ۱۶ ماه اكتبر شركت روسی «ايترا» خط لوله گاز «قاراقوم- يیلانلی» را راهاندازی كرد. حاناموف اطلاعات مربوط به رشوهخواری ریاستجمهوری ترکمنستان را تائید كرده و گفت: «شرکتهای روسی در زمان رئیسجمهوري سابق ترکمنستان هم رشوه پرداخت میکردند و این سیستم فاسد همچنان پابرجا ماند.» بنا بر اين گزارش، شرکت ساختمانی «بوئیک» در فرانسه نیز تابه حال۵۰ قرارداد به مبلغ دو میلیارد یورو با ترکمنستان امضا کرده است. منابع خبری آسیای میانه تائید کردهاند كه با روی کارآمدن بردیمحمداف در ترکمنستان بهرغم بحران مالی جهاني شرکت فرانسوی بوئیک قراردادهای کلانی را با ترکمنستان بسته است. شرکت بوئیک با صدور بیانیهای ادعای ویکیلیکس را رد کرد. در عين حال مدافعان حقوق بشر یادآور میشوند كه فرانسه تا كنون از ترکمنستان به دلیل فعالیتهای اقتصادیاش انتقادی نکرده است. افشاگری ویکی لیکس دامن مقامهای عالیرتبه تاجیکستان را نیز گرفته است. روزنامه «گاردین» با استناد به اسناد ویکیلیکس از مذاكره محرمانه «همراه خان ظريفی»، وزير خارجه تاجيكستان و سفير سابق اين كشور در واشنگتن نيز پرده برداشته است. در اسناد مربوط به اين موضوع گفته میشود كه آمريكا در سال ۲۰۰۶ ميلادي برای بركناری «امامعلی رحمان»، رئيسجمهوري تاجيكستان با سفير وقت و وزیر خارجه کنونی اين كشور طرحی را ریخته است. ظريفی به آمريكا قول داده است كه «خواستههای واشنگتن در مورد بركناری رئيسجمهوري روسگرای تاجيكستان را عملی کند.» بنا بر اين گزارش، ظریفی بعدا قبول کرده است كه جانشین رحمان باشد و به عنوان وزیر خارجه تاجیکستان به کار خود ادامه دهد. گاردین از سردی روابط تاجیکستان با روسیه و اعمال نفوذ روسیه در این کشور و همچنین اختلاف رحمان با «اسلام کریماف»، رئيسجمهوري ازبکستان هم پرده برداشته است. این روزنامه مینویسد كه دليل وخیمتر شدن روابط ازبکستان و تاجیکستان، اختلاف رحمان با کریماف است. گاردین همچنین افشا میکند كه رئیسجمهوري تاجیکستان و خانواده وي کنترل اقتصاد کشور را در دست دارند. تاجیکستان مدارک ويكیليكس را رد کرده و آن را ساختگی و تحريکآميز خوانده است. «دولت نظریيف»، سخنگوی وزارت خارجه تاجیکستان گفته است كه چاپ چنین مطالبی تاثیری بر روابط این کشور با دیگر کشورها نخواهد داشت اما تحلیلگران تاجیک تاكيد میکنند كه انتشار اسناد ویکیلیکس در روابط تاجیکستان با آمریکا و روسیه بیتاثیر نخواهد ماند. ویکیلیکس تا كنون بخش کوچکی از گزارشهای دیپلماتهای آمریکا در آسیای میانه را منتشر كرده است اما این پايگاه اينترتي اعلام ميكند كه به زودی با گزارشهای جدیدی پردهای دیگر از زندگی رهبران آسیای میانه برداشته خواهد شد. آسانگ تائید میکند كه با مهاجران سیاسی آسیای میانه نیز ارتباط نزدیکی برقرار کرده است. ورمحمد حاناموف به مخالفان دولت تركمنستان توصیه میکند، علیه شرکتهایی که به دولت اين كشور و رهبر آن رشوه دادند به مجامع بینالمللی شکایت کنند. «میشائل لاوبش»، از بنیاد مدافع حقوق شهروندی در آسیای میانه نیز تاکید میکند كه گزارشهای بنیاد وي درباره فساد مالی، اخلاقی رهبران این کشورها با افشاگری ویکیلیکس تائید شده است.