ادعای آکسیوس از مذاکره غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان

تقریبا در هشت ماهی که از آغاز عملیات طوفان الاقصی و جنگ حماس و اسرائیل می‌گذرد، بسیاری از موضوعات کلان سیاست خارجی و حتی سیاست داخلی به حاشیه رفته است. یکی از این موضوعات به پرونده فعالیت‌های هسته‌ای و آینده برجام باز‌می‌گردد. اگرچه در این مدت شاهد برگزاری دو نشست فصلی شورای حکام بودیم، اما مشخصا دولت بایدن در این دو نشست سعی بر آن داشت که از بغرنج‌تر‌کردن پرونده هسته‌ای ایران و به دنبال‌ آن‌ واداشتن تهران به اقدامات و تصمیمات جدی‌تر جلوگیری کند؛ چرا‌که بحران هسته‌ای به موازات تداوم جنگ در غزه به‌هیچ‌وجه سناریوی ایده‎آل واشنگتن نبوده و نخواهد بود. از این‌رو سعی شد هم در گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دبیرکل این نهاد (آژانس) و هم در روند برگزاری نشست فصلی شورای حکام، عملا از تنش‌زایی در قالب صدور قطعنامه‌ یا ارجاع پرونده به شورای امنیت خودداری شود. هرچند در این مدت رافائل گروسی به دفعات ناخشنودی و همچنین نگرانی خود را از به حاشیه رفتن اختلاف‌های آژانس و تهران به دلیل تحولات ناشی از جنگ حماس و اسرائیل ابراز کرده است.

اکنون اما  رسانه آمریکایی «آکسیوس» در تازه ترین گزارش خود از آغاز دوباره مذاکرات  غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در عمان خبرداده است. نکته حائز اهمیت در دور جدید مذاکرات مسقطی تهران - واشنگتن، آن است که طبق ادعای آکسیوس، در کنار تحولات غرب آسیا طی ماه های اخیر، برنامه  هسته ای ایران نیز یکی از محورهای گفت‎وگو قرار گرفته است.

به گزارش این رسانه  و به نقل از دو منبع آگاه،  آمریکا و ایران برای جلوگیری از تشدید تنش‌ها در خاورمیانه در هفته گذشته در عمان «مذاکرات غیرمستقیم» انجام دادند. برت مک‌گورک، هماهنگ‌کننده شورای امنیت ملی آمریکا در امور خاورمیانه و شمال آفریقا به همراه آبرام پیلی، سرپرست نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، در این رایزنی از طرف آمریکایی شرکت کردند. مشخص نیست چه کسی از طرف ایرانی در این مذاکرات شرکت کرده است.

در این میان به نظر پس از اظهارات صریح کمال خرازی دیپلمات ارشد کشورمان مبنی بر احتمال تغییر دکترین ایران درباره موضوعات هسته‎ای، رویکرد غرب دربرابر کشورمان تا حد قابل توجهی تغییر   کرده است.  رئیس شورای راهبردی روابط خارجی 10 روز قبل و در گفت و گو با شبکه الجزیره تصریح کرده بود :« در صورتی که رژیم صهیونیستی جسارت کند و به تاسیسات هسته ای ایران لطمه بزند، سطح بازدارندگی ما متفاوت خواهد شد. ما تصمیمی برای تولید بمب هسته‌ای نداریم اما اگر موجودیت ایران تهدید شود، ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم.» اظهاراتی که پیش از آن برخی از مقامات نظامی هم از آن سخن گفتند و اعلام کردند که اگر رژیم اسرائیل بخواهد به تاسیسات هسته ای حمله کند، تجدیدنظر در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای ایران و عدول از ملاحظات اعلامی گذشته محتمل و قابل تصور است. همان برهه برخی از کارشناسان تاکید کردند که باورپذیربودن ارزیابی تهدیدات و به عبارت دیگر واقعی بودن آن برای جامعه بین‌المللی و جامعه ملی بسیار مهم است. اگر جامعه بین‌المللی به طور تلویحی وجود تهدید اعلامی را پذیرفته باشد، ممکن است نسبت به سیاست های اعمالی خود در قبال تهران تجدیدنظر کرده و منعطف تر عمل کند. تحلیلی که رفته رفته نشانه های آن آشکار می‎شود و همزمان با اعلام مذاکرات غیرمستقیم تهران - واشنگتن در مسقط،  سخنگوی ارشد کمیسیون اروپا  در تازه ترین اظهارات خود از تلاش های  بورل برای احیای برجام و اجرای کامل توافق هسته ای خبر داده است. در همین راستا پیتر استانو سخنگوی ارشد کمیسیون اروپا درباره سخنان «کمال خرازی»  پیرامون احتمال تغییر دکترین هسته‌ای کشورمان ادعا کرد که تشدید تنش‌ها به نفع هیچ‌کس نیست. وی همچنین تصریح کرد که « بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه و تیم او، همچنان برای ازسرگیری اجرای کامل توافق سال ۹۴ تلاش می‌کنند.  پیتر استانو همچنین مدعی شد: هدف ما همواره این بوده است که از طریق راه‌حل دیپلماتیک، از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کنیم. این مقام اروپایی در تداوم ادعاهای سیاسی درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان افزود: ما از ایران می‌خواهیم مسیر هسته‌ای خود را تغییر داده و گام‌های مشخصی را در این زمینه، مانند بهبود فوری سطح همکاری‌های خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بردارد.

خراسان