مردان اقتصادی مجلس دوازدهم
از میان 290 نماینده مجلس دوازدهم، آن هایی که مستقیماً مدرک تحصیلی اقتصاد دارند، به 15 نفر نمی رسند. در گزارش امروز به سراغ این نماینده ها و سوابق و آرای بارز آن ها رفته ایم
با پایان یافتن مرحله دوم انتخابات مجلس، ترکیب نهایی اهالی بهارستان در دور دوازدهم مشخص شد. نگاهی به تخصص نمایندگان جدید نشان می دهد سهم نمایندگان با مدرک تحصیلی دکترای اقتصاد، کمتر از 4 درصد کل نمایندگان است. در گزارش امروز نگاهی به برخی از این نمایندگان اقتصادی در مجلس دوازدهم خواهیم داشت.
سید شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد سال های دور و نماینده کنونی مجلس
آن هایی که تحولات سیاسی چند دهه اخیر را دنبال کرده اند، حسینی را از دولت نهم و دهم یعنی زمانی که در کسوت وزیر اقتصاد و دارایی بود به خاطر دارند. همان دورانی که یارانه های نقدی پی ریزی شد و تا کنون ادامه دارد. رئیس کمیته اقتصادی ستاد هدفمندی یارانه ها و همچنین دبیر کارگروه طرح تحول اقتصادی نیز از دیگر مناصب وی در آن دوران بود. با این حال پس از تغییر دولت احمدی نژاد، وی ظهور و بروزی در سطح بالای سیاستگذاری یا تصمیم گیری اقتصاد نداشت تا این که در دوره قبلی، موفق شد به مجلس راه پیدا کند. عضویت در کمیسیون تلفیق، برنامه و بودجه، و نظارت بر اصل 44، از جمله فعالیت های خاص وی در دوره نمایندگی در مجلس یازدهم بوده است. سید شمس الدین حسینی را می توان نماینده اقتصاددانی دانست که تجربه کار سیاستگذاری اجرایی را در بالاترین سطح نیز دارد.
حسین صمصامی، مدافع دلار زدایی از طریق سیاست تثبیت ارزی
بی تردید از میان اقتصادخوانده ها و اقتصاددانان مجلس دوازدهم شاید یکی از شناخته شده ترین نام ها، حسن صمصامی است. صمصامی را می توان یکی از نمایندگانی دانست که از این که طرح های مخالف سیاست های موسوم به نئولیبرال را پیگیری کند، ابایی ندارد. ریشه ورود جدی وی به عرصه سیاستگذاری اقتصادی، به دوران دولت نهم، یعنی زمانی که به عنوان سرپرست وزارت اقتصاد منصوب شده بود و بعداً جای خود را به شمس الدین حسینی داد، بر می گردد. وی اخیراً با نظریاتی که در حوزه بازار ارز و تحت عنوان دلارزدایی مطرح شده مجدداً در فضای تحلیلی اقتصاد، رسانه ای شده است.اظهارات اخیر وی در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم نشان می دهد که به طور خلاصه بازار غیررسمی به هیچ عنوان نبایستی ملاک سیاستگذاری ها قرار گیرد و لازم است با بازار غیررسمی به مانند بازار قاچاق برخورد شود. همچنین یکی از عوامل افزایش نرخ ارز، افزایش مکرر قیمت پایه محصولات پتروشیمی است. وی معتقد است افزایش نرخ ارز (رسمی) موجب رشد نقدینگی خواهد شد. صمصامی با دفاع از سیاست تثبیت نرخ ارز معتقد است که نه دولت قبل و نه دولت کنونی سیاست تثبیت ارزی را به درستی اجرا نکرده اند. بر این اساس قیمت دلار باید مانند سال 97 ولی بر اساس یک منطق علمی و نه بر مبنای ارز غیررسمی که دو طرف بازار آن، ارزهای خانگی، قاچاقچیان، سفته بازان و... هستند، محاسبه شود. بر این اساس، ارز تک نرخی خواهد شد. وی حدود یک سال قبل در برنامه جهان آرا گفته بود که نرخ واقعی دلار کمتر از 20 هزار تومان است.
مفتح رکورددار حضور در مجلس
مفتح را باید یکی از رکوردداران حضور در مجلس به عنوان نماینده دانست. وی علاوه بر این که نماینده فعلی تویسرکان در مجلس است، سابقه حضور در ادوار چهارم، پنجم، هفتم و هشتم، نهم و دهم، یازدهم را نیز در کارنامه خود دارد؛ یعنی ۲۸ سال حضور در پارلمان. مفتح دارای کارشناسی ارشد مهندسی صنایع و اقتصاد و همچنین دکترای اقتصاد است. در فهرست سوابق وی مشاور وزیر بازرگانی و همچنین سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دیده می شود.
هادی قوامی
قوامی با مدرک دکترای اقتصاد از دانشگاه تربیت مدرس، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد و از جمله افرادی است که در دو نهاد مجلس و دولت حضور داشته است. وی در دوره 1399 تا 1402 معاون امور حقوقی و مجلس وزیر اقتصاد بوده که هم اینک به مجلس دوازدهم نیز راه یافته است.
مهدی طغیانی
طغیانی از جمله اقتصاددانانی است که برای اولین بار در دوره یازدهم وارد مجلس شد. وی سخنگوی کمیسیون اقتصادی، سخنگوی کمیسیون تلفیق بوده است. توجه به این نکته لازم است که در دوره کنونی مجلس، طرح های مهمی همچون تامین مالی تولید و مالیات بر عایدی سرمایه به سرانجام رسیده که کمیسیون اقتصادی در آن نقش داشته است.
روح ا... ایزدخواه
ایزدخواه در بین اقتصاددانانی که در این گزارش به آن اشاره می کنیم، تنها فردی است که مدرکی نزدیک به اقتصاد دارد. وی دکترای مدیریت فناوری خود را از دانشگاه علامه طباطبایی دریافت کرده و ۱۵ سال سابقه مشاوره و تدوین استراتژی در دستگاه های دولتی دارد.
محسن زنگنه
زنگنه از جمله اقتصاددانانی بود که با قرار گرفتن در لیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی توانست در یازدهمین انتخابات مجلس به مجلس راه یابد. وی در دوره یازدهم سخنگویی کمیسیون تلفیق، عضویت در کمیسیون برنامه و بودجه را در کارنامه اش به ثبت رسانده است.
غلامرضا تاجگردون
غلامرضا تاجگردون که دوره قبل با وجود رای آوری با رد اعتبارنامه مواجه شد، سابقه حضور در معاونت سازمان برنامه و بودجه را دارد و در مجلس دهم ریاست کمیسیون برنامه و بودجه را در اختیار داشت و سوابق اجرایی و قانون گذاری مهمی دارد.
رسول بخشی، نامی کمتر شناخته شده
«بخشی» یکی از نمایندگان اقتصادی کمتر شناخته شده در این دوره مجلس است. وی دارای دکترای اقتصاد پولی از دانشگاه اصفهان بوده و عضو هیئت علمی همین دانشگاه نیز هست. وی در گفتوگویی به صراحت عنوان کرده که معتقد است بانکداری کنونی اقتصاد ما اسلامی نیست. برای رسیدن به بانکداری اسلامی باید ربای ظاهری از بین برود وبرای از بین رفتن ربای ظاهری حتماً باید ربای پنهان حذف شود و ربای پنهان همان خلق پول است. اظهار نظر دیگری از وی نیز در رسانه های مجازی بهصورت تقطیع شده بازنشر شده است. وی مدعی شده و توضیح می دهد که بر اساس مدل های ریاضی قابل اثبات، تنها پولی که در مقابل دلار آمریکا ایستاده، ریال ایران است. حرفی که در فضای مجازی با واکنش های فراوانی مواجه شد.
نام های شناخته شده ای که از مجلس دوازدهم بازماندند
همان طور که گفته شد، نام های شناخته شده ای همچون حسین زاده بحرینی طراح قانون جدید بانک مرکزی و همین طور پورابراهیمی عضو کهنه کار کمیسیون اقتصادی از رسیدن به مجلس دوازدهم باز ماندند. با این حال به نظر اقتصادی های مجلس دوازدهم بی نیاز از کمک های مشورتی همچون مرکز پژوهش های مجلس و نیز نمایندگان یاد شده نیستند. به عنوان مثال در حوزه قوانین بانکی، بیم آن است که مسیر طی شده، بدون پیگیری قوانین بانکداری ابتر باقی بماند.
خراسان