خواص کنگر از لاغری تا سلامتی کبد / چه کسانی نباید کنگر بخورند؟
یکی از نوبرانه‌های خوشمزه فصل بهار کنگر است که فواید بی‌شماری برای سلامتی دارد؛ از لاغری و تقویت گوارش گرفته تا پیشگیری از بیماری‌های قلبی و محافظت از کبد، کنگر گنجینه‌ای از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها است.
فصل بهار پر از نوبرانه است، از جمله نوبرانه‌های فصل بهار کنگر است که دارای خواص منحصر به فردی است که به‌دلیل دارا بودن فیبر، آنتی‌اکسیدان و مواد مغذی فراوان، نقشی مؤثر در ارتقای سلامت بدن ایفا می‌کند. وجود این ترکیبات مفید در کنگر، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای مصارف دارویی و خوراکی تبدیل کرده است.
دکتر رضا غفارزادگان؛ رئیس پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی مهمترین ارزش غذایی کنگر را مربوط به کالری کم آن دانست.
غفارزادگان گفت: ازآن‌جایی که کنگر محتوی کربوهیدرات پیچیده غیرقابل هضم به‌نام اینولین است، خاصیت مسهلی دارد. از طرفی اینولین موجود در کنگر باعث افزایش باکتری‌های مفید و کاهش باکتری‌های مضر در مدفوع می‌شود. مقدار زیاد فیبر غذایی و وجود کربوهیدرات پیچیده‌ای به‌نام اینولین سبب می‌شود این سبزی بهاری به حفظ سلامت دستگاه گوارش به‌خصوص روده‌ها کمک کند، در حقیقت باعث حفظ سلامتی روده می‌شود و احتمالاً می‌تواند خطر سرطان روده باریک را کاهش دهد، همچنین آنتی‌اکسیدان موجود در کنگر، پوست را در برابر سرطان محافظت می‌کند.
وی عنوان کرد: میزان کم سدیم و بالا بودن پتاسیم موجود در کنگر، به‌علاوه وجود ماده مؤثر سینارین که نقش آن در کاهش کلسترول و تری‌گلیسیرید خون به اثبات رسیده است، در مجموع این سبزی بهاری را به ماده غذایی مناسبی برای پیشگیری یا کنترل بیماری‌های قلبی عروقی تبدیل می‌کند.
این عضو هیئت علمی اظهار کرد: در طب سنتی نیز، خواص کنگر را برای کاهش چربی‌های خون به‌خصوص کلسترول مفید دانسته‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد که عصاره متانولی قسمت‌های هوایی و دانه این گیاه خاصیت آنتی‌اکسیدانی قابل‌توجهی دارد و محتوای پلی‌فنلیک دانه گیاه بیشتر از قسمت‌های هوایی آن است، در نتیجه خاصیت آنتی‌اکسیدانی دانه از سایر قسمت‌ها بیشتر است.
وی خاطرنشان کرد: نتایج حاصل از یک تحقیق درباره اثرات محافظتی هپاتوسیت [سلول‌های اصلی کبدی] و اثرات مفید آن در درمان بیماری‌های کبدی تأیید شده است، البته غلظت بالای عصاره هیدروالکلی این گیاه اثر سمی بر کبد دارد.
وی با بیان اینکه کنگر ضدعفونی‌کننده، اشتهاآور، تب‌بر و هضم‌کننده غذاست، مصرف آن را باعث تقویت دستگاه گوارش دانست و گفت: عصاره برگ و ریشه کنگر برای جلوگیری از رسوب چربی در جدار رگ‌ها مفید است و در درمان یرقان، سوءهاضمه، احساس ناراحتی در معده، نفخ، بی‌اشتهایی، تهوع، اسهال خفیف یا یبوست، نارسایی کبد، دفع مزمن آلبومین و کم‌خونی بعد از جراحی مؤثر است و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت می‌کند.
غفارزادگان تأکید کرد: بهتر است زنان باردار، کودکان، بیماران مبتلا به بیماری شدید کبدی یا کلیوی از مصرف برگ کنگر پرهیز کنند. ازآن‌جایی که برگ‌های کنگر محرک انقباض کیسه صفراست، افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند، نباید آن را مصرف کنند؛ چرا که افزایش انقباض کیسه صفرا منجر به انسداد مجاری و حتی پارگی کیسه صفرا می‌شود، همچنین اشخاصی که نسبت به کنگر یا خواص سینارین حساسیت دارند، باید از مصرف این گیاه پرهیز کنند.
تسنیم