جنجال دیدار معلم و شاگرد در«افعی تهران»
سکانس دیدار معلم و شاگرد بعد از 30 سال، خاطره انگیز نبود که هیچ منجر به تشکیل پرونده برای سریال«افعی تهران» شد.
«چطوره که من به جای این همه کتکی که زدی به بچههای مردم، یه دونه بزنم تو صورتت طوری که از شیشه پرت بشی بیرون؟!» «آخه من پیرمرد زدن دارم؟» این جملات بخشی از دیالوگهای قسمت هشتم سریال افعی تهران است که در آن پیمان معادی در نقش آرمان بیانی با ناظم قدیمی خود ملاقات میکند و در این ملاقات «خاطره کتکهایی که در دوران مدرسه از او خورده را یادآوری میکند». این سکانس منجر به ایجاد موجی از واکنشهای منفی شد تا جایی که دوشنبه 18اردیبهشت مدیرکل حقوقی وزارت آموزش و پرورش امید رضاوند از «شکایت» و «اعلام جرم رسمی آموزش و پرورش» علیه دست اندرکاران اصلی این سریال به دلیل «توهین به مقام معلم» خبر داد.در حالی که سازندگان سریال افعی تهران معتقدند با نشان دادن تاثیر رنجهای کودکی بر زندگی افراد به دنبال آگاهی بخشی هستند اما وزارت آموزش و پرورش با اعلام اینکه جرم صورت گرفته در سریال، جنبه عمومی دارد از دادستانی تهران خواستار توقف پخش این سریال شده است.
پیش از این هم صحنه «سیلی زدن دختر به صورت پدر» در فیلم برادران لیلا موجی از واکنشهای منفی در خانوادهها را به دنبال داشت و برخی این فیلم را «نفرت پراکنی و قداست زدایی علیه شخصیت پدر» دانستند.
سریال افعی تهران، مجموعه نمایش خانگی در ژانر اجتماعی و با درون مایه روانشناسانه است و قصه فیلمسازی را روایت میکند که با آسیبهای زیادی در دوران کودکی مواجه بوده و درصدد ساخت فیلمی در خصوص یک قاتل سریالی است که تمام قربانیانش کودکآزار هستند.
سینما و شبکه نمایش خانگی از بزرگترین ابرقدرتهای فرهنگسازی در دنیا است و بسیاری از بینندگان با تاثیرپذیری از آنچه در فیلمها میبینند، آرمانها و باورهای خود را تغییر میدهند،به همین دلیل از نگاه کارشناسان، قبح زدایی از شکستن حرمتها در فیلمها و سریالهای شبکه نمایش خانگی پذیرفتنی نیست.
کارگردان سینما ابراهیم ایرج زاد معتقد است نباید آسیبها و واقعیتها را زیر فرش پنهان کنیم. وقتی این آسیبها در فیلمها نشان داده میشود، معلمان، مشاوران وخانوادهها مسأله را جدیتر میگیرند. ما این اتفاقات را نمایش نمیدهیم و بعد به واسطه وقوع آنها در جامعه غافلگیر میشویم. اما منتقد سینما محمد تقی فهیم میگوید نگاهی به فیلمهای مهم سینمایی جهان نشان میدهد با اینکه خیلی از این فیلمها در بدترین دوره بحرانهای اجتماعی ساخته شدهاند اما بیننده با تماشای آنها احساس خشونت نمیکند. از طرفی اگر ما آسیبی مثل خشونت یا بیاحترامی را به عنوان یک فعل غیراخلاقی قبول داریم، فیلم باید آسیب را نفی کند نه اینکه آن آسیب، ابزار جذابی برای ادامه دیدن اثر شود.
جامعهشناس سید محمدمهدی خلیل زاده معتقد است اثر یک پیام بر مخاطب به سبب تکرار آن پیام در ژانرهای مختلف، متفاوت است. از طرف دیگر باید در تولیدات، ویژگی شخصیتی همه افراد جامعه و تاثیر آن اثر را روی همه در نظر گرفت به خصوص افرادی که دچار عدم اعتماد به نفس و عدم کنترل هیجانات هستند. بنابراین رسانه وعلوم مرتبط با سلامت روان باید بتوانند همسو با هم اتفاقات سازندهای را برای مخاطبان در گروهها و ردههای سنی مختلف رقم بزنند/فارس