لامپ‌های زنون باعث کوری موقت و تصادف می‌شود

سایت گروه مجلات همشهری: در گزارشی به عوارض لامپ‌های زنون که این روزها طرفداران زیادی بین جوانان پیدا کرده پرداخته است. در این گزارش آمده است: خیابان سورنا در کنار بورس فروشگاه‌هایی است که میعادگاه عشاق ماشین‌های اسپرت است، چند فروشگاه فقط کارشان فروش و نصب پروژکتور و لامپ‌های پر نور رنگی از جمله «زنون» است؛ لامپ‌هایی که نوری خیره و لیزر مانند دارند. لامپ‌هایی که به گفته رئیس پلیس راه کشور باعث کوری موقت رانندگان و تصادف می‌شود. اما فقط در جاده‌ها نیست که لامپ‌های زنون مشکل ساز می‌شوند. اگر شب‌ها کنار رانندگان تاکسی بنشینید که ترجیح می‌دهند به جای ترافیک روز در ساعات خلوت شب‌های تهران رزق و روزی شان را در بیاورند، کاملا دستتان می‌آید که آنها هم از این لامپ‌های پرنور دل خوشی ندارند. مشکلات ناشی از لامپ‌های زنون به اندازه‌ای است که صدای مدیران و نهادهای مسوول در امور حمل و نقل و ترافیک را هم در آورده است. همین چند وقت پیش مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران درباره لامپ‌های زنون هشدار داد: «با توجه به خطرات گسترده و جدی ناشی از این پرتوهای سوزنی لامپ‌های غیراستاندارد زنون، پلیس خودروهای دارای این لامپ‌های غیراستاندارد به مراکز معاینه فنی هدایت خواهد کرد. » به گفته وحید نوروزی در ماه‌های اخیر یک تیم کارشناسی، اطلاعات جامعی را درباره لامپ‌های زنون جمع آوری کرده است که چنانچه رانندگان به طور دقیق و کامل از خطرات ناشی از این‌گونه لامپ‌ها مطلع شوند، بدون شک دیگر هیچ‌کس جرأت نصب چراغ‌های غیراستاندارد زنون را روی خودروهای خود نخواهد داشت. البته پلیس راهنمایی و رانندگی هم وارد موضوع شده و قصد دارد از تردد اتومبیل‌هایی که از لامپ‌های زنون استفاده می‌کنند، جلو گیری کند. اینها بخشی از گفته‌های سرهنگ اسماعیلی - رئیس مرکز کنترل ترافیک پلیس راهنمایی و رانندگی تهران است - که چند هفته پیش گفته بود: «استفاده از لامپ زنون در خودروها ممنوع است و خودروی رانندگانی که اقدام به نصب چراغ‌های غیر‌مجاز کنند، توقیف می‌شود.» البته این همه ماجرا نیست. چرا که سرهنگ غلامی هم در گفت‌و‌گویی راه را برای کسانی که علاقه به نصب این لامپ‌ها روی ماشینشان دارند، سخت‌تر کرده است. سرهنگ غلامی رئیس مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور می‌گوید: «طبق قانون خودروهای دارای چراغ زنون شماره‌گذاری نمی‌شوند و از تردد آنها در سطح شهر جلوگیری می‌شود و در صورت استفاده از این لامپ‌ها، خودرو متوقف می‌شود.» چراغ‌های زنون چنان مشکل ساز است که ستاد معاینه فنی مجبور شد در مورد این لامپ‌ها اطلاعیه‌ای صادر کند. براساس این اطلاعیه شدت زیاد خیره‌کنندگی این‌گونه لامپ‌ها مهم‌ترین دلیل ممنوعیت آنهاست و استفاده از سرب و جیوه در ساخت این لامپ‌ها خطر بالقوه‌ای محسوب می‌شود که در صورت بروز تصادفات و شکسته شدن آنها این مواد سمی وارد هوا شده و خطرات زیست محیطی قابل توجهی را به دنبال خواهد داشت. در بخشی دیگر از این اطلاعیه آمده است: «متأسفانه در حال حاضر عده‌ای سودجو بدون توجه به خطرات بی شمار، لامپ‌های تقلبی به نام زنون در بازار عرضه می‌کنند که در واقع یک لامپ هالوژنی معمولی مانند مهتابی‌های خانگی توام با پودر جاذب و دارای نور روشن و آبی هستند که شهروندان باید در این ارتباط هوشیاری خود را حفظ کرده و از خرید آنها جدا پرهیز کنند.» اما مشکل لامپ‌های زنون بیش از آنکه مشکلی فنی باشد، مساله‌ای درباره حفظ جان و سلامتی دیگران است؛ چرا که به گفته روابط عمومی پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا، نور لامپ‌های زنون می‌تواند راننده مقابل را برای مدت یک تا چهار ثانیه کاملا نابینا کند و حتی تا چند ثانیه بر بینایی تاثیر بگذارد و باعث ایجاد تصادف خطرناک در شب شود؛ به همین دلیل راننده متخلف موظف است برای اصلاح چراغ‌های خودرو اقدام کند. طبق ماده 18قانون بیمه نامه شخص ثالث، شرکت‌های بیمه مکلفند خسارت مالی ناشی از حوادث رانندگی موضوع این قانون را در مواردی که وسایل نقلیه مسبب و زیان دیده در زمان حادثه دارای بیمه نامه معتبر بوده و بین طرفین حادثه اختلافی در خصوص میزان خسارت وارده و تعیین مقصر وجود نداشته باشد حداکثر تا سقف 15میلیون ریال بدون اخذ گزارش مقامات انتظامی و ترسیم کروکی پرداخت کنند. ‌‌ اما دلیل مخالفت ستاد معاینه فنی با این لامپ‌ها فقط همان دلایلی است که در اطلاعیه آمده است یا اینکه دامنه مشکلاتی که این چراغ‌های زنون به وجود می‌آورند، وسیع‌تر است. وحید نوروزی در پاسخ می‌گوید: «بله، مطمئن باشید اگر این لامپ‌ها مشکل آن‌چنانی نداشتند، ستاد معاینه فنی خودش را داخل ماجرا نمی‌کرد. من فقط به چند تا از مشکلاتی که لامپ‌های زنون به وجود می‌آورند اشاره می‌کنم و قضاوت را به عهده رانندگان عزیز می‌گذارم.» رئیس ستاد معاینه فنی ادامه می‌دهد: «در این لامپ‌ها جریان برق حدود 25000 ولت قدرت دارد که بسیار خطرناک است‌؛ مثلا اگر حادثه‌ای به وجود بیاید و حباب این چراغ‌های غیراستاندارد زنون بشکند، ولتاژ بالایی که با کابل‌های خطوط انتقال برق فشار قوی برابری می‌کند، باعث ایجاد شوک شدید به سرنشینان یا حتی افرادی که در اطراف خودرو مورد نظر قرار دارند می‌شود و ممکن است آسیب‌های جدی به وجود بیاورد.» اما اگر به اهالی محمد یاری که در مغازه‌اش لامپ زنون می‌فروشد و آنها را نصب هم‌ می‌کند، بگویید که این لامپ‌ها خطرناک است و باعث کوری موقت رانندگان و از بین رفتن دید آنها می‌شود. به شما می‌گوید: «این هم از آن حرف هاست. مگر این لامپ‌ها تولید داخل است که غیر استاندارد باشد. خیلی از ماشین‌های خارجی و مدل بالا هستند که فابریک رویشان لامپ زنون نصب است، حتما آنها هم باعث کوری می‌شود.» یکی از کسانی که برای نصب مه شکن روی پاترول اسپرت شده‌اش آمده است، ناخواسته وارد بحث می‌شود و با تایید مشکلی که این لامپ ها، وقتی نوربالا استفاده شوند به وجود می‌آورند می‌گوید:‌« همین دو هفته پیش توی جاده چالوس سر یک پیچ، برای یک لحظه جز نور چراغ ماشین روبه‌رو هیچ چیز ندیدم و داشتم می‌زدم به گاردریل.» مهرداد که باربند اسکی‌اش را تازه بسته شروع می‌کند به بحث با آقای یاری و سعی دارد از مشکلی که لامپ زنون برایش ایجاد کرده بگوید. ‌ لامپ‌های زنونی را که به صورت استاندارد روی خودروهای وارداتی نصب است، مشکل ساز نمی‌داند و بیشتر مشکلاتی را که لامپ‌های زنون به وجود آورده‌اند از لامپ‌های تولید داخل و نصب آنها در محل غیر استاندارد توسط رانندگان می‌داند و می‌گوید: «لامپ‌های زنون استاندارد در چند کشور محدود اروپایی و صرفاً با عدسی و فیلترهای مخصوص تولید شده و با این وجود در این کشورها چراغ‌های زنون تنها با نور پایین استفاده می‌شود که متأسفانه در کشور ما بسیاری از شهروندان، هم در نور پایین و هم در نور بالا از این چراغ‌ها استفاه می‌کنند که این امر بسیار خطرناک است.» البته نوروزی تاکید می‌کند در بسیاری از کشورهای دنیا نظیر آمریکا استفاده از لامپ‌های غیراستاندارد زنون ممنوع است و تمامی مراکز معاینه فنی هم با هدف حفظ جان سرنشینان وسایل نقلیه، کنترل این گونه چراغ‌ها را به طور جدی در دستور کار خود قرار داده و از پلیس انتظار دارند با توجه به خطرات گسترده و جدی ناشی از این پرتوهای سوزنی که چشمان شهروندان را نشانه رفته است؛ خودروهایی را که از این لامپ‌های غیراستاندارد استفاده می‌کنند به مراکز معاینه فنی ارسال کنند. ‌‌ البته پلیس هم با ستاد معاینه فنی هماهنگ و هم عقیده است. چنان که سرهنگ غلامی رئیس مرکز شماره‌گذاری پلیس راهور می‌گوید: «لامپ زنون خودروهای وارداتی استاندارد است اما خودروهایی که در تعمیرگاه‌ها لامپ زنون نصب می‌کنند، به دلیل استاندارد نبودن و پرتاب چند برابر نور شماره‌گذاری نشده و توقیف می‌شوند.» سرهنگ اسماعیلی رئیس مرکز کنترل ترافیک پلیس راهور هم می‌گوید: «لامپ زنون دید راننده را در شرایط بد جوی مانند مه، برفی و تاریکی مطلق چندین برابر افزایش می‌دهد. این نوع لامپ‌ها نه‌تنها استاندارد نبوده بلکه باعث افزایش دید راننده نخواهد شد و تنها باعث پخش نور شده که این امر دید راننده طرف مقابل را از بین می‌برد. در حال حاضر، خودرو‌های وارداتی جدید مجهز به سیستم روشنایی ویژه‌ای هستند که این سیستم برای شرایط بد آب و هوایی در جاده‌ها طراحی شده است. اما برخی رانندگان با نصب این لامپ‌ها روی خودروهایشان و استفاده آن در معابر شهری و شرایط عادی آب و هوایی باعث اختلال در دید رانندگان دیگر و تصادف می‌شوند.» به گفته سرهنگ سعید اسماعیلی، رانندگانی که اقدام به نصب لامپ‌های زنون در خودروهای تولید داخل می‌کنند، عملی خلاف مقررات راهنمایی و رانندگی مرتکب شده اند و پلیس در صورت مشاهده، خودرو فرد را برای رفع نقص فنی توقیف خواهد کرد. اما رانندگان تاکسی تهرانی هم دل خوشی از این لامپ‌ها ندارند. یدالله جلالوند که هنوز با پیکان قدیمی‌اش تهرانی‌ها را در شب جا به جا می‌کند، در مورد مواجهه احتمالی‌اش با نور خیره کننده لامپ‌های زنون می‌گوید: «نه، من خودم مشکلی از بابت این لامپ زنون نداشتم. چند باری با کسانی که در شب با چراغ‌های زنون نوربالا می‌آیند، برخورد کرده‌ام اما مشکلی جدی برایم پیش نیامده است. شاید چون بعد‌30 سال رانندگی یاد گرفتم وقتی با نوربالای شدید مواجه می‌شوم به خط یا گارد ریل نگاه کنم و کنترلم را از دست ندهم. البته نور شهر تهران به خصوص در اتوبان‌ها زیاد است و از این بابت برای رانندگانی که در شهر کار می‌کنند، مشکل چندانی به وجود نمی‌آید. در جاده است که چراغ و نور غیر استاندارد مشکل ساز می‌شود».