ژیان تولدت مبارک
شاید هنگامی که این خودرو برای اولین بار در نمایشگاه خودروی پاریس در هفتم اکتبر سال ۱۹۴۸ رو نمایی شد هیچ کس فکر نمی کرد تا بیست سال این خودرو از محبوب ترین و پر فروش ترین خودروهای فرانسه باشد.
امروز ژیان ۶۰ ساله می شود، بله دوستان امروز این شیر پیر ۶۰ سالگرد خودش رو برگزار میکنه تا بگوید من همچنان هستم و دود از کنده بلد میشود.
خیلی وقت هست خودروهایی که اسم پر ابهت ژیان رو یدک میکشند از سطح شهر های ما جمع شدن و جاشون رو به مثل هایی هم چون"" از ژیان ماشین نمیشه از باجناق فامیل"" دادن، اما کسی نیست روزگاری رو به یاد یاره که همین ژیان بهترین خودروی ایران هم بود حداقل در رنج قیمت خودش.
ولی سرگذشت ژیان: امسال شصتمین سالگرد تولید نخستین اتومبیل فرانسوی سیتروئن Citroen 2CV (یا همان ژیان که در سال ۱۳۴۷ توسط شرکت سایپا در ایران مونتاژ شد) است. خودروی ژیان در فرانسه با نام "دوژوو" ("Deux Chevaux") معروف است، دو ژوو در زبان فرانسوی به معنای "دو اسب" است که بیانگر قدرت دو اسبی این خودرو در مقیاس فرانسوی است. محبوبیت فراوان این خودرو بیشتر به خاطر قیمت ارزان و مصرف بسیار کم بنزین آن است. شاید هنگامی که این خودرو برای اولین بار در نمایشگاه خودروی پاریس در هفتم اکتبر سال ۱۹۴۸ رو نمایی شد هیچ کس فکر نمی کرد تا بیست سال این خودرو از محبوب ترین و پر فروش ترین خودروهای فرانسه باشد. کارشناسان در آن زمان ورود و موفقیت این خودروی دو سیلندر در بازار را بسیار خنده دار می دانستند اما پس از موفقیت چشمگیری که این خودرو در عرصه بازار اتومبیل به دست آورد همگان را شگفت زده کرد. شرکت سیتروئن طی سالیان متمادی یا ایجاد تغییراتی مدل های جدید ژیان را به بازارها معرفی کرد تا بالاخره آخرین مدل آن در سال ۱۹۹۰ به جهان خودرو معرفی شد. از روز هفتم October 1948 که برای نخستین بار در ۳۵ امین نمایشگاه اتول پاریس به نمایش گذاشته شدو امریکاییها به طعنه به آن "tin can" (قوطی حلبی - یا بقول ما ایرونیها: لگن) ، آلمانی ها به آن اردک کوچک ، و انگلیسی ها به آن حلزون نام نهادند، تا سال ۱۹۹۰ میلادی در حدود ۵ میلیون دستگاه ژیان را فروختند و یک صف طولانی ۵ ساله برای خرید دستگاه نو آن در بین خانواده ها و مردم کم درآمد و اکثرا کشاورز یا جوان فرانسوی وجود داشت و بهمین دلیل بود که ژیان های دست دوم را گرانتر و حتی دو برابر قیمت نوی ان می خریدند تا ۵ سال در نوبت نمانند!! نمونه های اولیه ( Prototype ) ژیان را فرانسوی ها از ترس اینکه آلمان ها و هیتلر از آتها بعنوان نمونه های ماشیتهای نظامی استفاده نکنند در چند مزرعه قایم کرده بودند که بعداز جنگ از زیر خاک بیرون آورده شدند!
مدل های اولیه ژیان فقط یک چراغ جلو داشت و با هندل روشن میشد (جلوی پایین کاپوت)، بعدها دوچراغه شد و دارای استارتر مدل امروزی.. ظاهرا آینه بغل هم نداشته!
ژیان فرانسوی و فولکس قورباغه ای ( بیتل BEETLE ) آلمانی : دو قارقارک کوچولوی ارزان قیمت زمان جنگ جهانی دوم بودند که تقریبا هیچ نیازی به تعمیر نداشتند و همین باعث کسادی بازار کارخانه های اتومبیل سازی شده بود و ازین بابت ناراحت بودند و بهمین دلیل بود که تولیدش را متوقف کردند. . اما برای مردم اکثرا روستایی و فقیر فرانسه زمان جنگ دوم جهانی بسیار هم مناسب بود و میتوانستند هم باهاش سبد های تخم مرغ و گوسفند ها را کیلومترها در جاده های خاکی و پر دست انداز به بازار ببرند و هم باهاش به گشت و گذار و پیک نیک بروند و هم اینکه صندلی عقبش را دراورده و در پارکها و پیک نیک ها بعنوان نیمکت از ان استفاده کنند. ژیان که نام فرانسوی اش ۲ CV است امروزه بعنوان یک کالای آنتیک و بسیار گرانقیمت و در عین حال نوستالژیک و خاطره انگیز و اسطوره و افسانه ( myth و legend ) بشمار می رود. از آنجا که هیچ نیازی به تبلیغات نداشت روز اول از روزنامه نگاران برای مراسم پرده برداری از آن دعوتی نشد بهمین دلیل بود که ژورنالیست ها که بهشون بر خورده بود سعی در مسخره کردنش کردند و مثلا امریکاییها که زیاد هم با فرانسوی ها آبشون توی یک جوی نمی رود - بخاطر ضعفی که فرانسوی ها در مقابل هیتلر نشان دادند- متلک پراکنی کرده و به ژیان لقب قوطی باریک ( و یا چتری که ۴ چرخ داره 'Umbrella on wheels' ) داده و به طعنه می گفتند : Does it come with a can opener? ( در قوطی بازکن هم باهاش میاد؟)…
ژیان نه تنها اولین اتومبیل سازگار با محیط زیست بود ( از لحاظ مصرف خیلی کم بنزین ) بلکه صنعت اتومبیل سازی آن زمان را هم متحول کرد و لقب اتومبیل مردمی ( THE people's car ) را از آن خود کرد. حتی در سال ۱۹۵۸ مدل جدیدی بنام صحرا ( "Sahara" ۴×۴ ۲CV ) با دو انجین - یکی برای چرخ های عقب و یکی برای جلو - ساخته شد. ژیان ها اولش فقط در یک رنگ خاکستری تولید می شدند ولی بعدها رنگهای شاد و متنوع - زرد و قرمز و غیره - هم اضافه شدند. داشیرد بسیار ساده، صندلی های بدون پشتی ، و انجینی که با آب سرد میشد.
ولی این شیر پیر باز هم تصمیم به برگشت داره، شرکت سازنده ی این خودرو جدیدترین مدل های اون رو قرار تا سال ۲۰۱۲ به بازار عرضه کنه ببینید:
این خودرو جدید مجهز به شیشه پانورامیک PANAROMIC GLASS یا سقف پارچه ای بوده که می تواند همچون مدل های قدیمی به سمت عقب جمع شود . کاپوتاین خودرو به طور کامل یاد آور مدل اصلی می باشد , در حالی که چراغ های جلو با گلگیر های بغل یک پارچه شده اند.بازگشت ژیان می تواند شروعی مجدد برای شرکت سیتروئن در طراحی خودرو های مدرن باشد.
این خودرو از به روزترین تکنولوژی ساخت و تولید در کنار مدیریت هزینه ساخت بهره میگیرد و با توجه به بازار هدفی که برای این مدل و نسل فعلیش c2 مشخص گردیده، سعی شده تا قیمت تمام شده پایینی را برای مصرفکننده به ارمغان آورد. اما این نکته به بهای کاستن از کیفیت تولید، ایمنی و … تمام نشده است. بر طبق آخرین اخبار منتشره ۲cv جدید مراحل پایانی طراحی، مدلسازی و ساخت نمونههای پیش تولید را پشت سر گذاشته و میرود تا قابلیتهای خود را روی جاده و نه صفحه کامپیوتر به نمایش بگذارد. سعی شده تا مدل تولیدی با حداقل تفاوتهای ظاهری نسبت به کانسپت به مرحله نهایی تولید برسد، هر چند وضعیت رکابهای جانبی در قسمت زیرین در عقب و کوچکی ابعاد درهای عقب نکتهای است که به نظر مورد بازنگری قرار خواهد گرفت. طول کلی ۲cv جدید در حدود ۵/۳ متر خواهد بود و خلاء مابین دو مدل c1 و c3 را در خانواده سیتروئن پر خواهد کرد.