تکانهای «سهشنبه بزرگ» ترامپ در اروپا و چین
با دستیابی ترامپ به حدود ۱۰۰۰ رأی نمایندگان و کنارهگیری نیکیهیلی، نامزدی ترامپ در میان جمهوریخواهان قطعی شد
دونالد ترامپ در رقابتهای مقدماتی انتخابات نوامبر ۲۰۲۴ با پیروزی در رقابتهای معروف به سهشنبه بزرگ، نامزد اصلی جمهوریخواهان شد. انصراف دیشب نیکیهیلی از نامزدی نیز این نتیجه را قطعی کرد. در اروپا و چین، هشدارها درباره چالشهایی که بازگشت ترامپ میتواند در مناسبات امریکا با آنها به وجود بیاورد، از همین حالا شروع شده است.
ترامپ روز سهشنبه در انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه معروف به سهشنبه بزرگ، آرای نمایندگان (Delegates) در کالیفرنیا، تگزاس، کلرادو، آلاباما، مین، اوکلاهما، ویرجینیا، کارولینای شمالی، تنسی، آرکانزاس، مینهسوتا و ماساچوست را درو کرد تا جایگاه خود را به عنوان نامزد اصلی حزب جمهوریخواه تثبیت کند. انصراف دیشب نیکهیلی هم این جایگاه را برای ترامپ قطعی کرد. ترامپ در رقابتهای مقدماتی داخل حزب جمهوریخواه در روز سهشنبه، از مجموع آرای ۸۵۴ نماینده جمهوریخواه، به رأی ۷۲۲ نماینده دست یافت، در حالی که نیکی هیلی صرفاً توانست آرای ۴۵ نماینده را به دست بیاورد. سهشنبه بزرگ، مهمترین روز انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری امریکا در ماه مارس (یا گاهی اوقات فوریه) است که در آن، تکلیف آرای نامزدهای رقیب درون یک حزب در بیشترین تعداد ایالتها مشخص میشود. تقریباً تکلیف یکسوم کل نمایندگان در کنوانسیونهای نامزد ریاست جمهوری در سهشنبه بزرگ مشخص میشود و از این نظر، نتیجه آن، بیش از هر روز دیگری شاخص تعیینکننده نامزد اصلی هر کدام از دو حزب جمهوریخواه و دموکرات است. در حالی که تا سهشنبه بزرگ، مجموعاً تکلیف حدود ۹۰ درصد آرای نمایندگی مشخص میشود، در رقابتهای درون حزب جمهوریخواه امسال، دونالد ترامپ تا روز سهشنبه توانست به آرای ۹۹۵ نماینده دست یابد، در حالی که نیکی هیلی سرسختترین رقیب او، صرفاً توانسته به آرای ۸۹ نماینده دست یافت. ترامپ برای تضمین اینکه نامزد جمهوریخواهان خواهد بود، به رأی هزار و ۲۱۵ هیئت نمایندگی نیاز دارد. به این ترتیب، او دیروز عملاً جایگاه خود را به عنوان نامزد اصلی حزب جمهوریخواه تثبیت کرد. در حالی که سهشنبه در چند ایالت امریکا به طور همزمان رأیگیریهای مقدماتی دو حزب اصلی امریکا، یعنی جمهوریخواهان و دموکراتها برگزار شد و احتمالاً جو بایدن نیز به عنوان نامزد دموکراتها تعیین خواهد شد، ولی پیروزی ترامپ که جزو معدود رؤسای جمهور تکدورهای امریکا است، بیشتر مورد توجه قرار گرفت. خود او پس از پیروزیهای گستردهاش در «سهشنبه بزرگ» گفت این روز شگفتانگیز و الهامبخش بود و تأکید کرد: «این یک دوره زمانی باورنکردنی در تاریخ کشور ما بود. از بسیاری جهات هم غمانگیز بود، اما فکر میکنم الهامبخش خواهد بود، زیرا ما کاری را انجام خواهیم داد که، رک و پوست کنده بگویم، کسی نتوانسته است برای مدت طولانی این کار را انجام دهد.» او همچنین با اشاره جدی به سیاست خارجی، به طور خاص از اوکراین، اسرائیل و ایران نام برد: «اگر من سر کار بودم نه به اوکراین حمله میشد و نه به اسرائیل و ایران را اینقدر تحت فشار قرار داده بودیم که فلج شده بودند.» لورا اینگرام از فاکسنیوز پس از پیروزیهای ترامپ در انتخابات مقدماتی جمهوریخواهان در سال ۲۰۲۴ در سهشنبه بزرگ گفت: «این ممکن است بزرگترین داستان بازگشت سیاسی باشد. همه فکر میکردند ترامپ در سال ۲۰۲۰ تمام شد، و اکنون ما اینجا هستیم.» دیشب پس از محرزشدن پیروزی ترامپ، نیکی هیلی مهمترین رقیب جمهوریخواه در یک سخنرانی کوتاه به ترامپ تبریک گفت و اعلام کرد که به مبارزات انتخاباتی پایان میدهد.
پکن و بروکسل نزدیک میشوند؟
پیروزی ترامپ در سهشنبه بزرگ، زنگهای هشدار را از همین الان در میان دموکراتها به صدا در آورده است. جو بایدن، رئیسجمهور امریکا و نامزد اصلی دموکراتها هشدار جدی داد که دور دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ به معنای بازگشت به «آشوب، تفرقه و تاریکی» است. بایدن گفته که «چهار سال پیش، به دلیل تهدید وجودی دونالد ترامپ برای امریکا که همه ما به آن اعتقاد داریم» نامزد شده و هشدار داد که اگر ترامپ به کاخ سفید بازگردد، پیشرفت دولت او در خطر خواهد بود. کامالا هریس، معاون ترامپ نیز از رأیدهندگان خواست دونالد ترامپ را متوقف کنند.
رویترز به تأثیرپذیری بازارهای مالی اشاره کرده و در گزارشی نوشته که سرمایهگذاران در حال آماده شدن برای احتمال بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید هستند. به نوشته رویترز، سیاستگذاران اتحادیه اروپا نگران هستند که ترامپ تعرفههای واردات فولاد و آلومینیوم اروپایی را که بایدن به حالت تعلیق درآورده بود، دوباره اعمال کند یا توجه خود را به خودروها یا محدودیتهای اتحادیه اروپا بر فناوریهای بزرگ امریکا معطوف کند. ترامپ میگوید تعرفههای ۶۰ درصدی بر کالاهای چینی را در نظر خواهد گرفت، اقدامی که کپیتال اکونومیکس برآورد میکند - همراه با اجرای سختگیرانهتر تعرفهها - میتواند تا ۷/۰ درصد از تولید ناخالص داخلی چین را کاهش دهد. رویترز همچنین گفته که بازگشت احتمالی ترامپ ممکن است به فوریتها در اروپا برای تقویت قابلیتهای دفاعی بیفزاید. South China Morning Post نیز در گزارشی، پیشنهاد نزدیک شدن چین و اروپا را در صورت پیروزی ترامپ مطرح کرده است: «دولت دوم ترامپ احتمالاً با افزایش تعرفهها و خروج احتمالی امریکا از ناتو، خصومتها را علیه چین و اتحادیه اروپا تشدید خواهد کرد.»
این روزنامه نوشته که اروپا و چین باید شروع به حل اختلافات ژئوپلیتیکی، امنیتی و تجاری کنند که آنها را از هم جدا میکند. به نوشته این روزنامه، دور دوم ریاست جمهوری ترامپ میتواند اتحادیه اروپا را در نهایت به اتخاذ یک موضع ژئوپلیتیک واضحتر سوق دهد. این فرصت دیگری برای نزدیکی فوری بین چین و اروپا خواهد بود. سلیا بلین، رئیس دفتر شورای روابط خارجی اروپا در پاریس میگوید که اروپا از همین حالا شروع به موضعگیریهای جدید و حتی ایجاد ساختارهای جدید برای مقابله با کاهش یا لغو احتمالی حمایت نظامی از ایالات متحده کرده است.
منبع: روزنامه جوان