شگفتانه دولت برای همه یارانه بگیران | واریز یارانه نقدی جدید از سال آینده |واریز یارانه نقدی ۹۰هزار تومانی بنزین برای این خانوارها
طرح «بنزین برای همه» که این روزها بار دیگر بر سر زبانها افتاده، طرحی است که طی آن سهمیه بنزین به کد ملی افراد اختصاص مییابد و خانوارهایی که صاحب خودرو نیستند هم یارانه بنزین دریافت میکنند.
موضوع بنزین در سالهای اخیر به یکی از موضوعات پر بحث در هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی و همچنین در میان مردم جامعه تبدیل شده است. هر چند وقت یکبار شایعهای در خصوص افزایش قیمت بنزین منتشر میشود که دولت آن را رد میکند و میگوید برنامهای برای افزایش قیمت بنزین ندارد اما در عین حال از ناترازی بنزین و افزایش مصرف سوخت در کشور خبر میدهد و یکی از پیشنهاداتی که برای رفع این مشکل مطرح شده هم بحث تغییر در نحوه توزیع بنزین است.
چندی پیش مرکز پژوهشهای مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۳، پیشنهاد توزیع یارانه بنزین به افراد را ارائه کرد. بر اساس این پیشنهاد، دولت باید از خردادماه سال آینده به سرپرست خانوارهای فاقد خودرو به ازای هر نفر، ماهانه ۱۵ لیتر سهمیه بنزین اعطا کند که این سهمیه از محل حذف سهمیه خانوارهای دارای سه خودرو و بیشتر تامین میشود.
البته موضوع اختصاص بنزین به کد ملی که در دولت سیزدهم از آن به عنوان طرح «بنزین برای همه» یاد میشود موضوع جدیدی نیست و سبقه مطرح شدن آن به چند سال قبل برمیگردد و اتفاقاً این طرح به صورت پایلوت در کیش اجرا شده است. در ابتدا از اختصاص ۲۰ لیتر بنزین به هر کد ملی سخن گفته میشد و در اجرای آزمایشی آن در کیش هم به هر کد ملی ۲۰ لیتر بنزین اختصاص داده شد اما حالا بحث ۱۵ لیتر بنزین برای هر کد ملی مطرح است.
موافقان این طرح معتقدند که اختصاص بنزین به کد ملی به جای خودرو عادلانهتر است زیرا از سویی سهمیه بنزین خانوادههایی که دارای چند خودرو هستند کاهش پیدا میکند و از سویی دیگر خانوادههایی که خودرو ندارند به طور ماهانه یک یارانه ۹۰ هزار تومانی دریافت میکنند. در واقع در صورت اجرای این طرح، خانوارهای چهار نفره مشمول ۶۰ لیتر بنزین با قیمت هر لیتر ۱۵۰۰ تومان میشوند که خانوارهای صاحب خودرو این یارانه را به صورت سهمیه بنزین و خانوارهای بدون خودرو که حدود ۴۵ درصد جمعیت خانوارها را تشکیل میدهند آن را به صورت نقدی دریافت میکنند.
طرح بنزین برای همه به کجا رسید؟
طرح اختصاص بنزین به کد ملی از ابتدای اسفند ۱۴۰۰ در کیش اجرا شد و به هر کد ملی ۲۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی داده شد. در حالی که در شروع اجرای این طرح در کیش، گزارشاتی در خصوص رضایتبخش بودن آن منتشر شده بود و گمان میرفت طرح به مرحله اجرای سراسری برسد، پس از چند ماه اجرای آن متوقف شد و سرنوشت آن در هالهای از ابهام قرار گرفت.
سیداحسان خاندوزی وزیر اقتصاد پس از کنار گذاشته شدن این طرح گفت: در زمینه سیاستگذاری اصلاح نرخ حاملهای انرژی، هزینه زیاد دادهایم اما درس کمتر گرفتهایم. در همان ۶ ماه اول شروع به کار دولت سیزدهم، پیشنهادی را به ستاد هماهنگی دولت بردیم و تا حد اجرای آزمایشی هم پیش رفتیم اما متأسفانه به جهت عدم موافقت دستگاه متولی، کار متوقف شد. چه بسا اگر طرح مزبور در آن نقطه متوقف نمیشد، تا امروز به یک نقطه بلوغی رسیده بودیم.
با گذشت بیش از یک سال از توقف اجرای آزمایشی طرح بنزین برای همه در کیش، این روزها بار دیگر بحث اختصاص بنزین به کارت ملی مطرح شده است. چندی پیش رئیس کمیته نفت و گاز مجلس شورای اسلامی اعلام کرد اجرای این طرح منوط به موافقت دولت است. علیرغم اینکه این روزها شایعاتی در خصوص اجرای این طرح به گوش میرسد اما با توجه به سکوت دولتمردان به نظر میرسد دولت هنوز برنامهای برای اجرای سراسری آن ندارد./ اقتصاد آنلاین
واریز یارانه بنزین 90 هزارتومانی برای خانوارهای 4 نفره
قرار است به هر کد ملی یارانه بنزین واریز شود. امروز جزئیات جدیدی از این واریزی جذاب دولت منتشر شد. همچنین بنابر احتمالات قوی قرار است قیمت بنزین سه نرخی شود.
قیمت بنزین سه نرخی میشود؟
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی لایحه بودجه سال اینده بار دیگر طرح تخصیص بنزین به افراد به جای خودرو را مطرح کرده است .
این طرح که بارها با مخالفت گسترده برخی کارشناسان مواجه شده است و از نظر برخی ممکن است منجر به ورود جمعیت کثیری از کشور به حوزه دلالی و تجارت بنزین شود، این بار با اصلاحاتی از سوی مرکز پژوهشهای مجلس پیشنهاد شده است.
بر اساس این پیشنهاد، دولت باید از خردادماه سال آینده به سرپرست خانوارهای فاقد خودرو به ازای هر نفر، ماهانه ۱۵ لیتر سهمیه بنزین اعطا کند که این سهمیه از محل حذف سهمیه خانوارهای دارای سه خودرو و بیشتر تامین میشود.
در این پیشنهاد، امکان تبادل سهمیه بنزین در یک بازار فراهم خواهد شد. البته تاکید شده است که دولت این حکم را بدون «هرگونه افزایش قیمت بنزین» انجام دهد. از نگاه مرکز پژوهشها این طرح باعث تحقق اهداف عدالت در توزیع یارانهها، مدیریت مصرف و پیشگیری از قاچاق بنزین خواهد شد. اخیرا برخی از نمایندگان مجلس نیز از طرح توزیع سهمیه به افراد دفاع کردند. گزارشها حاکی از آن است که مصرف روزانه اکنون از ۱۱۵ میلیون لیتر گذشته است و پیشبینی میشود تا پایان سال ناترازی بنزین ایران به ۱۵ میلیون لیتر در روز برسد.
بر اساس پیشنهاد ارائه شده و در صورت تصویب مجلس شورای اسلامی، دولت موظف خواهد بود از ابتدای خردادماه در سال ۱۴۰۳ به سرپرستان خانوارهای فاقد خودرو، به ازای هر نفر ۱۵ لیتر بنزین اختصاص دهد. این بنزین از محل حذف سهمیه خانوارهای دارای ۳ خودرو و بیشتر تامین میشود و امکان مبادله آن وجود خواهد داشت. در این اقدام قیمت بنزین در هیچیک از نرخهای سهمیهای و آزاد افزایش نخواهد داشت. طبق این پیشنهاد، دولت موظف است سهمیه سابق را برای حداکثر دو خودروی سواری در خانوارهای دارای خودرو و نیز سایر سهمیهها شامل خودروهای عمومی، وانتبار و موتورسیکلت حفظ کند. پیشتر برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس نیز به این طرح اشاره کرده بودند و وزیر اقتصاد در خلال اظهارات پیشینش درباره این موضوع صحبت کرده بود.
بر این اساس و در صورت پذیرش این پیشنهاد بازار ثانویه بنزین به راه خواهد افتاد. در این قالب پیشنهادی برای نرخ فروش بنزین پانزده لیتری سرپرستان خانوارهای بدون خودرو ارائه نشده است. در حال حاضر به نرخ یارانهای به قیمت لیتری 1500 تومان و به صورت آزاد به قیمت لیتری سه هزار تومان فروخته میشود . در این راستا ممکن است نرخ سوم بنزینی در بازار ثانویه، در این اقلب به فروش برسد. مکانیزم و سازوکار این پیشنهاد هنوز روشن نیست .
با این حساب اگر قرار باشد مبلغ هر لیتر 1500 تومان یارانه بنزین محاسبه شود یعنی هر ماه 22 هزار 500 تومان بحساب هر کد ملی واریز میشود. اگر خانواده ای 4 نفر باشد هر ماه مبلغ 90 هزارتومان بحساب این خانوار واریز میشود.
پیش از این حسین راغفر در گفتگو با خبرگزاری خبرانلاین، یکی از بهترین روشها برای برخورداری خانوارهای بدون خودرو از یارانه بنزین را واردات خودروهای جمعی نظیر اتوبوس و توسعه حمل و نقل شهری مانند مترو و ... دانسته و معتقد بود بسنده کردن به بنزین، تنها رد این ساختار به نوعی هدررفت منابع در کشور خواهد بود.
قیمت بنزین / ایرادات جدید در بودجه چیست؟
بر اساس گزارش بازوی پژوهشی مجلس، دو ایراد عمده به لایحه بودجه وارد است؛ نخست اینکه طبق روال نادرست و خلاف اصول سابق، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ دریافتیها و پرداختیهای سازمان هدفمندی یارانهها خارج از شمول منابع عمومی قرار گرفته و با سقف ۷۵۸ هزار میلیارد تومانی در تبصره ۸ ماده واحده درج شده است.
دومین ایراد نیز به این نکته باز میگردد که در لایحه بودجه ۱۴۰۳، جزئیات ارقام تشکیلدهنده منابع و سهم هر یک از مصارف درج نشده و این لایحه در این بخش دچار عدم شفافیت است. به عبارت دیگر، بودجه هدفمندی یارانهها به واسطه عدم مشخص بودن جزئیات غیرقابلتحلیل است. از این گذشته، گرهزدن سیاستگذاری انرژی و درآمدها و هزینههای شرکتهای دولتی حوزه انرژی به سیاستهای رفاهی، منجر به مشکلات فراوانی شده است.
عدم شمول هدفمندی در منابع عمومی، مقایسه و تحلیل بودجه دولت را با خطای بزرگی همراه میکند. باید توجه کرد که گردش درآمدها و هزینههای شرکتهای دولتی از کانال سازمان هدفمندی یارانهها منجر به شکلگیری یک خزانهداری دوم در کنار خزانهداری کل کشور میشود.
منبع: خبرآنلاین