دولتی‌های زیان‌ده

بررسی صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد که خودروسازان وبرخی بانک‌های کشور بدترین عملکرد را داشته‌اند. در آبان‌ سال جاری صورت‌های مالی بیش از ۱۰۰شرکت دولتی وغیر‌بورسی منتشر شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در میان آنها ۱۰شرکت سودده بوده و بقیه زیان‌ده یا ازحالت زیان‌دهی به سوددهی رسیده‌اند.شرکت‌های بورسی وضعیت و شرایط متفاوت‌تری نسبت به شرکت‌های غیربورسی دارند.بررسی‌صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد که بیشترین مبلغ سود انباشته در میان شرکت‌های تولیدی حاضر در بازار سرمایه مربوط به گروه‌های فولادی با نمادهای فولاد، فملی، شپنتا، پارس، مارون و نوری است. در میان شرکت‌های بورسی، برخی نمادها پرچمدار زیان انباشته هستند. مجموع زیان انباشته هفت‌شرکت ۵۸۰هزار میلیارد تومان است. در این میان بانک آینده با زیان انباشته ۲۸۴هزار میلیارد تومان در صدر این فهرست قرار دارد.بررسی عملکرد شش ماهه بانک آینده نشان می‌دهد که هزینه سود سپرده‌های این بانک در پایان شهریور ۱۱۶درصد بیش از درآمد تسهیلاتی آن بود. زیان عملیاتی بانک آینده ۶۹۲درصد درشش ماهه۱۴۰۲رشد پیدا کرده و زیان خالص بانک با رشد۲۴۳۳‌درصدی رکوردی بجا گذاشت که بدترین شکل مدیریت درشبکه بانکی هم قادر به خلق آن نیست.

زیان روزانه ۲۷۹ میلیارد تومان 

براساس آخرین اطلاعات منتشر شده ازصورت‌های مالی بانک آینده، بدهی این بانک به بانک مرکزی در۹ماهه امسال ۱۲۱هزارمیلیارد تومان افزایش یافته است. ۴۱.۵درصد از رشد پایه پولی در ۹ ماهه امسال به منظور حفظ و بقای این بانک بسیار ناتراز رقم خورده است. سهم بانک آینده از چاپ پول در سال گذشته ۲۲درصد بود که این عدد امسال دو برابر شده است. بانک آینده در سال جاری به‌طور متوسط روزانه ۲۷۹میلیارد تومان زیان ایجاد کرده و ‌موجب شده زیان انباشته آن در مجموع با ثبت رقم ۲۸۴ هزار میلیارد تومان از زیان انباشته خودروسازان سبقت بگیرد! اگر بخواهیم رقم درستی از زیان بانک آینده بگوییم می‌توان گفت حدود نیمی از بودجه عمرانی کشور. 

سکوی زیان‌

ایران‌خودرو یکی از شرکت‌های زیان‌دهی است که سال‌هاست این وضعیت حفظ کرده، صنعت خودروسازی امروز ۲۰۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته، ۱۸۰هزار میلیارد تومان بدهی بانکی، ۵۰هزار میلیارد تومان بدهی به قطعه‌سازان و ۲۰ هزار میلیارد تومان خرید دین به قطعه‌سازان دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مجموع زیان انباشته ایران‌خودرو و سایپا، حدود ۱۵۲هزار میلیارد(همت) است. پس از بانک آینده ایران خودرو با ۱۰۴همت ، بانک سرمایه با ۵۳ همت، سایپا ۴۸همت، بانک ایران زمین۴۲ همت، بانک دی ۲۶ همت و پارس‌خودرو۲۳ همت تومان زیان داشتند.

معضل بنگاهداری

مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس دراین باره می‌گوید بنگاهداری بانک‌ها یک معامله دوسرباخت است، بانک‌ها با بنگاهداری، دارایی‌های خود را منجمد و بلوکه می‌‌کنند، بنابراین با کمبود منابع برای تسهیلات‌دهی مواجه و مجبور می‌شوند یا خلق پول کنند یا این‌که اضافه برداشت از منابع بانک مرکزی داشته باشند که تورم‌زاست. این نماینده مجلس شورای اسلامی در مورد این‌که از یک طرف گفته می‌شود دولت باید مهار تورم کند و از یک طرف بانک‌ها با بنگاهداری به تورم دامن می‌زنند، بیان کرد: مهار تورم مربوط به کنترل خلق پول توسط دولت است که ناشی از کسری بودجه است و باید هزینه‌های دولت صرفه‌جویی شود. از طرفی عدم بدهی دولت به بانک‌ها و عدم استفاده از منابع بانک مرکزی موجبمهار تورم می‌شود. بخشی از مهار تورم هم مربوط به انضباط مالی بانک‌ها در خلق اعتبار است که یکی از نمودهای آن بنگاهداری بانک، کاهش منابع در اختیار بانک و توسل به خلق پول است. هدف نهایی کنترل تورم اتفاق نمی‌افتد مگر این‌که انضباط مالی بانک‌ها، خلق اعتبار و استفاده از ذخایر بانک مرکزی و بدهکاری به بانک مرکزی کنترل شود.

لزوم ساماندهی 

با زیانی که این شرکت‌ها تولید می‌کنند اقتصاد هر روز با چالش‌های جدید مواجه می‌شود. از این رو باید مسیر اصلاح پیش گرفته شود. آن‌طور که برخی کارشناسان می‌گویند برای جبران زیان انباشته این شرکت‌ها ابتدا باید دارایی‌های آنها فروخته شود و مدیریت آن نیز تغییر کند. با توجه به زیان بانک آینده که در صدر ناترازها قرار دارد باید اموال آن فروخته شود و قطعا نباید زیان آن توسط بانک مرکزی جبران شود. این اقدام منجر به چاپ پول و پس از آن نقدینگی و تورم می‌شود و همه مردم باید آن را بپردازند. اکنون بانک مرکزی سیاست‌هایی را به کار گرفته که به کاهش رشد نقدینگی منجر شده و اگر قرار است این روند ادامه داشته باشد باید بانک‌های ناتراز با منابع خودشان مدیریت شوند.