آخرین وضعیت منابع آبی در استان تهران| آب جیره‌بندی می‌شود؟
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، وضعیت منابع آبی در این استان را تشریح کرد و گفت: با بارنامه ریزی های انجام شده آب تهران جیره بندی نخواهد شد.
محسن اردکانی با بیان این مطلب که مشترکان تهرانی باید صرفه جویی ۲۰ درصدی داشته باشند، افزود: سال گذشته میزان بارندگی‌ها ۱۹۰ میلی‌متر بود، امسال که تقریبا چهار ماه از سال آبی گذشته ۴۶ درصد بارندگی در استان تهران نسبت به میانگین بلندمدت سالیانه کمتر بوده است.
همچنین حجم ذخائر سدها به نحو قابل توجهی کاهش پیدا کرده و این در حالی است که سرانه مصرف در تهران باید طبق الگوی مصرف برای هر خانوار ۱۲ هزار لیتر در ماه باشد. این عدد برای هر نفر در شبانه روز ۱۲۵ لیتر است.
اردکانی اضافه کرد: در حال حاضر سرانه مصرف در استان تهران برای هر نفر ۲۵۰ لیتر است که عدد بسیار بالایی به حساب می‌آید. بارندگی بسیاری از کشورهای حاشیه دریای مدیترانه بیش از ۷۵۰ لیتر است اما سرانه مصرف آنها ۱۷۰ لیتر در شبانه‌روز است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر سرانه مصرف در استان تهران برای هر نفر ۲۵۰ لیتر است که عدد بسیار بالایی به حساب می‌آید. سرانه مصرف بسیاری از کشورها که در حاشیه دریای مدیترانه قرار دارند و میزان بارندگی آنها بیش از ۷۵۰ لیتر است، ۱۷۰ لیتر در شبانه‌روز است، گفت: در تهران با بارندگی ۱۹۰ میلی‌متر در سال سرانه مصرف ۲۵۰ لیتر در شبانه‌روز است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران با بیان اینکه مدیریت مصرف سه مقوله توزیع، تامین و تقاضا طبقه‌بندی می‌شود، افزود: در حال حاضر بین قیمت تمام شده و قیمت فروش آب اختلاف زیادی وجود دارد که پایه قانونی آن می‌بایست به تدریج اصلاح شود. در حال حاضر قیمت تمام شده آب در شهر تهران با وضعیت فعلی حداقل مترمکعبی ۸۵۰۰ تومان است که به طور متوسط کمتر از ۳۰۰۰ تومان فروخته می‌شود.
اختلاف قیمت ۶۰ درصدی بین قیمت تمام‌شده و قیمت فروش آب
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران با بیان اینکه بیش از ۶۰ درصد اختلاف قیمت بین قیمت تمام شده و قیمت فروش آب وجود دارد، تاکید کرد: باید با استفاده از شیرهای کم‌مصرف اصلاح تاسیسات در ساختمان و موضوعاتی از این قبیل میزان مصرف آب را کاهش دهیم. علاوه بر این باید در حوزه فرهنگ‌سازی نیز اقداماتی صورت گیرد، به طوری که کلیه دستگاه‌هایی که در حوزه فرهنگ‌سازی دخیل هستند، وارد میدان شوند و تغییر شیوه مصرف اتفاق بیفتد.
اردکانی با بیان اینکه ایران از یک اقلیم خشک و نیمه خشک برخوردار است، میانگین بارندگی در کشور را به طور متوسط سالیانه ۲۳۰ میلی‌متر اعلام و اظهار کرد: این میانگین در استان تهران به صورت نرمال باید سالیانه ۲۸۰ میلی‌متر باشد و ما سومین دوره خشکسالی را پشت سر گذاشتیم و اکنون در حال سپری کردن سال چهارم هستیم.
وی با تاکید بر اینکه آب تهران از پنج سد امیرکبیر و طالقان در غرب و سد لار، لتیان و ماملو در شرق تهران و منابع آب‌های زیرزمینی تامین می‌شود، تاکید کرد: در گذشته حدود ۷۵ درصد از آب شرب و بهداشتی استان تهران را از محل آب‌های سطحی یعنی همین سدها تامین می‌کردیم. زمانی که میزان بارندگی کاهش می‌یابد، طبیعتا روان‌آب‌ها و آوردهای رودخانه‌ها کاهش پیدا می‌کند و به تبع آن حجم ذخائر سدها کاهش می‌یابد. بر این اساس طی سه سال گذشته، میزان بارندگی استان تهران به صورت ممتد زیر ۲۰۰ میلی‌متر بوده است. حال آنکه میانگین نرمال آن باید ۲۸۰ میلی‌متر باشد.
اردکانی با تاکید بر اینکه در گذشته رویکردها بیشتر روی مدیریت عرضه متمرکز بود، اظهار کرد: تفکر نادرستی که وجود دارد این است که دستگاه‌های متولی باید آب را تولید کنند اما آب قابل تولید نیست، آب قابل تامین است یعنی دستگاه‌های متولی با اقداماتی آب موجود را در دسترس قرار دهند، بنابراین در کم و زیاد آب نقش نداریم، چراکه آب را نمی‌شود تولید کرد.
راه‌حل عبور از بحران خشکسالی
وی با بیان این منابع آب محدود است و باید هم عرضه کننده که وزارت نیرو است و هم مصرف کننده که آحاد مختلف مردم را دربرمی‌گیرد، با یکدیگر همکاری داشته باشند تا بتوان از منابع محدود حداکثر بهره‌برداری را داشت، گفت: در ایران متاثر از تغییر اقلیم وضعیت بارندگی‌ها تغییر پیدا کرده و این که به مردم بگوییم وضعیت آب بحرانی است، مشکلی را حل نمی‌کند و باید اقداماتی انجام شود تا در این شرایط مشکلی ایجاد نشود و بتوانیم بحران را مدیریت کنیم.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران با تاکید بر اینکه سه سال خشکسالی را پشت سر گذاشتیم و اتفاقی رخ نداده و اکنون نیز صراحتا اعلام می‌کنیم که هیچ برنامه‌ای برای نوبت‌بندی و جیره‌بندی آب در استان تهران در دستور کار نداریم، گفت: این صحبت بدین معنا نیست که هیچ اقدامی برای مدیریت منابع آبی صورت نمی‌گیرد، برنامه‌هایی را در سال‌های گذشته که در خشکسالی قرار داشتیم تعریف کردیم امسال نیز که در سال چهارم خشکسالی قرار داریم، برنامه‌هایی را دستور کار قرار داده‌ایم.
سه سال خشکسالی را پشت سر گذاشتیم و اتفاقی رخ نداده و صراحتا اعلام می‌کنیم که برنامه‌ای برای نوبت‌بندی و جیره‌بندی آب در استان تهران در دستور کار نداریم. به گفته اردکانی در همه موضوعات اجتماعی مولفه و عنصر اصلی کمک دهنده به حل یک مشکل مردم هستند. مردم سال گذشته همکاری زیادی با ما داشتند به گونه‌ای که علی‌رغم این که ۲.۵ درصد به تعداد مشترکان شرکت آب و فاضلاب استان تهران اضافه شد اما شاهد کاهش مصرف ۶۲ میلیون مترمکعب آب از منابع سطحی بودیم.
وی با بیان اینکه علاوه بر همکاری مردم منابع جایگزین نیز اضافه کردیم که از منابع سطحی آب کمتر برداشت شود، اظهار کرد: امسال نیز چنین برنامه‌هایی را در دستور کار داریم و به جز این نیز چاره‌ای نیست.
توزیع یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب در تهران
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران اظهار کرد: یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب در استان تهران برای شرب و بهداشت توزیع می‌شود؛ ۶.۵ میلیارد نیز برای شرب و بهداشت در کل کشور توزیع می‌شود که در این میان، ۲۳ درصد از منابع آب شرب و بهداشت کشور در استان تهران توزیع می‌شود.
اردکانی با بیان اینکه کاهش ۲۰ درصدی مصرف آب می‌تواند نقش زیادی در گذر از چالش‌ها داشته باشد، درواقع این ۲۰ درصد معادل ۳۰۰ میلیون مترمکعب بوده که این عدد ۱.۵ برابر سد امیرکبیر است، گفت: نه تنها امسال بلکه بحران سخت‌تر از این را پشت سر خواهیم گذاشت اما این تلقی که هرچه می‌خواهیم آب مصرف کنیم و دستگاه‌های متولی آب تولید کنند، امکان‌پذیر نیست.
به گفته وی، آب به نزولات جوی بستگی دارد و قابل تولید نیست در تمام دنیا اینگونه است وقتی با کاهش نزولات جوی مواجه می‌شوند میزان مصرف را کاهش می‌دهند به طور مثال آبیاری فضای سبز، شست‌وشوی خودرو، فرش و مواردی از این قبیل متوقف می‌شود.
موظفیم آب را تا طبقه سوم هر ساختمان برسانیم
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران در پاسخ به این سئوال که با کاهش فشار آب چقدر صرفه‌جویی صورت می‌گیرد، اظهار کرد: در مبحث ۱۶ مقررات ملی ساختمان، شرکت‌های آب و فاضلاب موظف است آب را تا طبقه سوم هر خانه‌ای برساند. ساختمانی که ۱۰ طبقه و یا بیشتر داشته باشد، باید مخازن ذخیره به ازای هر نفر ساکن ۷۵ لیتر در شبانه‌روز حساب کند، به طور مثال اگر ۱۰۰ نفر در ساختمان ساکن باشند، ۷۵ را ضربدر ۱۰۰ کنند که عددی معادل ۷۵ هزار لیتر می‌شود همچنین پشت مخزن پمپ نصب تا آب واحد مسکونی تامین شود.
اردکانی افزود: طبق قانون و مقررات شرکت آب و فاضلاب تنها موظف است تا طبقه سوم تامین آب داشته باشد و بالاتر از آن مستلزم این است که فشار مضاعفی را به شبکه وارد کنیم و این موضوع موجب حادثه و افزایش پرت آب می‌شود.
در شهر تهران ۲۲ درصد پرت آب داریم
وی با بیان اینکه در شهر تهران ۲۲ درصد پرت آب داریم، گفت: این ۲۲ درصد به دو هدررفت ظاهری و واقعی تبدیل می‌شود؛ ۱۱ درصد هدررفت ظاهری و ۱۱ درصد هدررفت واقعی است، درواقع هدررفت ظاهری به خطای دستگاه‌های اندازه‌گیری اطلاق می‌شود.
به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، زمانی که مشترکان از پمپ استفاده می‌کنند، متوجه کاهش فشار آب نمی‌شوند اما صرفه‌جویی بالایی در مصرف آب صورت می‌گیرد، به طوری که ماهی چهار تا پنج میلیون مترمکعب میزان مصرف آب کاهش می‌یابد و با توجه به اینکه در تهران در یک مقیاس بزرگی آب توزیع می‌شود، این عدد معادل ۴۰ تا ۵۰ مترمکعب می‌شود؛ سد لتیان ۷۰ میلیون مترمکعب ذخیره آب دارد که این رقم بالایی است.
اردکانی افزود: برنامه‌های بسیار خوبی در حوزه تامین و توزیع داریم اما در کنار این برنامه‌ها لازم است مردم نیز مانند گذشته صرفه‌جویی ۲۰ درصدی داشته باشند تا سال آبی جاری را پشت سر بگذاریم و جیره‌بندی آب نیز در دستور کار قرار ندارد.
قبوض آب ۱.۵ میلیون تومانی برای مشترکان پرمصرف
وی با اشاره مشترکان پرمصرف، تاکید کرد: الگوی مصرف در شهر تهران برای هر خانواده در ماه معادل ۱۲ هزار لیتر است، ۳۱ درصد از مشترکان تا ۱۲ هزار لیتر مصرف دارند، ۶۳ درصد از مشترکان تا ۲۴ هزار لیتر مصرف آب دارند؛ به گروه اول خوش مصرف و گروه دوم پر مصرف و به گروه سوم که از ۲۴ هزار مترمکعب بیشتر مصرف می‌کنند، بدمصرف می‌گوییم که ۶ درصد مشترکان را دربرمی‌گیرد.
مشترکانی که تا ۲۴ هزار لیتر مصرف آب دارند، ۲۰۰ هزار تومان قبض برای آنها صادر می‌شود؛ اگر مشترکی ۵۰ هزار مترمکعب آب مصرف کند، قبض آب برای آن ۱.۵ میلیون تومان خواهد بود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران افزود: برای گروه اول که ۱۲ هزار لیتر آب می‌کنند، قبوض آب ۲۹ هزار تومان صادر می‌شود، یک آب معدنی ۱.۵ لیتری ۷۰۰۰ تومان است، ۱۵ لیتر آن می‌شود ۷۰ هزار تومان اما ۱۲ هزار لیتر را با قیمت ۲۹ هزار تومان توزیع می‌کنیم. مشترکانی که تا ۲۴ هزار لیتر مصرف آب دارند، ۲۰۰ هزار تومان قبض برای آنها صادر می‌شود، اگر مشترکی ۵۰ هزار مترمکعب آب مصرف کند، قبض آب برای آن ۱.۵ میلیون تومان خواهد بود.
اردکانی با اشاره به طرح توزیع شیرآلات کاهنده مصرف در تهران گفت: در قانون توسعه و بهینه‌سازی آب شرب شهری و روستایی آمده است که شرکت آب و فاضلاب می‌تواند دستگاه کاهنده مصرف را برای مشترکانی که خودشان متقاضی باشند، با اقساط دو ساله به آنها ارائه دهد. این دستگاه‌ها قیمت بالایی دارند و باید اعتبار کافی در اختیار ما قرار گیرد و ما به صورت موردی که اعتباراتی در اختیارمان قرار گرفته، در دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه دیگر این اقدام را انجام داده‌ایم.
الزام ادارات دولتی به کاهش ۲۵ درصدی مصرف
وی در ادامه توضیح داد: مصوبه دیگری وجود دارد که ادارات دولتی موظفند میزان مصرف خود را تا ۲۵ درصد کاهش دهند که اگر این اتفاق نیفتد، دو مرتبه اخطار داده می‌شود و بار سوم علاوه بر محدودیت موقت اسم آن اداره یا سازمان رسانه‌ای خواهیم کرد. برای اینکه این طرح در مشترکان خانگی اجرا شود، ابتدا باید تامین اعتبار صورت گیرد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران درباره تفکیک آب شرب و بهداشتی نیز اظهار کرد: این طرح بسیار هزینه‌بر است ۱۸ هزار کیلومتر شبکه توزیع آب شرب در استان تهران وجود دارد که اگر قرار باشد تفکیک آب صورت گیرد می‌بایست همین مقدار شبکه ایجاد شود.
اردکانی با تاکید بر اینکه در حال حاضر با محدودیت اصل منابع و نه با محدودیت آب شرب مواجه هستیم تصریح کرد: اگر آب را برای سایر مصارف به جز شرب در اختیار داشتیم می‌توانستیم این طرح را اجرایی کنیم اما در حال حاضر با اصل محدودیت منابع مواجه هستیم و لازم است در این شرایط طرح‌ها را فایده و هزینه کنیم.
وی با اشاره به آخرین وضعیت رینگ "قمر بنی هاشم" ادامه داد: این طرح جزو یکی از طرح‌های اثرگذار استان تهران است چرا که آبی که وارد شبکه می‌شود را به هم مرتبط می‌کنند. با استفاده از این طرح می‌توانیم مدیریت را در توزیع آب توسعه دهیم.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران اضافه کرد: این یک طرح بسیار اثرگذار است و به تعبیری می‌تواند به کارگزاران این موضوع کمک کند که از حداقل منابع حداکثر بهره‌وری را داشته باشد. این طرح ۱۷۰ کیلومتر بوده که تاکنون ۱۲۰ کیلومتر آن اجرایی شده و امسال نیز تا ۱۵ کیلومتر اجرایی می شود که تاکنون ۱۰ کیلومتر آن اجرایی شده است و پنج کیلومتر دیگر تا پایان سال انجام خواهد شد.
وی با بیان اینکه به دنبال این هستیم که منابع اعتباری آن را تامین کنیم و نویدهای خوبی نیز در این رابطه دریافت کرده‌ایم، گفت: در صورتی که محدودیت‌ها برطرف شود سال آینده و یا حداکثر سال ۱۴۰۴ شرق تهران از این همت برخوردار شود.
خشکسالی تاثیری در کیفیت آب تهران دارد
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران در پاسخ به این سوال که خشکسالی حاکم در تهران آیا تاثیری در وضعیت کیفیت آب گذاشته است یا خیر؟ تصریح کرد: آبی که در شبکه توزیع استان تهران قرار دارد، ۱۰۰ درصد از کیفیت شرب استاندارد و حتی بالاتر از استاندارد جهانی است و جای هیچگونه نگرانی برای این مساله وجود ندارد.
آبی که در شبکه توزیع استان تهران قرار دارد، ۱۰۰ درصد از کیفیت شرب استاندارد و حتی بالاتر از استاندارد جهانی است و جای هیچگونه نگرانی برای این مساله وجود ندارد. اردکانی با بیان اینکه این اطمینان را به مردم می‌دهم که هیچ‌وقت از باب اینکه کمبود آبی در تهران داشته باشیم، کیفیت آب را کاهش نخواهیم داد، گفت: درحال حاضر تمام آبی که در شبکه استان تهران توزیع می‌شود، با کیفیت استاندارد شرب است و جای هیچگونه نگرانی نیست.
وی با اشاره به لزوم سازگاری با خشکسالی، اظهار کرد: دو مبحث مطرح بوده یک موضوع گوارایی آب و دیگری موضوع بهداشت و سلامت آب است، هرآنچه آب در شبکه سراسری آب توزیع می‌شود دارای استاندارد ۱۰۰ درصدی بوده اما گوارایی آب متفاوت است، درواقع گوارایی آب سد طالقان از سد کرج، گوارایی آب سد کرج از سد لار و گوارایی سد لار از سد لتیان بیشتر است و درکل باید گفت که مفهموم گوارایی با سلامت و بهداشت آب متفاوت است.
فاضلاب تهران تا کجا پیش رفت؟
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران درباره آخرین وضعیت پیشرفت طرح‌های فاضلاب، خاطر نشان کرد: در شهر تهران ۸۷ درصد شبکه و خط انتقال جمع آوری فاضلاب اجرا شده، ۵۵ درصد تصفیه خانه اجرایی شده، در هر سال تقریبا ۴۰۰ میلیون مترمکعب فاضلاب شهر را جمع آوری، تصفیه و تبدیل به پساب می‌کنیم که در بخش کشاورزی و صنعت قابل استفاده است.
اردکانی با بیان اینکه قرارداد فاز هفت و هشت تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب در سال ۱۳۹۸ منعقد شد و تا بهمن سال ۱۴۰۱ حدود هشت درصد پیشرفت فیزیکی داشت و تاکنون به پیشرفت ۴۰ درصدی رسیده است، گفت: طبق برآوردهای صورت گرفته سال آینده فاز مایع را وارد مدار خواهیم کرد و سال بعد نیز فاز لجن را وارد مدار بهره‌برداری خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه این تصفیه‌خانه یکی از بزرگترین تصفیه‌خانه‌های منطقه است و سالی ۱۰۰ میلیون مترمکعب حجم تصفیه فاضلاب در این تصفیه‌خانه است، تصریح کرد: تصفیه‌خانه فاضلاب فیروزبهرام نیز اکنون در مدار بهره‌برداری قرار دارد. ۴.۵ میلیون مترمکعب بر ثانیه فاضلاب را تصفیه می‌کند و ما نیز در بالادست انشعاب فاضلاب دیگری را نصب می‌کنیم و تا پایان سال به ظرفیت پیک این تصفیه‌خانه به شش میلیون مترمکعب بر ثانیه می‌رسد. علاوه بر این در روزهای اخیر تصفیه‌خانه دیگری را در مهرآباد رودهن به بهره‌برداری رسانده‌ایم که ظرف یک سال توانستیم این تصفیه‌خانه را احداث کنیم.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران در پایان با بیان اینکه تصفیه‌خانه دیگری را در بومهن، رودهن، رباط کریم و پرند در دست برنامه داریم گفت: هفت تصفیه‌خانه را با موافقت‌نامه وزیر قرار شده که فاینانس خارجی داشته باشیم، تصفیه‌خانه فیروزکوه، دماوند، قرچک، ورامین و سه تصفیه‌خانه دیگر در این دسته قرار دارند.
منبع: ایسنا