انتقاد یک نماینده از دهک‌بندی خانوارها / ۱۸ هزار خانوار تحت پوشش کمیته در دهک ۱۰ قرار دارند
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس حذف یک‌باره۶۰ هزار نفر از مردم دهک ۱۰ از صف یارانه در مرحله ۱۵۵ واریز یارانه نقدی در دی‌ماه را نادرست خواند و گفت: ساختار دهک‌بندی فعلی کشور ساختار درستی نیست، متاسفانه دهک‌بندی‌ها بسیار قدیمی و مدت‌ها به روزرسانی نشده است. بعضاً دیده می‌شود شخصی در دهک ۱۰ قرار دارد اما تحت پوشش کمیته امداد است که نشان می‌دهد یک جای کار در سامانه ارزیابی وسع و رفاه ایرانیان اشتباه است.
علی‌اصغر عنابستانی، نماینده مردم سبزوار و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس حذف یک‌باره 60 هزار نفر از مردم دهک 10 از صف یارانه در مرحله 155 واریز یارانه نقدی در دی‌ماه را نادرست خواند و عنوان کرد: دولت تکلیف قانونی دارد که به مرور و طبق ضوابطی یارانه سه دهک بالای جامعه را قطع کند، که این تکلیف مربوط به امسال و سال گذشته هم نیست؛ بلکه چند سالی است در بودجه سالانه لحاظ می‌شود که دولت مکلف است به سه دهک بالای درآمدی یارانه نپردازد؛ اما دولت‌ها به دلایل مختلف، ازجمله اینکه شاخص‌های دهک‌بندی‌شان درست نیست، به آن عمل نمی‌کنند.
عضو کمیسیون اجتماعی با تاکید بر اینکه معیار و ترازی که برای دهک‌بندی گذاشته شده، تراز واقعی و متناسب با شرایط اقتصادی کشور نیست، اضافه کرد: در نتیجه ممکن است فردی در دهک 10 یا 9 قرار گرفته باشد اما واقعا استحقاق دریافت یارانه را دارد. برای همین ما در مجلس در سال 1402 دولت را مکلف کردیم در دهک‌بندی خود تجدید نظر کند و شاخص‌های دهک‌بندی در سامانه رفاه ایرانیان را مجدداً متناسب با شرایط اقتصادی و معیشتی فعلی کشور و میزان درآمدی که افراد کسب می‌کنند، بازتعریف و دوباره مردم را در دهک‌های مختلف تقسیم‌بندی کنند.
عنابستانی با اشاره به اینکه دولت این کار را با یک دقت ظاهراً بیشتری و جایگزینی تقسیمات صدک‌بندی به جای دهک‌بندی شروع کرده، افزود: یعنی دولت در تقسیمات جدید هر دهک را باز به ده دهک دیگر تقسیم و مردم را در صد بخش دسته‌بندی کرد تا بتواند افرادی که واقعاً دارای ملائت مالی بالایی هستند را انتخاب و یارانه آن‌ها را حذف کند تا صرف اموراتی شود که در قانون برای دهک‌های پایین در نظر گرفته شده است.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به اینکه هنوز پروسه تجدید نظر در نظام دهک‌بندی و نظام ارزیابی وسعی در وزارت کار و در دولت به طور کامل انجام نشده است؛ تاکید کرد: بنده معتقدم دولت تا زمانی که به‌طور کامل ارزیابی دقیقی نکرده و در سامانه ارزیابی وسع خود کاملاً تجدیدنظر و دهک‌بندی‌ها را واقعی نکند و آن صدک‌بندی که خود دولت ایده آن را ارائه کرده، اجرا نکند؛ نباید یک باره و در این شرایط یارانه بخشی از مردم را قطع کند.
عنابستانی تصریح کرد: دولت باید ابتدا دهک‌بندی را به طور دقیق و کامل درست و مشخص کند، به مردم اطلاع دهد که شما با این میزان درآمد و ثروت مثلاً در دهک 10 یا 9 قرار دارید؛ بنابرین مستحق دریافت یارانه نیستید و از این ماه یارانه نمی‌گیرید. یعنی باید کاملاً شفاف با مردم برخورد شود تا مردم از قبل تکلیف خود را بدانند. در ادامه باید فرصتی هم برای فردی که به این ارزیابی‌ها یا اطلاعاتی که در سامانه رفاه ایرانیان وجود دارد، اعتراض دارد، در نظر گرفته شود و فرد فرصت ثبت و اعلام اعتراض خود را داشته باشد.
به گفته عنابستانی مردم در این موضوع غریبه نیستند و اینکه ما بخواهیم یواشکی و بدون اطلاع کار کنیم اصلاً کار خوبی نیست.
این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس ضمن بیان اینکه در ارزیابی وسع افراد برای دهک‌بندی باید توجه داشت هم‌زمان با بالا رفتن درآمد، هزینه‌های فرد هم افزایش پیدا می‌کند؛ عنوان کرد: البته سامانه رفاه ایرانیان و مدل ارزیابی وسع چندین شاخص دارد و صرفاً براساس درآمد ماهیانه نیست و علاوه بر آن، دارایی‌ها و ثروت، حساب‌های بانکی و اساساً هر دارایی که می‌تواند مولد باشد، اعم از سهام شخص، اموال منقول و غیرمنقول و ثابتی که شخص می‌تواند داشته باشد، همه و همه شاخص ارزیابی است و در سامانه ارزیابی وسع حساب و ارزیابی می‌شود تا دهک فرد مشخص شود.
وی با تاکید بر اینکه ساختار دهک‌بندی فعلی کشور ساختار درستی نیست، گفت: متاسفانه اینقدر دهک‌بندی‌ها قدیمی است و مدت‌ها به روزرسانی نشده است که بعضاً دیده می‌شود شخصی در دهک 10 قرار دارد اما تحت پوشش کمیته امداد است. در حال حاضر حدود 18 هزار نفر در کشور تحت پوشش کمیته امداد داریم که در سامانه رفاه ایرانیان در دهک 10 ارزیابی شده‌اند؛ بنابراین معلوم است یک جای کار در سامانه ارزیابی وسع و رفاه ایرانیان اشتباه است که فردی تحت پوشش کمیته امداد در دهک 10 قرار دارد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس ضمن تاکید مجدد بر اینکه مجلس در سال 1402 دولت را مکلف کرد که این سامانه را مجدد به‌روز و براساس شرایط اقتصادی کشور تجدید ارزیابی کند، افزود: مثلاً قبلاً اگر فردی ماهیانه 10 یا 12 میلیون تومان درآمد داشت، فرد ثروتمندی محسوب می‌شد؛ اما الان درآمد 10 یا 12 میلیون تومانی یکی از پایین‌ترین وضعیت شرایط اقتصادی کشور است؛ بنابراین قاعدتاً این دهک‌ها نیاز به ارزیابی مجدد دارد و همه افراد جامعه از پایین‌ترین درآمد تا بالاترین درآمد به جای اینکه به 10 دهک تقسیم شوند، به صد صدک تقسیم و براساس آن صد صدک تصمیم گرفته شود، زیرا با این وجود شرایط می‌تواند بسیار دقیق‌تر باشد.
عنابستانی تصریح کرد: تا وقتی که این اتفاق نیفتد، قطع یک‌باره یارانه افراد و بدون اینکه هنوز با دقت بررسی نشده که فرد واقعاً در چه دهکی است؛ کار درستی نیست. بهتر است دولت ابتدا دهک‌ها را دقیق مشخص کند، بعد به خود مردم اطلاع دهد که در ارزیابی جدید در چه دهکی قرار گرفتند، بعد یک فرصت برای اعتراض برای افرادی که نسبت به وضعیت جدید اعتراض دارند، معین کند؛ به اعتراضات رسدیگی کند و در انتها که دهک‌ها قطعی شد، دولت می‌تواند براساس تکلیف قانونی خود از دهک‌های بالا شروع به قطع کردن یارانه کند و به افراد نیازمند بدهد./خانه ملت