اهمیت مسأله محوری در افزایش مشارکت

گروه سیاست سایت فردا - سیدمحمدمهدی غمامی در یادداشتی نوشت:  نظام جمهوری اسلامی ایران، مبتنی بر مشارکت مردم و حل مسائل آنها و عدالت‌ورزی بنیان نهاده شده است. کمااینکه اصل ششم قانون اساسی مقرر می‌دارد: «در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکا به آرای عمومی اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رئیس‌جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شورا‌ها و نظایر اینها یا از راه همه‌‌پرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین می‌شود.» 

بنابراین آنچه برای نظام حکمرانی ایران مبتنی بر قانون اساسی مهم است، مشارکت مردم است.برای آنکه امکان مشارکت مردم در عرصه حکمرانی فراهم شود، انتخابات یکی از سازوکارها است و البته این سازوکار تنها مسیر مشارکت نیست و باید به جای مشارکت‌های مقطعی، روش‌های مستمری برای اخذ و اثرگذاری نظرات مردم و نخبگان لحاظ کرد که از جمله آن، جمع‌سپاری قوانین و مقررات است که با وجود الزام قوانین متعددی از جمله بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، قانون اجرای سیاستهای کلی اصل چهل‌وچهارم سیاست‌های کلی نظام قانون‌گذاری و… در عمل مسائل و راهکارهای حل با همکاری حداکثری مردم، ذی‌نفعان و نخبگان طراحی نشده

 است.

ضرورت پرهیز از وعده

یکی از محورهای مشارکت مردم با هر قالبی، حل مسأله‌های آنها، ایجاد رضایت عمومی و تحقق حقوق و آزادی‌های مشروع مردم است. بر این اساس وقتی مردم انتخابات و سایر ابزارهای جلب مشارکت را در راستای حل مسأله‌هایشان ببینند، آن زمان امید بیشتری برای مشارکت، تحول و اصلاح امور وجود خواهد داشت؛ چراکه سعی می‌کنند مسأله‌های خود را اولویت‌بندی کنند و افرادی را که دارای ایده و راه‌حل‌هایی منطبق‌تری با آن مسأله هستند، در فهرست انتخاب خود قرار دهند. مشارکت‌خواهی باید مسأله‌محور باشد، در غیر این صورت با کلی‌گویی‌هایی همانند حل مشکل مسکن، معیشت، افزایش یارانه، بیکاری، خودرو و… دیگر نمی‌توان جذب کرد؛ بنابراین وعده‌های کلی، بدون رویکرد خلاقانه و دقیق، انگیزه‌بخشی چندانی در پی ندارد. به‌ویژه آنکه چون نخبگان علمی، اجتماعی، سیاسی و... موتور مشارکت هستند و اگر مسأله‌ای را برای مشارکت مؤثر پیدا نکنند یا راه‌حل‌های موجود را تأیید نکنند، انگیزه‌ای برای بخش مهمی از مردم وجود نخواهد داشت؛ بنابراین جمع‌سپاری مستمر مسائل و راهکارها با نخبگان به‌ویژه با وجود پیشرفتهای پرشتاب فناوری اطلاعات، لازم است هدف‌گذاری و عملیاتی شود.

اهمیت مسأله‌محوری

مسأله‌محوری برای مشارکت در هر مقام متفاوت است. در عرصه انتخابات مجلس شورای اسلامی، مسأله‌ها بر اساس وضع قانون برای حل مشکلات و اعمال نظارت بر اجرای قانون است؛ بنابراین احزاب، نامزدها و جریان‌های مؤثر لازم است برنامه‌هایی مدون، عینی و منطبق بر مسأله‌های درک شده مردم ارائه و اعلام کنند که چگونه آنها بیشتر از دیگران می‌توانند مسائل مردم را حل کنند. تاکنون برنامه‌هایی در این خصوص در عرصه عمومی در دسترس مردم و افراد مرجع قرار داده نشده است. مشارکت مردم علاوه بر داشتن دغدغه، مسأله و راهکار، مستلزم اعتقاد به امکان جدی تحقق و اجرای پیشنهادها و ایده‌ها باشد؛ بنابراین جایگاه مجلس نیز باید به سطح اثرگذار و در تراز قانون اساسی برسد تا امکان حل مسأله‌ها توسط مجلس فراهم شود. 

منبع: صبح نو