مذاکرات پشت پرده برای غزه

امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان که به منظور شرکت در اجلاس مجمع جهانی پناهندگان به ژنو سفر کرده است، با وزرای خارجه کویت، اردن، عربستان، لبنان، تونس  ، نخست وزیر دولت پیشبرد لبنان و نخست وزیر واتیکان به‎طور جداگانه دیدار  و گفت‎وگو کرد. بدیهی است که  بخش مهمی از این دیدارها مربوط به مسائل دوجانبه میان ایران و این کشورهاست، اما این دیدارها در زمینه تحولات منطقه‌ای هم دارای اهمیت ویژه‌ای بود. واقعیت این است که حملات نیروهای مسلح یمن علیه کشتی‌های اسرائیلی در پاسخ به جنایات این رژیم علیه غزه، نگرانی‌های جدی را در عرصه بین المللی و برای کشورهای غربی حامی اسرائیل، به ویژه آمریکا و انگلستان، برانگیخته است. گفته می‌شود انگلیس در همین راستا تلاش دارد تا در شورای امنیت قطعنامه‌ای را علیه یمن مطرح کند و آمریکا نیز حضور نظامی‌اش را در باب المندب تقویت کرده است. به این ترتیب، این احتمال وجود دارد که با تشدید بحران در باب المندب، دامنه درگیری‌ها افزایش یابد و نبردی منطقه‌ای رخ دهد. در همین حال، استمرار شرایط کنونی برای اسرائیل دشوار خواهد بود، چرا که بیش از نیمی از تجارت این رژیم از مسیر دریای سرخ به اقیانوس هند است و اگر یمنی‌ها به اقدامات خود ادامه دهند، کار تل‌آویو گره خواهد خورد. همزمان سعودی‌ها نیز در حال مذاکره با صنعا برای پایان دادن به جنگ خودشان با یمنی‌ها هستند و شرایط جاری در نتیجه ورود یمن به نبرد غزه، وضعیت را پیچیده‌تر کرده و ممکن است بر مذاکرات بین یمن و عربستان نیز اثر داشته باشد. از این رو کشورهای شورای همکاری خلیج‎فارس تلاش دارند، ایران و یمن را به سوی کاهش تنش‌ها ترغیب کنند. با این حال، مقامات ایرانی بارها تاکید کرده‌اند یمن و دیگر گروه‌های مقاومت براساس صلاحدید خودشان عمل می‌کنند و رابطه تهران با جریان مقاومت رابطه برادرانه است نه سلسله مراتبی. از سوی دیگر، به نظرمی رسد آینده سیاسی غزه نیز از محورهای مذاکرات وزیر خارجه عربستان و اردن  با امیرعبداللهیان در ژنو بوده است. این طرح مبتنی بر ادغام حماس در ساختار تشکیلات خودگردان فلسطین، واگذاری قدرت توسط محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان به یک دولت تکنوکرات به رهبری سلام فیاض، ادغام شاخه نظامی حماس در نهادهای امنیتی تشکیلات خودگردان و در نهایت استقبال مصر از بخشی از آوارگان فلسطینی غزه است. البته این طرح توسط حماس مورد پذیرش قرار نگرفته است. با این همه کشورهای شورای همکاری خلیج‎فارس دست کم در این نقطه به توافق رسیده‌اند و با اطلاع از رابطه تهران با محور مقاومت در لبنان و فلسطین، امیدوارند که بتوانند حزب‌ا... و حماس را به کمک ایران برای پذیرش این طرح متقاعد کنند. با این حال هیچ نشانه‌ای درباره این که جبهه مقاومت این ایده را در برهه فعلی مدنظر قرار دهد، در دسترس نیست؛ چراکه هنوز وضعیت میدانی نبرد مشخص نشده است.از طرفی دیگر، به نظر می رسد که تهران منشأ این طرح ها را آمریکایی‎ می‎داند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران در ژنو در جریان دیدار با همتای تونسی گفت: «آن‎ها توان نابودی گروه‌های مقاومت و به شکست کشاندن ملت فلسطین را ندارند و اکنون آمریکا به‎دنبال طرح های سیاسی برای مرحله پس از جنگ به‎منظور جبران شکست رژیم صهیونیستی است که لازم است کشورهای اسلامی نسبت به آن هوشیار باشند.»

خراسان