ناکامی باطعم خنده؛ حاصل 3 سال مدیریت کفاشیان

کمتر از یکسال دیگر دوران ریاست علی کفاشیان بر فدراسیون فوتبال به پایان خواهد رسید. به گزارش خبرنگار سرویس ورزشی «فردا» در طول 3 سال ریاست کفاشیان در این فدراسیون حواشی بسیاری دامن فوتبال کشور را گرفت و آنچه که حاصل این دوره بوده است چیزی جز حاشیه و ناکامی‌در سطوح مختلف تیم‌های ملی و باشگاهی نبوده است. فردی که در کارنامه‌اش به هیچ عنوان سابقه‌ای از نوع فوتبال دیده نمی‌شود و با مدرک تحصیلی فوق لیسانس تجارت بین‌الملل از دانشگاه ماستریخ هلند و لیسانس اقتصاد از دانشگاه شهید بهشتی تهران به یکباره و در نامساعد ترین شرایط وارد عرصه فوتبال شد. اولین و مهمترین بخش دوران ریاست کفاشیان مربوط می‌شود به انتخاب سرمربی تیم ملی که با نگاهی به‌این بخش یکی از اصلی‌ترین ناکامی‌های ایران در تیم ملی تحت تاثیر رفت و آمد‌های مربیان مختلف قرار گرفت. ماجرای انتخاب سرمربی تیم ملی ایران انتخاب سرمربی تیم ملی فوتبال در سال‌های اخیر به سوژه‌ای جالب برای رسانه‌های دیداری و شنیداری کشور تبدیل شده است. با ورود کفاشیان به فدراسیون ابتدا صحبت از یک مربی خارجی به نام کلمنته مطرح شد. بعد از اینکه عدم حضور این مربی اسپانیایی قطعی شد فدراسیون فوتبال در تصمیمی‌عجیب علی دایی را که یک مربی ایرانی بی تجربه در سطح ملی به حساب می‌آمد را به عنوان سرمربی برگزید. پس از دایی نیز مایلی کهن تحت عنوان مربی ایرانی با تجربه سرکار‌آمد و بدون حضور در نیمکت تیم ملی جایش را به قطبی داد. مایلی کهن پیش از آنکه حکم مربیگری‌اش در تیم ملی فوتبال صادر شود اقدام به صدور بیانیه علیه برخی از مربیان لیگ برتری و اهالی فوتبال نمود که‌این‌امر موجبات کنار گذاشته شدن وی را فراهم کرد. علی دایی از سوی مسئولان فدراسیون فوتبال به عنوان سرمربی برگزیده شد. بعداز یکسال پس از شکست تیم ملی کشورمان از عربستان توسط همان روسای فدراسیون از تیم ملی اخراج شد و کنار رفتن دایی نیز با اعلام نام محمد مایلی کهن همراه شد که وی نیز بدون حتی یک جلسه حضور در روی نیمکت تیم ملی کنار رفته تا گزینه‌ای بر سر کار آید که یکسال قبل و در زمان انتخاب دایی، همگان انتظار مربی گری‌اش در تیم ملی را داشتند. به هر شکل ممکن قطبی سکاندار تیم ملی لقب گرفت و قول‌هایی داد که هیچ وقت عملی نشد. مربی محبوب فدراسیون کفاشیان نتوانست تیم ملی را به جام جهانی ببرد و مردم کشورمان را مجبور کرد تا مسابقات جام جهانی را از با حسرت از جعبه جادویی تماشا کنند. قطبی در مسابقات تدارکاتی آن قدر خوب کار کرد که همه بر این باور شدند که تیم ملی با این روند می‌تواند بعد از سال‌ها به عنوان قهرمان جام ملت‌های آسیا خود را مطرح کند.‌اما این تصور طولی نکشید تا اینکه تیم ملی ایران در مسابقات غرب آسیا شکستی تلخ از کویت را تجربه کرده و نتوانست از عنوان قهرمانی قبلی خود دفاع کند. در حال حاضر نیز کمتر از دوماه دیگر مسابقات جام ملت‌های آسیا آغاز خواهد شد و تیم ملی کشورمان با مربیگری افشین قطبی راهی این مسابقات خواهد شد تا آخرین برگ برنده علی کفاشیان در طول ریاست چهارساله نیز در معرض دید عموم قرار داده شود. کارنامه قلعه‌نوعی و قطبی زیر ذره‌بین برخلاف ویچ‌ها كه مدت‌ها در تیم ملی حضور داشتند و به شدت از سوی مسوولان حمایت می‌شدند و در دوره‌های طولانی روی نیمكت تیم ملی می‌نشستند، در دوره جدید مسوولان به هیچ عنوان فرصت استاندارد را در اختیار مربیان ایرانی نگذاشتند و اصلا صبور نشان ندادند.‌امیر قلعه‌نویی و علی دایی كه‌این روزها جزو مربیان شناخته شده لیگ ‌برتر هستند، هنوز كه هنوزه از مسوولان وقت فدراسیون گله می‌كنند كه چرا فرصت لازم را در اختیار آنها قرار نداده‌اند. ا این دو مربی كه در زمان حضور در تیم ملی منتقدان فراوانی داشتند حالا سرمربیگری تیم ملی را حق خود می‌دانند و ادعاهای جالبی را در خصوص خودشان و برنامه‌هایشان مطرح می‌كنند. افشین قطبی حالا مدت‌هاست هدایت تیم ملی را برعهده دارد و برخلاف نفرات قبلی از حمایت‌های بیشتری برخوردار است. نكته جالب در خصوص مربیان قبلی تیم ملی این است كه قلعه‌نویی و دایی با اولین شكست رسمی‌خود مجبور شده‌اند نیمكت تیم ملی را واگذار كنند. این در حالی است كه قطبی با اولین باختش در بازی‌های رسمی‌ نه تنها اخراج نشده بلكه با سه باخت متوالی هم جایگاهش را حفظ كرده است. در میان مربیان ایرانی سه دوره اخیر تیم ملی علی دایی و قطبی مربیانی بوده‌اند كه كار را با باخت آغاز كرده‌اند و برخلاف قلعه‌نویی این دو مربی در زمینه شكست حسابی فعال بوده‌اند و سرمربی حال حاضر تیم ملی در این رابطه ركورددار است. چرا كه در 19 بازی پنج بار با تیم ملی شكست خورده است. علی دایی از لحاظ‌امتیازآوری پشت قلعه‌نویی قرار گرفته و‌امار افشین قطبی به هیچ عنوان قابل مقایسه با مربیان سابق تیم ملی نیست. قطبی تا به حال از هر بازی 78/1‌امتیاز كسب كرده كه به هیچ عنوان‌امار قابل قبولی نیست. كره‌جنوبی در این چند سال حریف ثابت تیم ملی بوده و در زمان هر سه مربی ایرانی با تیم ملی ما بازی داشته است.‌امیر قلعه‌نویی دو بار در بازی‌های رسمی‌با كره‌جنوبی روبه‌رو شد و یك برد دو بر صفر و یك تساوی یك بر یك به دست آورد. علی دایی تنها یك بار با كره روبه‌رو شد و در این مسابقه‌ایران به یك تساوی یك بر یك رسید. قطبی هم تا به حال دو بار با كره جنوبی بازی كرده و در خانه حریف به یك پیروزی و یك تساوی رسیده است. بی‌شك عملكرد قطبی و قلعه‌نویی با علی دایی موفق نبوده است. در نهایت این قطبی بود که نتوانست علی رغم وعده‌های داده شده تیم ملی را به جام جهانی برساند و هر چند در مرحله مقدماتی جام ملت‌های آسیا موفق ظاهر شد‍‍‍،‌اما شکست تیم ملی ایران برابر کویت در رقابت‌های غرب آسیا موجب شد تیم ایران نتواند از قهرمانی خود در دور قبلی رقابت‌ها دفاع کند. حذف جوانان و نوجوانان به یاد آوردن روزهایی كه علی كفاشیان از موفقیت تیم‌های ملی پایه فوتبال برای توجیه ناكامی تیم ملی بزرگسالان و سرپوش گذاشتن روی سایر ضعف‌های فدراسیون استفاده می‌كرد، چندان سخت نیست. رئیس فدراسیون فوتبال با حضور در برنامه‌های مختلف ورزشی با‌امیدواری تمام از موفقیت حتمی‌تیم‌های ملی نوجوانان و جوانان در مسابقات جام ملت‌های آسیا خبر داد. کفاشیان معتقد بود تیم‌های ملی نوجوانان و جوانان عملکرد خیره کننده‌ای در مسابقات جام ملت‌های آسیا خواهند داشت و بهتر از تیم‌های ملی‌امید و بزرگسالان کار خواهند کرد. این در حالی بود که تیم‌های ملی نوجوانان و جوانان نیز یکی پس از دیگری از دور رقابت‌های جام ملت‌های آسیا حذف شدند تا‌امیدهای کفاشیان به تیم‌های ملی‌امید و بزرگسالان بیشتر شود. در این بین سرمربی تیم ملی جوانان بر سر کار خود ابقا شد. در حالی که اغلب کارشناسان بر این باور بودند که یکی از مهمترین علل ناکامی‌تیم ملی جوانان حضور این مربی جوان و مجری برنامه‌های ورزشی تلویزیون به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال ایران بوده است. البته میان اظهارات مسئولین فدراسیون فوتبال مبنی بر ادامه همکاری مربیان تیم‌های ملی جوانان و نوجوانان با تیم ملی فوتبال تناقض‌هایی نیز وجود داشت. از یک سو علی کفاشیان اعلام کرد که‌این مربیان با ما همکاری خواهند داشت تا یک مربی خارجی خوب پیدا کنیم و از سوی مسئولی دیگر همه چیز را گردن مربیان می‌انداختند و این چنین بود که اظهارات ضد و نقیض اهالی فدراسیون بیش از پیش آشکار شد. اما عملكرد مربیان تیم‌های نوجوانان و جوانان همچنان مورد تایید كمیته فنی و فدراسیون فوتبال است. این را از اظهارات فریدون معینی می‌توان برداشت كرد. وی معتقد است : مربیان ما عملكرد خوبی داشتند و كارشان را به درستی انجام دادند ضمن این كه در طول یكی، دو سال اخیر كمیته فنی تیم‌های ملی واقعا بر كارها نظارت دارد و با مربیان در ارتباط است، كمیته‌اموزش خیلی فعال است و ما معتقدیم اگر قرار است مختصر تغییری هم صورت بگیرد باید با كار كارشناسی و بررسی لازم باشد، به نظر من تغییرات در كادر فنی تیم‌های پایه دردی را دوا نمی‌‌كند، بلكه باید سطح مسابقات رقابتی در داخل كشور برای تیم‌های پایه را بالا ببریم. ناکامی در گوانگجو تیم ملی ایران بعد از شکست رقبای نه چندان سرسخت خود در مسابقات گروهی بازی‌های آسیایی گوانگجو در مرحله نیمه نهایی حریف ژاپنی شد که نه تنها از 3 بازیکن بزرگسال خود استفاده نکرده بود، بلکه بازیکنانی را روانه‌این مسابقات کرده بود که بتوانند خود را برای المپیک 2012‌اماده کنند. تیم ملی کشورمان بعد از قبول شکست مقابل ژاپن و عدم راهیابی به بازی فینال در مسابقه رده بندی نیز مقابل تیم فوتبال کره جنوبی تن به شکست داد تا با کسب رتبه چهارمی‌از کسب مدال برنز هم بی بهره بماند. این در حالی بود که تیم ملی ایران همراه با 3 بازیکن بزرگسال خود، نفراتی را عازم گوانگجو کرد که نزدیک به 9 بازیکن از نفرات اصلی حاضر در این مسابقات را نمی‌تواند راهی المپیک کند. از همین رو پایان این نتیجه گرایی و فرستادن بازیکنانی با این سن و سال که پیرترین تیم مسابقات نیز لقب گرفت، برای کسب نتیجه موجب شد تا نه تنها کسب مدال نقره یا طلای گوانگجو را از دست دهیم بلکه از همین حالا شاهد ناکامی‌خود در مسابقات المپیک باشیم. انتخاب غلام پیروانی و کنار گذاشتن وی برای چند روز و بازگرداندن وی به تیم ملی‌امید از جمله دیگر اقدامات فدراسیون فوتبال بود. اهالی فدراسیون به خوبی از شهرت و محبوبیت پیروانی مایه گذاشتند و وی را برای عملکرد ضعیف خود هزینه کردند. قهرمانی در جام حاشیه‌ها دوران ریاست کفاشیان در فدراسیون فوتبال به‌این مسائل فنی ختم نشده و حاشیه‌های این دوره بیشتر از مسائل فنی به چشم می‌خورد. انتخاب علی دایی به عنوان سرمربی تا اخراج و سکوت یازده ماهه، انتخاب محمد مایلی کهن و اخراج پس از یک هفته، عدم صعود به جام جهانی و مقام دومی‌در مسابقات غرب آسیا، ایستادن به پای قطبی تا پای جان، منشور اخلاقی و محرومیت برای مربیان و بازیکنان و اعتراض‌های شدید به آن، ماجرای شکایت علی دایی از فدراسیون کفاشیان، داوری‌های مشکوک و سوت‌های یکطرفه و صدور احکام غیر متعارف از سوی کمیته انضباطی از جمله مسائل حاشیه‌ای مهم این 3 سال نیز بوده است. در سال‌های اخیر و به گواه بسیاری از کارشناسان داوری عدم حضور مسعود عنایت بر سرکار و حضور در سفرهای خارجی یکی از علل اصلی حاشیه‌های داوری بوده است. جایی که تیم‌های بسیاری از وضعیت نامناسب داوری‌ها ضربه خورده و برخی تیم‌ها نیز به طرزی مشکوک از این قضیه سود برده اند. از سوی دیگر کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال با صدور احکام عجیب و غریب و بعضا جانب دارانه حواشی بسیاری را برای فدراسیون فوتبال به وجود آوردند. از مهمترین حکم‌های صادر شده در این کمیته نیز ممنوع المصاحبه شدن علی دایی و لغو آن در طول یک هفته بوده است. جام ملت‌ها؛ فرصتی برای تکمیل ناکامی‌ها!؟ کمتر از دو ماه دیگر تیم ملی کشورمان باید در آخرین و مهم ترین تورنمت دوران ریاست علی کفاشیان شرکت کند. جام ملت‌های آسیا از یک سو می‌تواند فرصتی طلایی برای جبران ناکامی‌های این 3 به حساب آید و از سوی دیگر ناکامی‌تیم ملی کشورمان در این رقابت‌ها موجبات جدایی این رئیس خندان را فراهم خواهد کرد. در این بین علی سعید لو نیز بیکار ننشست و طی حرکتی عجیب اعلام کرد که فدراسیون فوتبال موظف است بعد از جام ملت‌های آسیا یک مربی بزرگ خارجی را بر سر کار بیاورد تا آب پاکی را بر دستان قطبی و روسای این فدراسیون ریخته باشد. افشین قطبی نیز در فاصله 2 ماه مانده به جام ملت‌ها با یك آینده‌نگری پیش از بركناری، استعفا داد تا مشخص شود معادلات پیچیده فوتبال ما و این فدراسیون همیشه به یك جواب می‌رسد، سردرگمی. اما علت این همه سردرگمی كه چیزی جز ناكامی و حذف پیاپی تیم‌های ملی ما در عرصه رقابت‌های بین‌المللی نداشته، چیست؟ آیا فدراسیون فوتبال حالا این ضعف‌های‌اشكار را می‌پذیرد یا باز هم به دنبال پیدا كردن بهانه‌هایی برای توجیه است؟ به احتمال فراوان ماندن یا رفتن علی کفاشیان به موفقیت یا عدم کسب نتیجه توسط تیم ملی در مسابقات جام ملت‌های آسیا بستگی دارد. در صورتی که تیم ملی ایران نتواند به مقام قهرمانی مسابقات جام ملت‌های آسیا دست پیدا کند افتخار دیگری در کارنامه پرافتخار کفاشیان از نظر ناکامی‌افزوده خواهد شد. در این بین اگر تیم ملی بتواند قهرمانی جام ملت‌های آسیا را برای کشورمان پس از سال‌ها به ارمغان آورد شاید به عنوان نقطه عطفی در کارنامه سیاه دوران مدیریت کفاشیان در فدراسیون فوتبال محسوب شود.