در خدمت رفاه بازنشسته‌ها

حمله صندوق‌ها به رفاه بازنشسته‌ها

این موضوع هم البته که پیامدهایی همچون نارضایتی عمومی را پیش روی خود دارد. مصداق آشکار آن، ناآرامی‌های گسترده در کشور فرانسه است که به دلیل تصمیم افزایش دوساله سن بازنشستگی در این کشور بوده است. البته همچنان یکی از موارد مهم تأثیرگذار بر پایداری صندوق‌های بازنشستگی، افزایش سن بازنشستگی و مدت زمان بهره‌مندی از حقوق و مستمری بازنشستگی است. آنطور که آمارها نشان می‌دهد، در ایران با وجود افزایش پیوسته امید به زندگی، نه‌فقط متناسب با آن (وبه دلیل افزایش توان افراد جامعه برای اشتغال) سن بازنشستگی افزایش نیافته است؛ بلکه این روند همواره نزولی بوده و متوسط سن بازنشستگی نزدیک به پنج سال کاهش یافته است. اینها در حالی است که بدانیم در ایران و درحال حاضر ۱۸صندوق بازنشستگی وجود دارد که از بین آنها، نسبت پشتیبانی فقط در دو صندوق بالای پنج است. براساس تعاریف، «نسبت پشتیبانی» شاخصی است که نشان‌دهنده وضعیت جریان مالی ورودی به جریان خروجی صندوق‌هاست و برابر است با نسبت تعداد بیمه‌شدگان به تعداد پرونده‌های مستمری‌بگیران. با این توضیح طبیعی که هرچه اندازه این نسبت بزرگ‌تر باشد آن صندوق از نظر درآمد و هزینه در نقطه مطلوب‌تری قرار دارد. براساس پژوهش‌های انجام‌شده، اگر شاخص پشتیبانی به کمتر از ۶.۳نفر تقلیل پیدا کند، صندوق‌های بازنشستگی قادر نخواهند بود براساس منابع نقدی حاصل از دریافت حق بیمه به تعهدات قانونی خود عمل کنند و اگر این شاخص از ۳.۵نفر کمتر شود، صندوق‌ها روزبه‌روز به ورشکستگی مالی و اقتصادی نزدیک‌تر می‌شود. با این تعریف می‌توان دوباره به این گزاره دقت کرد، این‌که از میان ۱۸صندوق موجود در ایران شاخص نسبت پشتیبانی تنها دو صندوق بازنشستگی بالای۵ است! 

برای رفاه بازنشستگان

یکی از معمول‌ترین شیوه‌ها برای به تاخیر انداختن ورشکستگی صندوق‌ها افزایش سن بازنشستگی است. با این توضیح مهم که بدانیم اساسا ایران در زمره کشورهایی است که سن بازنشستگی در آن به شکل معناداری پایین‌تر است. حالا نمایندگان مجلس شورای اسلامی به منظور کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی و تقویت توان صندوق‌ها، سن بازنشستگی را برای گروه‌های مختلف افزایش دادند.

بر اساس این مصوبه، به منظور کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی و تقویت توان صندوق‌ها در انجام تکالیف محوله:

۱. بیمه پردازانی که ۲۸ تا ۳۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنها برای بازنشستگی اضافه نمی‌گردد.

۲. بیمه پردازانی که ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه می‌گردد.

۳‌. بیمه پردازانی که ۲۰ تا ۲۵ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی سه ماه اضافه می‌گردد.

۴. بیمه پردازانی که مطابق قوانین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی چهار ماه اضافه می‌گردد.

۵. بیمه پردازانی که مطابق قوانین تا ۱۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی پنج ماه اضافه می‌گردد.

تبصره ۱- اجرای تمام یا بخشی از احکام فوق الذکر مشروط بر آن است که سن بیمه شده در زمان بازنشستگی برای مردان از ۶۲ سال و برای زنان از ۵۵ سال بیشتر نباشد.

تبصره ۲- اصلاحات فوق در قوانین صندوق‌های بازنشستگی به استثنای صندوق‌هایی که حداقل سن بازنشستگی بیمه شدگان آنها از ارقام مذکور در تبصره (۱) بیشتر است به صورت دائمی اعمال می‌گردد.

تبصره ۳- ایثارگران و مشمولان قوانین سخت و زیان آور مشمول قوانین خاص خود هستند.

تبصره ۴- اشخاص موضوع این حکم با رضایت خود و موافقت دستگاه‌های ذی ربط می‌توانند بدون نیاز زمان‌های مذکور در بندهای (۲) الی (۵) تا سقف سن موضوع تبصره (۱) حسب مورد به خدمت ادامه دهند. خدمت مازاد بر اساس قوانین و مقررات مربوطه امکان پذیر است.

تبصره ۵- چنانچه دستگاه‌ها به خدمات برخی از کارکنان نیاز نداشته باشند حسب مورد می‌توانند بدون لحاظ زمان‌های مذکور با پیشنهاد بالاترین مقام دستگاه و موافقت معاون اول رئیس جمهور بر اساس قوانین مربوط نسبت به صدور احکام بازنشستگی آنان اقدام کنند.

تبصره ۶- افرادی که تقاضای خود مایل به بازنشستگی زودتر از موعد فوق الذکر باشند، بازنشستگی آنها مطابق قوانین مربوطه و بدون رعایت بندهای (۱) تا (۵) بلامانع است و حقوق بازنشستگی آنان مطابق احکام این سند برقرار خواهد شد.