زنگنه: حمایت از سیاست ارز شناور، بازی در زمین ذی‌نفعان افزایش نرخ ارز است

نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه با انتقاد از اظهارات اخیر رئیس کمیسیون اقتصادی گفت: اصلی ترین وظیفه بانک مرکزی بر مبنای قانون اساسی و سیاست های کلان باید حفظ ارز پول ملی باشد.

محسن زنگنه نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در واکنش به اظهارات اخیر رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس مبنی بر اینکه اتخاذ سیاست تثبیت توسط بانک مرکزی موجب کاهش صادرات و منفی شدن تراز تجاری کشور شده، گفت: متاسفانه همواره یک تفکر در کشور وجود داشته که  مدافع بالا رفتن نرخ ارز بوده است.

وی با بیان اینکه استدلال این جریان فکری این است که اگر ما قیمت ارز را افزایش دهیم درآمدهای صادراتی نیز بیشتر می شود و همین مسئله موجب رونق تولید در کشور خواهد شد، تصریح کرد: متاسفانه به همین بهانه در طول سه دهه گذشته ما شاهد پیاده سازی سیاست شناور مدیریت شده در حوزه ارز هستیم که خروجی آن نه قیمت ارز را  مدیریت کرده و نه در حوزه صادراتی توفیقی برای کشور به ارمغان آورده است.  

زنگنه با اشاره به تراز تجاری منفی کشور در 2 سال  گذشته گفت: نگاهی به کیفیت محصولات صادراتی کشور حاکی از این است بیشتر صادرات ما محدود به کالاهای خام  می شود، به طوری که قیمت هر تن صادرات ما کمتر از نصف بهای هر تن واردات بوده است که نشان می دهد در صادرات به سمت خام فروشی رفتیم و در واردات به سمت کالاهای نهایی و مصرفی. این مسئله خودش اقرار بر شکست این تفکر است که همواره از بالا رفتن قیمت ارز دفاع می کرده و بانک مرکزی و دولت را به جهش سیاست تثبیت ارز مورد ملامت قرار می داده است.

نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در پاسخ به این سوال که آیا این گزاره که پیاده سازی سیاست های تثبیت منجر به کاهش صادرات و منفی شدن تراز تجاری کشور شده، را تایید می کنید؟ عنوان کرد: اگر این گزاره درست باشد طبعاً باید در یکسال گذشته که نرخ ارز بیش از 75 درصد بالا رفته، صادرات کشور نیز به همین میزان رونق پیدا کرده باشد. علاوه بر این با فرض درست بودن این گزاره باید میزان صادرات ایران نسبت به سایر کشورها که نرخ ارز در آنها ثابت مانده افزایش چشم گیری را نشان دهد.

وی با تاکید بر اینکه سوق دادن اقتصاد کشور به سمت تعیین سیاست شناور مدیریت شده در حوزه نرخ ارز، صرفاً بازی کردن در زمین ذی نفعان این سیاست که از افزایش نرخ ارز سود می برند، گفت: تنها زمانی می توان تورم را مهار کرد و ثبات اقتصادی به کشور داد که در حوزه ارز اقتصاد کشور را به یک ثبات رساند. چرا که اساساً  ثبات اقتصادی و مهار تورم منوط به ثبات نرخ ارز است و این حرفهایی که طی این سالها گفته می شد که بانک مرکزی تکلیفی برای تثبیت نرخ ارز در کشور ندارد از سوی ذی نفعان بازار ارز به خورد جامعه داده شده است.

زنگنه با تاکید بر اینکه قطعا نظر یکی از نمایندگان درباره سیاست بانک مرکزی را نباید به کلیت مجلس تعمیم داد، یادآور شد: در مجلس اقتصاد وجود دارد، یک دیدگاه معتقد است که قیمت ارز مولفه و شاخص وابسته است و بانک مرکزی هیچ تکلیفی در حوزه مدیریت نرخ ارز ندارد و قیمت ارز را عرضه و تقاضا تعیین می کند. در برابر این تفکر نیز دیدگاهی است که معتقد است وظیفه اصلی بانک مرکزی بر مبنای قانون اساسی و سیاست های کلان  حفظ ارز پول ملی است.

نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: ما امروز کشورهایی در دنیا داریم که به دلایل مختلف از جمله جنگ با تورم های بالا مواجه هستند اما با ابزارهای مختلف به دنبال این هستند که قیمت ارز را ثابت نگه دارند یا حتی فراتر از آن، پول ملی خود را در برابر دلار تقویت کنند.

وی افزود: البته در خصوص نحوه پیاده سازی سیاست تثبیت اختلاف نظرهایی وجود دارد. برخی معتقدند با رفتارهای دستوری از سوی بانک مرکزی باید سیاست تثبیت دنبال شود ولی ما بر این باوریم که با ابزارهای مالی هم می توان نرخ ارز را در کشور تثبیت کرد.

زنگنه با تاکید بر اینکه تا زمانی که سیاست گذاران ما نگاهشان متاثر از نگاه ذی نفعان و در راس آنها نظام بانکی باشد، مسئله حفظ ارزش پول ملی محقق نخواهد شد، تصریح کرد: نظام بانکی به دنبال کسب سود حداکثری است که این سود یا باید از طریق مشارکت در تولید باشد یا از مسیر بنگاهداری و انتظار برای افزایش تورم در کشور که متاسفانه عمده بانکها مسیر دوم را انتخاب کرده اند و با خرید انبوه کالاهای سرمایه ای، تمامی همّ و غمّ خود را معطوف بر این کردند تا با افزایش تورم در کشور سود بیشتری را به دست بیاورند.