قدرت خرید مردم آب رفت

شاخص‌های کلان اقتصادی و اجتماعی کشور در مهر ماه امسال منتشر شد. در این آمار به شاخص‌های کلی اقتصادی ایران اشاره شده و در بخش بودجه خانوار و توزیع درآمد آمار متوسط هزینه و درآمد خانوار شهری آورده شده است. در این میان آمارها حاکی از کاهش نسبت درآمد به هزینه در سال 1401 است.

کاهش نسبت درآمد به هزینه در 1401

آمار درآمد و هزینه‌های خانوار شهری و نسبت آن‌ها می‌تواند نمایان‌‌گر وضعیت رفاهی خانوارها باشد. طبق داده‌های مرکز آمار ایران در سال 1401 متوسط درآمد ماهانه‌ هر خانوار 13 میلیون و 914 هزار تومان بوده که نسبت به سال قبل از خود 42.2 درصد رشد داشته است. همچنین متوسط هزینه‌ ماهانه‌ هر خانوار 11 میلیون و 429 هزار تومان بوده است که نسبت به سال قبل از خود 48.3 درصد رشد کرده است.

 متوسط نسبت درآمد به هزینه‌ در سال گذشته برابر با مقدار 1.22 و در سال 1400 معادل با 1.27 به ثبت رسیده که بیشترین میزان این شاخص از سال 1388 بوده است. بنابراین این نسبت در سال 1401 نسبت به سال قبل از خود 0.041 واحد کاهش یافته است و به این معناست که وضعیت بودجه خانوار در سال 1401 نسبت به سال قبل از خود پایین تر آمده اما همچنان دومین رکورد را در بازه 14 سال گذشته داشته است. به طور کلی نیز در سال‌های اخیر نسبت درآمد به هزینه روندی صعودی داشته است. برخی این موضوع را به افزایش بیشتر یارانه‌ها در این دو سال می‌دانند. موضوعی که یکی از عوامل بالاتر بودن درآمد از هزینه‌ها دراین مدت بوده است.

پشت پرده رشد بیشتر هزینه ها از تورم

در توضیح علت رشد بیشتر هزینه نسبت به درآمد در بودجه‌ خانوار شهری می‌توان از شاخص تورم استفاده کرد و توضیح داد که چرا در سال گذشته هزینه‌ها بیش از درآمد افزایش یافته‌ است. مطابق داده‌های مرکز آمار ایران شاخص کل قیمت مصرف‌کننده که نشان‌دهنده‌ی سطح تورم است، در سال 1401 به عدد 45 رسیده که بیشترین مقدار این شاخص از سال 1388 بوده است. 

مقایسه‌ها نشان می‌دهد تورم، پایین‌تر از رشد درآمد و بالاتر از رشد هزینه‌ها در کشور بوده است. به عبارت دیگر متوسط افزایش قیمت کمتر از رشد هزینه‌ها در هر خانوار شهری بوده در حالی که بعد خانوارها در این دو سال ثابت مانده و برابر با 3.1 نفر به ثبت رسیده است. ‌

عموما رشد قیمت‌ها می‌تواند یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش هزینه‌ها درکشور باشد. این در حالی است که هزینه‌ها در این سال افزایشی بیشتر از تورم را ثبت کرده است. این موضوع به عقیده برخی می‌تواند در نتیجه رشد مصرف باشد این در حالی است که برخی دیگر تعدیل دیرهنگام تورم در بخش مسکن را عامل این اتفاق می‌دانند.