قالیباف: کمبود معلم موضوع پیچیده‌ای نیست که حل نشود /در طول 18 سال 15 وزیر و سرپرست در آموزش و پرورش تغییر کرده است

درپی بروز معضل کمبود معلم در برخی کلاس های درس که آمار آن تا بیش از 20 هزار کلاس ذکر می شود و بالاگرفتن اعتراضات به ناکارآمدی و نبود مدیریت مناسب در این عرصه، صبح امروز مجلس کار خود را به جای ساعت 7:45 از  ساعت 6:45 با حضور وزیر آموزش و پروش و 2 معاون رئیس جمهور که برای ارائه توضیح درباره این موضوع به بهارستان آمده بودند آغاز شد. از آنجایی که طبق آئین نامه در مدت رسیدگی به لایحه برنامه توسعه، دستورکار صحن امکان تغییر به موضوع دیگری ندارد و از طرفی معضل کمبود معلم مسئله بسیار جدی بود، این جلسه به صورت غیرعلنی برگزار شد اما نمایندگان اعلام کردند که این موضوع را پس از پایان بررسی لایحه برنامه توسعه در صحن علنی نیز دنبال خواهند کرد.

چرا این معضل ایجاد شد؟

در ابتدای این جلسه گزارش کمیسیون آموزش مجلس درباره معضل پیش آمده در برخی مدارس آغاز شد. در این گزارش که مشروح آن اینجا منتشر شده است از عدم پرداخت منظم حق‌التدریس شاغلان و بازنشسته‌ها، کاهش جذب دانشجومعلمان،انحراف دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی از مأموریت تربیت دبیر در دهه 90، عدم تناسب جذب از طریق آزمون‌های استخدامی در 10 سال گذشته، آمار بالای بازنشستگی معلمان در سه سال گذشته۶،کاهش جذابیت حرفه معلمی به دلیل تعلل در تکریم معلم و عدم پرداخت به موقع حقوق و مطالبات و ممنوعیت به کارگیری معلمان خرید خدمات به عنوان بخشی از عوامل زمینه ساز کمبود معلم و نیروی انسانی در آموزش و پرورش ذکر شده است .

مقصران چه کسانی هستند؟

همچنین کمیسیون آموزش مجلس، وزارت آموزش و پرورش را به دلیل ضعف مدیریت و عدم پیش بینی مسئله، سازمان اداری و استخدامی کشور را به دلیل تعلل و تأخیر در صدور ردیف‌های آزمون استخدامی موضوع ماده ۲۸ و سازمان برنامه و بودجه را به دلیل عدم پرداخت معوقات و حقوق معلمان و تعلل در تکریم معلمان به عنوان 3 مقصر اصلی این معضل معرفی کرده است.

این گزارش همچنین در بیان راهکارها برای حل معضل ایجاد شده، به ارائه پیشنهاداتی در این زمینه پرداخته است؛ از جمله:

- تسریع در اعلام نتیجه تکمیل ظرفیت و افزایش رشته های انتخابی

- مجوز افزایش حق التدریس هفتگی معلمان

- مجوز استفاده از دانشجومعلمان سال چهارم

- اجرای طرح تربیت معلم دو ساله و جذب از بین دانشجویان سایر دانشگاه ها

- تصویب فوری طرح ساماندهی نیروهای انسانی وزارت آموزش و پرورش

- پرداخت بسته های تشویقی و مزایای موثر به معلمان مناطق محروم و روستایی

- کاهش مأموریت نیروهای رسمی آموزش و پرورش به مدارس غیر دولتی

نمایندگان مجلس در پی انتشار گزارش کمیسیون آموزش چه گفتند؟

پس از قرائت گزارش کمیسیون آموزش مجلس، نمایندگان نیز خواستار ورود جدی رئیس جمهور به این موضوع و حل این مشکل شدند.

منادی سفیدان: حداقل 20 هزار کلاس معلم ندارند

علیرضا منادی سفیدان رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس با یادآوری اتفاقات تلخ اسفند 1401 در عدم پرداخت حقوق معلمان در شب عید، گفت: در اول مهرماه نیز روزهای تلخی رقم خورد که بسیاری از کلاس‌ها خالی از معلم بود.

نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس تصریح کرد: با وجود گذشت یک ماه از شروع سال تحصیلی، سازمان اداری استخدامی به تازگی مجوز جذب 10 هزار معلم را صادر کرده است، متأسفانه در شرایط فعلی حداقل 20 هزار کلاس معلم ندارد و مقصر این وضعیت سازمان اداری استخدامی و برنامه و بودجه هستند.

حق وردی: بحران کمبود معلم باید در ستادی به ریاست رئیس جمهور حل و فصل شود

حسین حق وردی عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری با اشاره به بحران کمبود معلم در آموزش و پرورش گفت: حل این بحران از توان یک وزارتخانه خارج بوده و لازم است ستادی به ریاست رئیس جمهور تشکیل شود تا بتوانیم با حضور دستگاه‌های مختلف مرتبط این بحران را مدیریت کنیم.

نماینده مردم شهریار، قدس و ملارد در مجلس شورای اسلامی با یادآوری کوتاهی دولت در زمینه کمبود معلم ادامه داد: سازمان اداری و استخدامی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت آموزش و پرورش در زمینه کمبود معلم کوتاهی کرده‌اند چرا که با وجود برگزاری آزمون استخدامی سوال این است که چرا اقدامی نسبت به جذب معلم انجام نشده است. یک ماه از سال تحصیلی گذشته و هنوز کلاس‌های درس خالی از معلم است.

وی افزود: تیم ضعیفی که در آموزش و پرورش حضور داشت و به عنوان مقصر عدم پرداخت حقوق شب عید معلمان معرفی شد امروز نیز در این وزارتخانه حضور دارد و حل مشکل آموزش و پرورش با این تیم ضعیف امکانپذیر نیست. چرا وزیر آموزش و پرورش تغییرات لازم را ایجاد نمی‌کند، شنیده‌های ما حاکی از این است که اجازه تغییر به وزیر داده نمی‌شود.

وحیدی: مهر 1402 از تلخ‌ترین مهرهای 40 سال گذشته بود

محمد وحیدی نایب رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری نیز با بیان اینکه مهمترین دستگاه اجرایی کشور، وزارت آموزش و پرورش است، گفت: اگر این نگاه را قبول داریم، مهرماه 1402 یکی از تلخ‌ترین مهرهای 40 سال گذشته به شمار می‌آید.

نماینده مردم بجنورد، مانه، سملقان، جاجرم، گرمه، راز و جرگلان در مجلس با یادآوری اینکه حضور وزیر آموزش و پرورش حاصل اتفاقات تلخ اسفند 1401 است، گفت: تلخی اسفند 1401 همچنان ادامه دارد، اگر نگرانی در زمینه ثبات مدیریت نبود، وزیر فعلی رأی اعتماد کسب نمی‌کرد و عملکرد 7 ماهه وزیر فعلی نشان می‌دهد که امروز ما باید درباره کلاس‌های خالی صحبت کنیم.

وی با بیان اینکه بسیاری از مسائل آموزش و پرورش نیاز به مدیریت و تدبیر دارد نه پول، عنوان کرد: چرا در نقل و انتقالات معلم، مدیر آموزش و پرورش استان آخرین نفری باشد که متوجه جابه‌جایی نیروی خود می‌شود. این مسائل مدیریتی بوده و صرفاً نیاز به اعتبار ندارد.

اسماعیلی: آموزش و پرورش نیاز به 300 هزار نیروی انسانی دارد/ مدرسه فقط معلم و مدیر نیست

مهدی اسماعیلی نایب رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: بر اساس اصل 30 قانون اساسی ما مأموریت بزرگی به آموزش و پرورش دادیم و قرار بود تمام مسئولین ذیربط در این مأموریت بزرگ سهیم باشند.

نماینده مردم میانه در مجلس تصریح کرد: آموزش و پرورش هنوز به دغدغه اول مسئولان تبدیل نشده است، بارها اعلام کردیم که آموزش و پرورش کمبود 300 هزار نیروی انسانی دارد، متأسفانه مسئولان سایر دستگاه‌ها هنوز به این نتیجه نرسیده‌اند که آموزش و پرورش نیاز به مربی ورزش، مربی بهداشت، مشاور، معلم پرورشی و کتابدار می‌خواهد و مهمتر از همه مدرسه نیازمند سرایدار و خدمتگزار است. نمی‌شود مدرسه را فقط با یک معلم و مدیر اداره کرد.

ایری: پدیده 60 درصد مصاحبه و 40 درصد گزینش مانعی در مسیر ورود جوانان به آموزش و پرورش است

عبدالجلال ایری با اشاره به مشکلات حوزه آموزش و پرورش کشور گفت: ساختار آموزش و پرورش به گونه‌‎ای طراحی شده است که متاسفانه باید مجری تصمیماتی باشد که شاید خود در آنها نقشی ندارد.

نماینده مردم کردکوی، ترکمن، بندرگز، گمیشان در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: هم‌اکنون سازمان برنامه و بودجه باید ردیف‌هایی را در قالب استخدامی برای آموزش و پرورش درنظر بگیرد که متاسفانه تاکنون در نظر گرفته نشده است که خروجی آن کمبود شدید معلم است.

وی در بیان مشکلات مربوط به حوزه استخدامی آموزش و پرورش، یادآور شد: به رغم تمام مشکلات ناشی از کمبود نیروی انسانی که در آموزش و پرورش وجود دارد امسال برای اولین بار در خصوص جذب نیرو با پدیده 60 درصد مصاحبه و 40 درصد گزینش مواجه شدیم کما اینکه برخی به لحاظ علمی و در مرحله مصاحبه پذیرفته شدند اما در مرحله گزینش با مشکل مواجه شدند و این در حالی است که آنها جوانانی 19 ساله هستند که قرار است وارد اجتماع شوند.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم، تاکید کرد: آموزش اتباع خارجی از دیگر موضوعاتی است که به یک معضل برای کشور تبدیل شده است همچنین به موضوع رفع مشکل فرسودگی مدارس کمتر پرداخته شده است.

حاجی دلیگانی: حقوق خدمتگزاران مدارس باید افزایش پیدا کند

حسینعلی حاجی دلیگانی نیز در خصوص مشکلاتی که در حوزه آموزش و پرورش تأکید کرد: در ابتدا باید همه دستگاه‌ها بپذیرند که 117 هزار مدرسه در کشور داریم ولی این آمار مورد توافق دستگاه‌ها نیست.

نماینده مردم شاهین شهر و میمه و برخوار در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: یکی از مشکلاتی که باید در مورد آموزش و پرورش حل شود اختلاف آماری این حوزه بین آموزش و پرورش، سازمان اداری و استخدامی و سازمان برنامه و بودجه است کمااینکه آنها باید ایمان بیاورند که تعداد 117 هزار مدرسه در کشور وجود دارد.

وی تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات آموزش و پرورش مربوط به کمبود سرایدار است، به ازای هر 2.5 مدرسه یک خدمتگزار وجود دارد و این درحالی است که در همان سازمان اداری و استخدامی یا سازمان برنامه و بودجه تنها در دفتر رییس تعدادی خدمتگزار وجود دارد اما در یک مدرسه تنها یک خدمتگزار باید به تعداد 300 دانش‌آموز خدمات ارائه دهد.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم، خاطرنشان کرد: امروز اگر ماده 88 که در گزارش کمیسیون آمده است تعیین تکلیف نشود با مشکل مواجه می‌شویم و باید حقوق خدمتگزاران مدارس افزایش پیدا کند چرا که با 7 میلیون حقوق نمی‌توان زندگی کرد.

خدابخشی: وزیر به تنهایی نمی‌تواند مشکلات حوزه آموزش و پرورش را حل کند

محمد خدابخشی ضمن قدردانی از نحوه عملکرد صحرایی در اداره این وزارتخانه در بیان مشکلاتی که در حوزه آموزش و پرورش کشور وجود دارد، گفت: وزیر به تنهایی نمی‌تواند مشکلات حوزه آموزش‌ و پرورش را حل کند چرا که اگر یک مقایسه تطبیقی در خصوص کشورهای منطقه داشته باشیم، مشخص می‌شود که آنها بخش زیادی از بودجه عمومی را به این حوزه اختصاص می‌دهند.

نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی، خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم سهم مناسبی از بودجه عمومی را به آموزش و پرورش اختصاص دهیم حتما باید در صحن همراهی مطلوبی برای تصویب احکام برنامه که در کمیسیون تلفیق مصوب شده بود، وجود داشته باشد.

وی بیان کرد: تامین نیروی انسانی مورد نیاز آموزش و پرورش نسبت به نیروهایی که بازنشسته شده و از چرخه فعالیت خارج می‌شوند از دیگر موضوعاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد، همچنین برای جذب نیروهای خرید خدمات و آموزشیارانی که سال‌ها با آموزش و پرورش همکاری کرده‌اند لازم است سازمان اداری و استخدامی کمک کند تا آنها نیز در آزمون استخدامی شرکت کرده و جذب شوند.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم، تاکید کرد: اجرای رتبه‌بندی برای بازنشستگانی که احکام آنها صادر شده است و نیازمند تامین منابع مالی است کما اینکه بر اساس اطلاعات کسب شده مبلغ 2400 میلیارد تومان منابع برای این بخش مورد نیاز است، همچنین پرداخت مطالبات مربوط به پاداش پایان خدمت آنها از جمله مواردی است که نیازمند همکاری سازمان برنامه و بودجه است.

رئیس مجلس: در طول 18 سال 15 وزیر و سرپرست در آموزش و پرورش تغییر کرده است

در پایان این جلسه نیز دکتر محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی با ذکر نام وزرا و سرپرستان آموزش و پرورش از سال 84 تاکنون، گفت: در طول 18 سال گذشته 15 وزیر و سرپرست این وزارتخانه مهم تغییر کرده است و با این شرایط آیا کسی می‌تواند از کارنامه این وزارت، دفاع کند؟

رئیس مجلس با اشاره به اتفاقات اسفند 1401 و عدم پرداخت حقوق معلمان که به کنار رفتن وزیر سابق آموزش و پرورش منجر شد، گفت: به نظر می‌رسد در آموزش و پرورش مسائلی وجود دارد که حل نشده و حل و فصل آن نیاز به تدبیر دارد.

وی درباره به کارگیری معلمان بازنشسته برای حل فوری مشکل پیش آمده تأکید کرد: البته زمانی که به معلمان بازنشسته پیشنهاد تدریس برای یکسال داده می شود، ممکن است استقبال کمی انجام شود اما وقتی اعلام شود که بازنشستگان مثلا برای 5 سال می توانند به صورت حق التدریس به نظام آموزشی کمک کرده و حق التدریس خود را نیز دریافت می کنند، طبیعتا با استقبال بیشتری مواجه خواهیم بود. لذا به نظر می رسد که حل این مشکلات، پیچیده‌ نیست و راهکار آن وجود دارد و با تدبیر و تصمیم درست می توان مشکل را حل کرد.

رئیس مجلس افزود: در شرایطی که استفاده از فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان به 4 سال زمان نیاز دارد، می توان برای حل مشکلی که اکنون با آن مواجه هستیم از فارغ التحصیلان سایر دانشگاه ها که رشته‌های آنها مورد نیاز آموزش و پرورش است، کمک گرفت و این افراد را پس از حضور در یک دوره 6 ماهه تربیت معلم، جذب و آماده حضور در کلاس درس کرد.

قالیباف همچنین با اشاره به وظیفه نظارتی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: قطعاً پس از بررسی برنامه هفتم توسعه در صحن علنی، جلسه‌ای رسمی در صحن مجلس برگزار و به این موضوع رسیدگی خواهیم کرد.

در این نشست همچنین  وزیر آموزش و پرورش، رئیس سازمان اداری و استخدامی و رئیس سازمان برنامه و بودجه گزارش عملکرد ارائه کردند. /خانه ملت