برنامه جدید دولت برای گسترش کالابرگ | دهک های درآمدی چگونه شناسایی می شوند؟
کالابرگ الکترونیک یک الزام قانونی است که براساس قانون بودجه، دولت موظف به اجرای آن است. بر همین اساس وزارت کار براساس اطلاعات اقتصادی ایرانیان در پایگاه رفاه اجتماعی دهکهای درآمدی را شناسایی میکند.
طرح کالابرگ الکترونیک که مصوبه مجلس را دارد، با هدف تامین سلامت خانوار و مصرف ۱۱قلم کالای ضروری مانند شیر خام، ماست، پنیر، مرغ، تخم مرغ، قندوشکر، روغن، برنج پرمحصول، گوشت قرمز منجمد، ماکارونی و حبوبات مورد مصرف خانوار تصویب شده است.
یکی از پیششرطهای این طرح این است که اگر دهکهای یک تا ۷ به میزان ۲۰۰هزار تومان از این کالاها خریداری کنند، هم کالاهای خریداری شده به قیمت ۱۴۰۱ محاسبه شود و هم ۱۲۰هزار تومان یارانه تشویقی به هر نفر اختصاص یابد که این مبلغ جدید هم باید صرف خرید همان کالا شود. حالا آنطور که صولت مرتضوی وزیر کار گفته قرار است براساس دستور رئیسجمهور دهکهای ۶ و ۷ درآمدی هم درصورتی که اقلامی که پیشبینی شده را خریداری کنند، مشمول افزایش یارانه شوند.
با توجه بهگفتههای وزیر کار انتظار میرود طرح کالا برگ درصورت اضافه شدن سایر دهکهای درآمدی دامنه وسیعتری پیدا کند و این موضوع میتواند به توسعه این طرح منجر شود. اگرچه طرح پرداخت یارانه به دهکهای درآمدی مورد توجه قانونگذاران است با این حال باید دقت کرد که دولت از جنبه پرداخت یارانهها با محدودیتهای مالی نیز مواجه است. از جنبه اقتصادی بین هدفمند کردن یارانه و پرداخت یارانهها ارتباط مستقیم وجود دارد به این معنا که هرچه شیوههای قیمتگذاری فعلی که بهصورت دستوری تعیین میشود حذف و به مکانیزمهای بازار سپرده شود دست دولت برای پرداخت یارانه بازتر میشود و حتی میتواند گستره بیشتری از دهکهای درآمدی را در بر بگیرد. موضوعی که بهنظر میرسد دیر یا زود دولت باید فکری به حال آن بکند تا یارانه بهصورت مستقیم به دهکهای درآمدی اختصاص یابد. این موضوع هم رضایت عمومی و توان مالی دولت را افزایش میدهد و هم از توزیع رانت جلوگیری میکند.