هراس آمریکا از «سپر آسمان اروپا»!

 ۱۵ کشور اروپایی عضو ناتو در واکنش به آنچه حملات هوایی روسیه به اوکراین می‌خوانند، تصمیم به تقویت سیستم دفاع هوایی خود گرفته‌‌اند و آلمان هماهنگی اجرای طرحی برای این منظور را بر عهده دارد که تفاهم‌نامه آن امضا شده است. «کریستینه لامبرشت» وزیر دفاع دولت فدرال آلمان و همتایان او از ۱۴ کشور اروپایی، در حاشیه اجلاس ناتو در بروکسل تفاهم‌نامه‌ای برای ایجاد یک سامانه دفاع هوایی مشترک امضا کردند.در مراسم امضای تفاهم‌نامه طرح «سپر آسمان اروپا» نمایندگان بریتانیا، هلند، بلژیک، اسلواکی، مجارستان، بلغارستان، جمهوری چک، لتونی، رومانی، فنلاند، نروژ، لیتوانی، اسلوونی و آلمان شرکت داشتند. استونی نیز قرار است به این جمع بپیوندد. رسانه‌های اروپایی نیز این روایت‌سازی را به صورتی گسترده انجام داده و هدف از هم‌افزایی اعضای اروپایی پیمان آتلانتیک شمالی را بازدارندگی و ایمن‌سازی جمعی در برابر اقدامات بالقوه و بالفعل روس‌ها تلقی می‌کنند. طرح موسوم به «سپر آسمان اروپا» با مشارکت ۱۵ کشور اروپایی عضو ناتو قرار است نقاط ضعف سامانه دفاع هوایی شماری از کشورهای اروپایی را شناسایی و تقویت کند. در حال حاضر چتر حفاظتی ناتو برای اروپا شکاف‌ها و نقاط آسیب‌پذیری دارد که باید با کمک یک سپر دفاعی مشترک برطرف شود. گفته می‌شود کاستی‌های کنونی از جمله برای مقابله با موشک‌های بالستیک با ارتفاع پرواز زیاد، موشک‌های کروز و پهپادهای تهاجمی مشهود است. سوال اصلی اما این‌جاست که آیا ابعاد فرامتنی این طرح، محدود به جنگ اوکراین بوده یا در ماورای آن باید انگیزه‌های دیگری را شناسایی کرد؟ نکته دیگر این که  سکوت واشنگتن در قبال این طرحِ تمام اروپایی را چگونه می‌توان تجزیه و تحلیل کرد؟ واقعیت امر این است که مقامات آمریکایی، به‌شدت از تصمیم جمعی اخیر در اروپا احساس نگرانی می‌کنند، زیرا عملیاتی‌سازی یک الگوی آفندی یا پدافندیِ تمام اروپایی در دل پیمان آتلانتیک شمالی، قطعا منجر به تضعیف موقعیت واشنگتن در این منظومه نظامی خواهد شد. فراتر از آن، با توجه به طرح ایده‌هایی مانند ارتش واحد اروپایی از سوی فرانسوی‌ها در سال‌های گذشته، این طرح دفاع جمعی می‌تواند به مثابه یک پیش درآمد یا حتی بازی تمرینی برای رسیدن به این هدف تلقی شود، لذا مقامات آمریکایی، کلیت تصمیم جمعی اعضای اروپایی ناتو را نوعی تهدید تلقی می‌کنند. نکته دیگری که منجر به نگرانی پشت پرده آمریکایی‌ها از تصمیم جمعی اخیر اروپایی‌ها شده، مربوط به ابعاد فرانظامی این همکاری است؛ چنانچه مقامات آلمانی می‌گویند با این پروژه کشورهای اروپایی، به اتفاق قادر خواهند بود مسئولیت مشترک خود برای حفظ امنیت قاره اروپا را بر عهده بگیرند. به عبارت بهتر، در این پروژه، مسئله بر سر دست‌یابی به هم‌افزایی در زمینه‌های سیاسی، مالی و فناوری بوده و نمی‌توان آن را محدود به ابعاد نظامی کرد.در هر حال، در ورای مواضع رسمی و ظاهری مقامات آمریکایی، احتمالا باید در انتظار سنگ‌اندازی‌های پشت پرده واشنگتن در اجرایی شدن هم‌افزایی نظامی جمعی اخیر در میان اعضای اروپایی ناتو ماند!

خراسان