سخنان تمام رؤسای جمهور ایران در سازمان ملل

گروه سیاست سایت فردا: سید ابراهیم رئیسی در اجلاس عمومی سازمان ملل سخنرانی خواهد داشت؛ اجلاسی که همواره مهم بوده است زیرا همه کشورها می‌توانند در برابر یکدیگر مواضعشان را بی‌پرده بیان کنند.

حضور مقامات بلندپایه ایرانی در این نشست در دوران بعد از انقلاب از سال59 آغاز شد و نخستینش به نام شهید رجایی ثبت شد. اویی که در آن زمان نخست‌وزیر بود و در مهرماه سال59 به نیویورک رفت. حضور شهید رجایی به سازمان ملل مهم بود زیرا همه دنیا منتظر بودند تا با گفتمان انقلاب اسلامی از تریبون سازمان ملل آشنا شوند. او در آن نشست با جسارت و شهامت تمام به خوبی نوع نگاه انقلاب ایران را ترسیم کرد و تا آن روز که بسیاری از کشورها سعی می‌کردند با تمجید از قدرت‌های بزرگ، موقعیتی برای خود دست‌وپا کنند، رجایی از نظام حاکم بر جهان انقتاد کرد و مشخصا درباره شرایط سختی که در برجهان به واسطه جنگ سرد میان شوروی و آمریکا رخ داده بود، انتقاد کرد. او همچنین از جنایات رژیم پهلوی در حق مردم ایران سخن گفت و به عنوان سند، کف پای خود را برای نشان‌دادن شکنجه‌های ساواک نشان داد.

علی‌اکبر ولایتی از نظر تعداد حضور در سازمان ملل رکورددار است. او در دوران 16ساله‌ای که وزیر امور خارجه بود در مجمع عمومی سازمان ملل شرکت می‌کرد. در یکی از این سفر‌ها، در حال سخنرانی در سازمان ملل متحد به عنوان وزیر امور خارجه ایران بود که یک معترض با عجله به محل سخنرانی آمد و متن سخنرانی او را گرفت و پاره کرد. در حالیکه نیروهای امنیتی مرد معترض را از محل سخنرانی دور می‌کردند، ولایتی بعدها درباره این اتفاق گفت: «یکی از اعضای هیئت همراه ما یک نسخه از متن را به همراه داشت و بلافاصله برای من آورد، من به صفحه۱۰ متن رفتم و سخنرانی‌ام را ادامه دادم».

آیت‌الله خامنه‌ای در ۳۱ شهریور سال۱۳۶۶ به عنوان اولین رئیس جمهوری ایران در مجمع عمومی سخنرانی کردند. ایشان در چهل و دومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک به عنوان دومین سخنران جلسه، در جمع نمایندگان ۱۵۰کشور جهان گفتند: «ما مهم‌ترین هدف خود را تنبیه متجاوز می‌دانیم و امروز با نگاه به سرمایه عظیم و غیر قابل جبرانی که جنگ تحمیلی از ما گرفته است، بیش از همیشه به این هدف اهمیت می‌دهیم. ما با طرح مسئله تنبیه متجاوز نه فقط تکیه‌گاه مطمئنی برای امنیت خود جستجو می‌کنیم، بلکه این برای تمام منطقه، متضمن امنیت و ثبات است. نظام سلطه به خود حق مى‌دهد که سازمان‌هاى بین‌المللى را زیر فشار قرار دهد؛ نمونه‌ى حاضر آن فشار امریکا بر شوراى امنیت و یونسکو است. نظام سلطه منافع سلطه‌گران را مطلق و موجب نادیده انگاشتن منافع دیگران مى‌شمارد؛ نمونه‌ى آن حضور تشنج‌زا و خطرآفرین ناوهاى امریکا در خلیج‌فارس است؛ که به استدلال حفظ منافع امریکا و بدون توجه به منافع کشورهاى منطقه انجام گرفته است... در سازمان ملل دو تبعیض ناروا هست؛ حق وتو و عضویت دائم در شوراى امنیت؛ این دو تبعیض باید برداشته شود».

هیچ تصویری از اکبر هاشمی رفسنجانی در سازمان ملل نیست اما گویا یک سفر به نیویورک داشته است. ظاهرا این سفر در سال۷۰ اتفاق افتاده که دومین سال اولین دوره ریاست جمهوری او بوده است از متن سخنرانی هاشمی در این اجلاس، در منابع فارسی یا انگلیسی چیزی پیدا نمی‌شود اما اظهارنظری از هاشمی در مورد سخنرانی خودش در دست است. هاشمی می‌گوید زمانی که سخنرانی را آغاز می‌کند احساس کرده جو کنفرانس قبضه شده است. او می‌گوید بعد از اتمام سخنرانی هم دست زدن حضار آغاز شد به نوعی که «پایان دست زدن‌ها مشکل به‌نظر می‌رسید». هاشمی این مطلب را در بیست و نهم آذر ۷۰ بیان کرده است.

سید محمد خاتمی در شهریور سال 77 در نشست مجمع عمومی سازمان ملل حضور یافت و ایده گفت‌وگوی تمدن‌ها را مطرح کرد. خاتمی در طول هشت سال ریاست‌جمهوری‌اش فقط دوبار به به سازمان ملل رفت و معمولا کمال خرازی به عنوان وزیر خارجه به این نشست می‌رفت.

محمد احمدی‌نژاد به عنوان یک رئیس‌جمهوری بیشتری حضور را در سازمان ملل داشته است. او هر سال به این نشست می‌رفت و درباره محورهای مخلتفی مانند مبارزه با تروریسم، مسئله فلسطین و تبیین اصول نظام جمهوری اسلامی سخن می‌گفت اما پر حاشیه‌ترین سخن او درباره هولوکاست بود. او این موضوع را زایده خیال غربی‌ها دانست. این سخن عبور از خط قرمز غربی‌ها لحاظ می‌شد و همین موضوع باعث شد آنها حملات بسیاری را علیه رئیس‌جمهور ایران وارد کنند زیرا لابی‌های صهیونیستی یکی از مهم‌ترین خط قرمزهای خود را در خطر می‌دید.

حسن روحانی، رئیس دولت‌های یازدهم و دوازدهم در اولین حضورش در مجمع عمومی سازمان ملل در سال1392 طرح «جهان عاری از خشونت» را ارائه کرد. روحانی ۷ بار به صورت حضوری راهی آمریکا شد اما در تمامی این سال‌ها برجام محور اصلی متن سخنرانی‌های او بوده است.

سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در نخستین حضور خود در شهریور سال 1401 در مجمع عمومی سازمان ملل حین سخنرانی با اشاره به جنایات آمریکا در تشکیل و حمایت از داعش و همچنین دستور ترامپ برای شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی، تصویر او را بالا برد و لحظاتی سکوت کرد. رئیسی همچنین بر ضرورت پیروی همه طرف‌ها از توافق هسته‌ای و قطعنامه سازمان ملل تأکید کرد و یادآور شد: دولتش به دنبال تعامل مؤثر با همه کشورهای جهان بخصوص کشورهای همسایه است.

حالا رئیسی بار دیگر به سازمان ملل می‌رود و در شرایطی که ایران توانسته ارتباطات جدیدی در عرصه بین‌المللی به دست آورد، بسیاری از کشورهای جهان منتظرند تا آخرین مواضع ایران را بشنوند.